คนสร้างสุข

ที่มา/ ความสำคัญ ยาเสพติดเป็นปัญหาสำคัญระดับต้นๆ ของประเทศชาติ และกำลังทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น ดูได้จากข่าวการลักลอบนำยาเสพติดเข้าประเทศปริมาณมากและมีกองกำลังติดอาวุธควบคุมการขนถ่าย ถือได้ว่าเป็นตัววัดความต้องการหรืออุปสงค์(Demand)ต่อการใช้ยาเสพติดในปัจจุบันสูงมากขึ้น ในขณะที่การบำบัดรักษามีการพัฒนารูปแบบและหลักสูตรหลากหลาย ให้สอดคล้องสภาพผู้เสพยาเสพติดที่เข้ารับการบำบัดรักษา เช่น การถอนพิษยา การให้คำปรึกษา การใช้รูปแบบชุมชนบำบัด การใช้ศาสนาบำบัด เป็นต้น กระนั้นก็ตามยังมีผู้รอเข้ารับการบำบัดรายใหม่จำนวนมากขึ้น ในขณะที่ผู้ผ่านการบำบัดแล้วบางส่วน(ส่วนใหญ่) หวนกลับไปเสพซ้ำตามเพื่อนสังคมเก่าเหมือนเดิม ทุกวันนี้สิ่งมึนเมาทั้งถูกกฎหมายและผิดกฎหมายได้กลายมาเป็นเครื่องมือหนึ่งเข้ามาช่วยปรุงรสกิจกรรมเสริมสุขของชีวิต ภายใต้สังคมพลวัต(Dynamic)ที่เคลื่อนไหวรวดเร็วตามกระแสโลกาภิวัตน์ ด้วยข้ออ้างรายได้ไม่เพียงพอ ความแตกแยกในครอบครัวและชุมชน ความเหลื่อมล้ำทางสังคม ฯลฯเมื่อเกิดปัญหาหนึ่งส่งผลให้เกิดปัญหาใหม่อีกปัญหาหนึ่งตามมา เกิดภาวะ สังคมไร้ระเบียบ(chaos) ทั่วไป
ปัญหายาเสพติดจึงไม่สามารถแก้ไขเฉพาะด้านใดด้านหนึ่ง หรือแม้จะบูรณาการแก้ปัญหาร่วมกันในเชิงระบบดังที่เคยทำกันมาแล้วก็ตาม แต่ก็ไม่สามารถทำให้ปัญหายาเสพติดหมดไปได้แท้จริง สาเหตุหนึ่งคือแก้ได้ไม่ถึงรากเหง้าปัญหาแท้จริงของแต่บริบทของพื้นที่ และประชาชนขาดความรู้หรือวิธีการที่จะจัดการกับปัญหาใกล้ตัวตามศักยภาพของตัวเอง หมู่บ้าน/ชุมชน สถานเริงรมย์ หรือแม้แต่สถานศึกษาจึงเป็นแหล่งบ่มเพาะปัญหายาเสพติดโดยมีรู้ตัว
ยาเสพติดจึงเป็นปัญหาสำคัญเรื้อรังมาตลอดหลายยุคหลายสมัย ทุกรัฐบาลที่ผ่านมาต่างกำหนดนโยบายแก้ไขปัญหา แต่ด้วยข้อจำกัดของระบบราชการ และประชาชนขาดความรู้การจัดการปัญหายาเสพติดด้วยวิธีการเบื้องต้นของตัวเอง ยาเสพติดจึงแพร่ระบาดคลุมเกือบทุกหมู่บ้าน/ชุมชน
ด้วยเหตุนี้ ประชาชนในพื้นที่ แกนนำชุมชน ผู้นำศาสนา ตลอดจนเยาวชนทั้งกลุ่มเสี่ยงและผู้เสพยาเสพติด จึงต้องร่วมค้นหาศักยภาพของทรัพยากรบุคคลที่มีอยู่ในชุมชน ค้นหาสาเหตุและผลกระทบของปัญหา ตลอดจนวิธีการแก้ไขโดยเริ่มจากวิเคราะห์บริบทและสภาพปัญหาในพื้นที่ สร้างระบบความร่วมมือทั้งภายในและภายนอกชุมชน ด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในพื้นที่เป็นหลัก

1) เกิดกระบวนการมีส่วนร่วมขององค์กรประชาชนในหมู่บ้าน/ชุมชน 2) มีระบบความร่วมมือจากภาคส่วนต่างไ ในการป้องกันการแพร่ระบาดและช่วยเหลือผู้เสพยาเสพติด โดยชุมชน 3) ได้บทเรียนจากภาคสนามทั้งเชิงกระบวนการ และเชิงเนื้อหาที่สามารถเผยแผ่และขยายเครือข่ายชุมชนได้ต่อไป