ผู้รับผิดชอบโครง และเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดการรายงานกิจกรรมความก้าวหน้าการดำเนินการโครงการและไได้ตรวจสอบสอบและจัดเตรียมเอกสารหลักฐานการเงิน และรายงานกิจกรรมความก้าวผ่านระบบออนไลน์ ของโครงการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง ตั้งแต่เริ่มต้นการดำเนินงานโครงการ และสิ้นสุดโครงการ พร้อมส่งเอกสารการเงินและการรายงานกิจกรรมผ่านระบบออนไลน์เป็นที่เรียบร้อย
ผู้รับผิดชอบโครงการและเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบการรายงานกิจกรรมความก้าวหน้าสามารถจัดทำเอกสารหลักฐานการเงิน และการรายงานกิจกรรมความก้าวหน้าผ่านระบบออนไลน์ได้เป็นที่เรียนร้อย พร้อมส่งตรวจสอบความถูกต้อง
เวที่ถอดบทเรียนการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง มีคณะทำงาน กลไกขับเคลื่อน พี่เลี้ยงโครงการ เข้าร่วม แลกเปลี่ยนผลการดำเนินงานโครงการ
มีผลการเปลี่ยนแปลง มีกระบวนการ วิธ๊การที่นำไปสู่ผลลัพธ์ อย่างไรบ้าง ผู้รับผิดชอบโครงการ การพูดคุย เรื่องของการดำเนินงานมา มีการทำกิจกรรมไปตามกระบวนการ เริ่มแรก มีการสร้างความใจกับสมาชิกในชุมชน มีสถานการณ์ข้อมูลปัญหา ของระบบการจัดการน้ำเสียในชุมชนและครอบครัว และมีครัวเรือนเป้าหมายเข้าร่วมกระบวนการ จำนวน 45 ครัวเรือน ร่วมกำหน กติกาชุมชนในการจัดการน้ำเสีย และร่วมกันไปศึกษาดูงานที่ชุมชนต้นแบบชุมชนบ้ารนส้มตรีดออก กลับมาวางผนงานการจัดการน้ำเสีย ในลักษณะระบบที่เป็นกระบวนการ รูปแบบการการจัดการน้ำในครัวเรือน โดยการ ทำถังดักไขมันอย่างง่าย ดักไขมัน ดักเศษอาหาร ในส่วนเศษอาหารที่เหลือจะนำไปเสี้ยงไส้เดือน ถ้ามีมากก็นำไปจัดการโดย ถังรักษ์โลก สำหรับการจัดการของชุมชน ได้มี การจัดธนาคารน้ำใต้ดินไว้ตรงจุดที่มีปัญหา และจะมีการติดตามวัดค่าน้ำของชุมชนด้วย ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากเทศบาลเมืองพัทลุง
บทเรียนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน
1. สำหรับกิจกรรมทีสำคัญที่สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ คือ การจัดการน้ำเสียแบบปฏฺบัติการทำถังดัดไขมันในครัวเรือน และการจัดการเศษอาหารแบบถังรักษ์โลก ทำได้ง่ายอุปกรณ์ไม่เยอะ สามารถทำเองได้ในครัวเรือน และเป็นการจัดการน้ำเสียที่ต้นทาง
2. ปัญหา แต่ทั้ง2แบบ ก็ยังพบปัญหา ในเรื่องของระบบการดูแลรักถังดักไขมัน เนื่องด้วยต้องตักไขมันออก ต้องดูแลความสะอาดบ่อยครั้ง และในเรื่องครัวเรือนเป้าหมายที่เข้าร่วมบ้างครัวเรือนก็ไม่ได้ทำอย่างต่อเนื่อง บ้างครัวเรือนก็ยังไม่ตระหนักที่จะจัดการน้ำเสีย ยังปล่อยเสียลงสู่ คูระบายน้ำ
3. อุปสรรค เป็นเรื่องห่วงเวลาในดำเนินงานโครงการ ที่ไม่ต่อเนื่อง เนื่องด้วยทางหน่วยจัดการพื้นที่ จัดการส่งงบประมาณล่าช้า ทำให้ทุกอย่างสะดุด เลยทำกิจกรรมก็ล่าช้า และบ้างกิจกรรมก็ไม่ได้ดำเนินการ
