อะไรคือความหมายของคำว่าระบบสุขภาพ
กระบวนทัศน์เรื่องสุขภาพในมิติเดิม เป็นเรื่องของการเจ็บป่วย การรักษาพยาบาล และเป็นเรื่องของบุคลากรทางการแพทย์ ปัจจุบันตามมาตรา 3 ในพระราชบัญญัติสุขภาพแห่งชาติ ให้ความหมายของสุขภาพ ว่า เป็นภาวะของมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งทางกาย ทางจิต ทางปัญญา และทางสังคม เชื่อมโยงกันเป็นองค์รวมอย่างสมดุล โดยครอบคลุมไม่เพียงเฉพาะปัจเจกบุคคล แต่ครอบคลุมไปถึงครอบครัว ชุมชน และสาธารณะ
ความหมาย
ระบบสุขภาพ หมายความว่า ระบบความสัมพันธ์และการจัดการทั้งมวลที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ
การประยุกต์ใช้
- สร้างกระบวนการเรียนรู้ให้ชุมชนได้วิเคราะห์ถึงสุขภาวะของชุมชน ว่าอะไรที่ถือเป็นความสุขของตนเอง ความสุขของชุมชน
- จัดกลุ่มความสุข เป็นความสุขทางกาย ทางจิต ทางสังคม และทางปัญญา
- จัดกลุ่มว่าระดับปัจเจกบุคคล ระดับครอบครัว ระดับชุมชน และ ระดับสาธารณะมีความต้องการสุขภาวะแบบใด
- ให้ชุมชนสร้างตัวชี้วัดสุขภาวะ
- ให้วิเคราะห์ต่อว่าปัจจัยใดมีผลต่อตัวชี้วัดสุขภาวะ
- ลำดับความสำคัญของปัจจัยที่มีผลต่อตัวชี้วัดสุขภาวะ
- จัดกระบวนการทำแผนตามความสำคัญของแต่ละปัจจัย
ตัวอย่าง
ระบบสุขภาพภาคประชาชน ตามแผนสุขภาพจังหวัดสงขลา เป็นการจัดการทั้งมวลโดยการมีส่วนร่วมของประชาชนและสังคม เป็นกระบวนการมองภาพรวม คิด ริเริ่ม ตัดสินใจตามความต้องการของชุมชนและสังคม ภายใต้แนวทางการพึ่งตนเอง คือการดูแลสุขภาพด้วยตนเองที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตของประชาชน หัวใจสำคัญของระบบสุขภาพภาคประชาชน คือ การที่บุคคล ครอบครัว ชุมชนท้องถิ่น เป็นผู้ขับเคลื่อนการพัฒนาสุขภาพ องค์กรภายนอกเป็นเพียงผู้สนับสนุน กระตุ้น และสร้างปัจจัยแวดล้อมให้เอื้ออำนวยต่อการดำเนินงานของชุมชนท้องถิ่น นอกจากนี้ระบบสุขภาพภาคประชาชนเป็นระบบสุขภาพ ที่เชื่อมต่อและผสานกับระบบสุขภาพภาครัฐทำให้ระบบสุขภาพของชาติมีประสิทธิภาพ สามารถครอบคลุม เข้าถึง และเป็นธรรม ตอบสนองความต้องการของประชาชนอย่างแท้จริง
แหล่งแลกเปลี่ยนเรียนรู้
เครือข่ายแผนสุขภาพจังหวัดสงขลา 83/24 ถนนเพชรเกษม อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา 90110 โทรศัพท์ 086-9554909, 074-254483