4. การพัฒนาต่อยอด ต่อเนื่อง การส่งเสริม การขยายผลการจัดการน้ำเสีย ในครัวเรือนให้มีถังดัด หรือบ่อดักไขมัน ให้ครบคลุมทั้งชุมชน การจัดการน้ำเสียของชุมชนแบบ ธนาคารน้ำใต้ดินเพิ่มที่จุดที่เป็นที่รองน้ำเพิ่ม
5. ภาคีที่เกี่ยวข้อง เทศบาลเมืองพัทลุง โดยจะมีเจ้าที่ กองสาธารณะสุข เข้ามาเป็นกลไกขันเคลื่อนด้วย เป็นวิทยากร ทุนเสริมงบประมาณ
- กองช่าง เข้ามาเป็นกลไกขันเคลื่อน ช่วยในงานช่าง
พมจ. เข้ามาหนุนเสริมในเรื่องการฝึกอบรม การวัดค่าน้ำ
คณะทำงาน กลไกขับเคลื่อน พี่เลี้ยงโครงการ จำนวน 30 คน ได้ร่วมการถอดบนเรียนการดำเนินงานโครง มีบทเรียนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน
บทเรียนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน
1. สำหรับกิจกรรมทีสำคัญที่สามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ คือ การจัดการน้ำเสียแบบปฏฺบัติการทำถังดัดไขมันในครัวเรือน และการจัดการเศษอาหารแบบถังรักษ์โลก ทำได้ง่ายอุปกรณ์ไม่เยอะ สามารถทำเองได้ในครัวเรือน และเป็นการจัดการน้ำเสียที่ต้นทาง
2. ปัญหา แต่ทั้ง2แบบ ก็ยังพบปัญหา ในเรื่องของระบบการดูแลรักถังดักไขมัน เนื่องด้วยต้องตักไขมันออก ต้องดูแลความสะอาดบ่อยครั้ง และในเรื่องครัวเรือนเป้าหมายที่เข้าร่วมบ้างครัวเรือนก็ไม่ได้ทำอย่างต่อเนื่อง บ้างครัวเรือนก็ยังไม่ตระหนักที่จะจัดการน้ำเสีย ยังปล่อยเสียลงสู่ คูระบายน้ำ
3. อุปสรรค เป็นเรื่องห่วงเวลาในดำเนินงานโครงการ ที่ไม่ต่อเนื่อง เนื่องด้วยทางหน่วยจัดการพื้นที่ จัดการส่งงบประมาณล่าช้า ทำให้ทุกอย่างสะดุด เลยทำกิจกรรมก็ล่าช้า และบ้างกิจกรรมก็ไม่ได้ดำเนินการ
4. การพัฒนาต่อยอด ต่อเนื่อง การส่งเสริม การขยายผลการจัดการน้ำเสีย ในครัวเรือนให้มีถังดัด หรือบ่อดักไขมัน ให้ครบคลุมทั้งชุมชน การจัดการน้ำเสียของชุมชนแบบ ธนาคารน้ำใต้ดินเพิ่มที่จุดที่เป็นที่รองน้ำเพิ่ม
5. ภาคีที่เกี่ยวข้อง เทศบาลเมืองพัทลุง โดยจะมีเจ้าที่ กองสาธารณะสุข เข้ามาเป็นกลไกขันเคลื่อนด้วย เป็นวิทยากร ทุนเสริมงบประมาณ
- กองช่าง เข้ามาเป็นกลไกขันเคลื่อน ช่วยในงานช่าง
พมจ. เข้ามาหนุนเสริมในเรื่องการฝึกอบรม การวัดค่าน้ำ
ไม่ดำเนินการประชุม
ไม่เกิดผลลัพธ์
พื้นที่การจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง ได้เข้าร่วมเวที่การติดตามประเมินเพื่อการเรียนและพัฒนา ผู้เข้าร่วมจำนวน 3 คน ผู้รับผิดชอบโครงการ เจ้าหน้าที่การเงินโครงการ ผู้ประสานงานโครงการ ช่วงแรกในเวที ผู้รับผิดชอบโครงการหน่วยจัดการพื้นที่ ได้ชี้แจงรายละเอียด วัตถุประสงค์ สืบเนื่องจากการบริหารจัดโครงการได้ดำเนินงานมาถึงช่วงระยะ ที่ต้องติดตามผลลัพธ์ นำมาแลกเปลี่ยนแปลง ของแต่ละประเด็น โดย จะมีการแบ่งกลุ่มตารมรายประเด็น พื้นที่ควนปรงเข้ากลุ่มแลกเปลี่ยนในประเด็นการจัดการน้ำเสียชุมชน ในกลุ่ม มี ผู้ช่วยแลกเปลี่ยผลลัพธ์ เป็นทีมพี่เลี้ยงช่วยเติมเต็มข้อมูล กลุ่มประเด็นการจัดการน้ำเสียชุมชน มี ทั้ง 8 พื้นที่ พื้นที่ ชุมชนบ้านควนปรง ชุมชนบ้านท่ามิหรำ ชุมชนบ้านท่ามิหรำเก่า ชุมชนบ้านดอนรุณ ชุมชนบ้านนอกม่วงหวาน ชุมชนวัดนิโรธาราม ชุมชนบ้านนอกบ่อ มีผลลัพธ์รวม
1. มีกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการ ที่ชัดเจน มาจากการเก็บข่อมูลครัวเรือนที่มีปัญหาการจัดการน้ำเสีย มีแกนนำคณะทำงานกลไกขับเคลื่อนที่มาจากทุกภาคส่วน ผู้นำชมชน กรรมการชุมชน อสม. ผู้แทนครัวเรือน ตัวแทนบริหารและเจ้าหน้าที่เทศบาล
2. การเกิดสภาพแวดล้อมทางกายกาย เกิดบ่อดักไขมัน เกิดธนาคารน้ำใต้ดิน
3. การเกิดสภาพแวดล้อมทางสังคม มีกติกาชจัดการน้ำเสียในชุมชน การบำบัดน้ำเสียการปล่อยลงคู คลอง การจัดการคัดแยกเศษอาหารการก่อนทิ้ง ไม่ทิ้งขยะลงสู่ คู คลอง
4. กลไกการติดตามในชุมชน เป็นคนกลไกที่ติดตามการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เกิดเป็นช่างชุมชนในการจัดทำถังดักไขมันอย่างง่าย การช่วยเหลือซ่อมบำรุง
5. แผนการจัดการน้ำเสีย
- มีแผนงานที่ชุมชนสามารถเองได้ การทำถังดักไขมันอย่างง่าย การกำจัดเศษอาหารแบบถังรักษ์โลก หรือแบบนำเศษอาหารไปเลี้ยงสัตว์
- มีแผนงานร่วมกับเทศบาล ทำบ่อดักไขมันของครัวเรือนที่มีปัญหา
- แผนงานขอกับเทศบาล การจัดทำธนาคารน้ำใต้ดินเพิ่มในเขตชุมชนที่เป็นพื้นที่รองน้ำ การจัดการลองคูระบายน้ำ
6. จำนวนประชาชนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพ มีครัวเรือนการจัดการน้ำเสียเป็นต้นแบบการจัดการน้ำเสีย
ปริมาณการใช้ประโยชน์จากน้ำเสีย โดยส่วนมาก นำน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแบบถังดักไขมันอย่างง่าย ไปรดน้ำผัก ต้นไม้ นำเศษอาหารที่ผ่านการดักจับไขมันมาเสี้ยงสัตว์ น้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแล้วเติมจุลินทรีย์ แล้วนำไปบำบัดน้ำเสีย
7. ภาคีร่วมการดำเนินงาน
- เทศบาลเมืองพัทลุง สมทบงบประมาณ และมีทีม กองสาธารณสข และกองช่าง มาเป็นกลไกขับเคลื่อน
- สำนักงานทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม จังหวัดพัทลุง สมทบงบประมาณ และเป็นวิยาการอบรม สทม. และการอบรมการตรวจวัดค่าน้ำ
ช่วงต่อมาเป็นการ นำผลการเปลี่ยแปลงในแต่ละประเด็น โดย ทีมพี่เลี้ยงของแต่ละประเด็น
มีผลลัพธ์รวมการดำเนินงานของแต่ละประเด็น
ประเด็นการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน
กลุ่มประเด็นการจัดการน้ำเสียชุมชน มี ทั้ง 8 พื้นที่ พื้นที่ ชุมชนบ้านควนปรง ชุมชนบ้านท่ามิหรำ ชุมชนบ้านท่ามิหรำเก่า ชุมชนบ้านดอนรุณ ชุมชนบ้านนอกม่วงหวาน ชุมชนวัดนิโรธาราม ชุมชนบ้านนอกบ่อ มีผลลัพธ์รวม
1. มีกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการ ที่ชัดเจน มาจากการเก็บข่อมูลครัวเรือนที่มีปัญหาการจัดการน้ำเสีย มีแกนนำคณะทำงานกลไกขับเคลื่อนที่มาจากทุกภาคส่วน ผู้นำชมชน กรรมการชุมชน อสม. ผู้แทนครัวเรือน ตัวแทนบริหารและเจ้าหน้าที่เทศบาล
2. การเกิดสภาพแวดล้อมทางกายกาย เกิดบ่อดักไขมัน เกิดธนาคารน้ำใต้ดิน
3. การเกิดสภาพแวดล้อมทางสังคม มีกติกาชจัดการน้ำเสียในชุมชน การบำบัดน้ำเสียการปล่อยลงคู คลอง การจัดการคัดแยกเศษอาหารการก่อนทิ้ง ไม่ทิ้งขยะลงสู่ คู คลอง
4. กลไกการติดตามในชุมชน เป็นคนกลไกที่ติดตามการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เกิดเป็นช่างชุมชนในการจัดทำถังดักไขมันอย่างง่าย การช่วยเหลือซ่อมบำรุง
5. แผนการจัดการน้ำเสีย
- มีแผนงานที่ชุมชนสามารถเองได้ การทำถังดักไขมันอย่างง่าย การกำจัดเศษอาหารแบบถังรักษ์โลก หรือแบบนำเศษอาหารไปเลี้ยงสัตว์
- มีแผนงานร่วมกับเทศบาล ทำบ่อดักไขมันของครัวเรือนที่มีปัญหา
- แผนงานขอกับเทศบาล การจัดทำธนาคารน้ำใต้ดินเพิ่มในเขตชุมชนที่เป็นพื้นที่รองน้ำ การจัดการลองคูระบายน้ำ
6. จำนวนประชาชนเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมสุขภาพ มีครัวเรือนการจัดการน้ำเสียเป็นต้นแบบการจัดการน้ำเสีย
ปริมาณการใช้ประโยชน์จากน้ำเสีย โดยส่วนมาก นำน้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแบบถังดักไขมันอย่างง่าย ไปรดน้ำผัก ต้นไม้ นำเศษอาหารที่ผ่านการดักจับไขมันมาเสี้ยงสัตว์ น้ำเสียที่ผ่านการบำบัดแล้วเติมจุลินทรีย์ แล้วนำไปบำบัดน้ำเสีย
7. ภาคีร่วมการดำเนินงาน
- เทศบาลเมืองพัทลุง สมทบงบประมาณ และมีทีม กองสาธารณสข และกองช่าง มาเป็นกลไกขับเคลื่อน
- สำนักงานทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม จังหวัดพัทลุง สมทบงบประมาณ และเป็นวิยาการอบรม สทม. และการอบรมการตรวจวัดค่าน้ำ
กิจกรรมติดตามประเมินเพื่อการเรียนรู้ ติดตาม ณ ที่ทำการชุมชนบ้านควนปรง มี คณะทำงาน 5 คน ตัวแทนครัวเรือน กรรมการชุมชน อสม. 18 คน ภาคที่เกี่ยวเทศบาลเมืองพัทลุง 2 คน พี่เลี้ยง 4 คน ผู้รับผิดชอบโครงการชี้แจงวัตถุประสงค์ เพื่อติดตามประเมินผล การดำเนินงานโครงการ ได้ดำเนินการอะไรบ้างอย่างไร ดำเนินการไปแล้วเกิดผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงตามตัวชี้ ตามบันไดผลลัพธ์ มีภาคีเข้าร่วมสนับสนุนจากไหนบ้าง การดำเนินงานบริหารจัดมีปัญหาอุปสรรคหรือไม่ มีแนวทางแก้ไขอย่างไร
ผู้รับผิดชอบโครงการชวนคุยตามบันไดผลลัพธ์ ทางพื้นที่ได้มีการดำเนินกิจกรรม ตามตัวชี้ เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
. ผลลัพธ์
1. มี ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ ทำให้ครัวเรือนจำนวน 60 ครัวเรือน รับทราบข้อมูลสถานณ์น้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน เกิดการปฏิบัติการครัวเรือนต้นแบบการจัดน้ำเสียในครัวเรือน 40 ครัวเรือน
2. จากการเก็บข้อมูลสถานณ์ นำข้อมูลมาวิเคราะห์ เห็นถึงปัญหา เกิดแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน ในรูปแบบ 3 รูปแบบ
1. ถังดักไขมันอย่างง่าย
2. การทำถังรักษ์โลกกำจัดเศษอาหาร
3. การเลี้ยงไส้เดือน
3. มีกิตกาชุมชนในการจัดการน้ำเสีย
1. แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย
2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง
3. ไม่ทิ้งขยะลงคู คลอง
บัดไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมลดน้ำเสียเข้มแข็ง
. ผลลัพธ์
1. มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
2. มี ข้อมูลพฤติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ
มีข้อมูลพฤษติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล
ปริมาณการใช้น้ำ 42566.67 ลิตร/วัน ปริมาณน้ำเสีย 10763ลิตร/วัน
ที่มาของน้ำเสียครัวเรือน
อาบ ซักล้าง 7812 ลิตร/วัน ร้อยละ 72.58
อาหาร/ล้างจาน 2826 ลิตร/วัน ร้อยละ 26.26
ปศุสัตว์ 125 ลิตร/วัน ร้อยละ 1.16
หมายเหตุ เฉลี่ยสร้างน้ำเสีย 75 ลิตร/คน/วัน
การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
ไม่มีระบบจัดการน้ำเสีย 77 หลัง ร้อยละ 77.08
มีระบบจัดการน้ำเสีย 22 หลัง ร้อยละ 22.92 บ่อดักไขมัน 5 หลัง ร้อยละ22.73 บ่อพักแบบเปิด 12 หลัง ร้อยละ 54.55 บ่อแบบปิด 5 หลัง ร้อยละ 22.73
ผลกระทบจากน้ำเสีย
กระทบ 34 หลัง ส่งกลิ่นรบกวน 15 หลัง เอ่อล้นเข้าบ้าน 15 หลัง
ไม่กระทบ 62 หลัง
จะร่วมกันจัดการน้ำเสียอย่างไร
ระดับครัวเรือน 1. บ่อเก็บน้ำเสีย 2. บ่อดักไขมัน 3. แยกขยธอินทรีย์จากน้ำเสีย
ระดับชุมชน 1. บ่อบัดก่อนปล่อยลงคลอง 2. ใช้EM บำบัดน้ำเสียในคูคลอง 3. ล้างคู 4. ไม่ทิ้งขยะลงคู
3. มีแผนผังน้ำชุมชน
บันไดขั้นที่ 3 เกิดรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน
. ผลลัพธ์
1. มีถังดักไขมันอย่างง่ายที่ชุมชนได้รับการสนับสนุนจากเทศบาล จำนวน 6 ถัง
2. มีธนาคารน้ำใต้ดิน 1 ที่
3. เกิดครัวเรือนที่มีการใช้ประโยชน์จากกระบวนการจัดน้ำเสีย 6 ครัวเรือน
4. มีแผนติดตามการจัดน้ำเสียชุมชน โดย การ ตรวจวัดคุณภาพน้ำ
บันไดขั้นที่ 4 เกิดครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
1. จำนวนครัวเรือนที่มีปัญหาการจัดการน้ำเสียสามารถจัดการน้ำเสียได้ 13%
2. ปัญหาที่เกิดจากน้ำเสียลดลง จากเดิมส่งกลิ่นรบกวน 19 หลัง ลดลง จำนวน 5 หลัง ยังคงเป็นปัญหาส่งกลิ่นรบกวน 14 หลัง
บันไดขั้นที่ 5 เกิดระบบจัดการน้ำเสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน
ผลลัพธ์
1. จำนวนจุดจัดการน้ำเสียที่ชุมชร่วมกับท้องถิ่น ดำเนินการ 1จุด เป็นธนาคารน้ำใต้ดิน
2. ยังไม่เกิดข้อบัญญติท้องหรือธรรมมูญน้ำเสียเทศบาลเมืองพัทลุง
ปัญหาอุปสรรคในการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน
1. การประกอบถังดักไขมัน ไม่พร้อมที่ใช้งาน ขนาดท่อ ไม่เท่ากัน ไม่มีที่ฝัง
2. การประสานงานยาก ขาดความร่วมมือ
แนวทางการแก้ไข
1.สำรวจความพร้อมทางด้านสภาพแวดล้อม
ในการดำเนินงานโครงการ ยัง เกิด ผลลัพธ์ ที่มีการอบรมการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน การจัดการน้ำเสียชุมชน เรียนรู้การวัดค่าน้ำเสีย รับรับสมัคร ทสม.(อาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมหมู่บ้าน.) ระบบการบำบัดน้ำเสียชุมชนเบื้องต้น การฝึกปฏิบัติการตรวจวัดคุณภาพน้ำเบื้องต้น โดย ได้ รับการสนับสนุนงบ จาก ภาคี สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดพัทลุง จำนวน 15000 บาท 10พื้นที่
เกิดผลลัพธ์การดำเนินงานโครงการตามบันไดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
. ผลลัพธ์
1. มี ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ ทำให้ครัวเรือนจำนวน 60 ครัวเรือน รับทราบข้อมูลสถานณ์น้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน เกิดการปฏิบัติการครัวเรือนต้นแบบการจัดน้ำเสียในครัวเรือน 40 ครัวเรือน
2. จากการเก็บข้อมูลสถานณ์ นำข้อมูลมาวิเคราะห์ เห็นถึงปัญหา เกิดแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน ในรูปแบบ 3 รูปแบบ
1. ถังดักไขมันอย่างง่าย
2. การทำถังรักษ์โลกกำจัดเศษอาหาร
3. การเลี้ยงไส้เดือน
3. มีกิตกาชุมชนในการจัดการน้ำเสีย
1. แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย
2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง
3. ไม่ทิ้งขยะลงคู คลอง
บัดไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมลดน้ำเสียเข้มแข็ง
. ผลลัพธ์
1. มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
2. มี ข้อมูลพฤติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ
มีข้อมูลพฤษติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล
ปริมาณการใช้น้ำ 42566.67 ลิตร/วัน ปริมาณน้ำเสีย 10763ลิตร/วัน
ที่มาของน้ำเสียครัวเรือน
อาบ ซักล้าง 7812 ลิตร/วัน ร้อยละ 72.58
อาหาร/ล้างจาน 2826 ลิตร/วัน ร้อยละ 26.26
ปศุสัตว์ 125 ลิตร/วัน ร้อยละ 1.16
หมายเหตุ เฉลี่ยสร้างน้ำเสีย 75 ลิตร/คน/วัน
การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
ไม่มีระบบจัดการน้ำเสีย 77 หลัง ร้อยละ 77.08
มีระบบจัดการน้ำเสีย 22 หลัง ร้อยละ 22.92 บ่อดักไขมัน 5 หลัง ร้อยละ22.73 บ่อพักแบบเปิด 12 หลัง ร้อยละ 54.55 บ่อแบบปิด 5 หลัง ร้อยละ 22.73
ผลกระทบจากน้ำเสีย
กระทบ 34 หลัง ส่งกลิ่นรบกวน 15 หลัง เอ่อล้นเข้าบ้าน 15 หลัง
ไม่กระทบ 62 หลัง
จะร่วมกันจัดการน้ำเสียอย่างไร
ระดับครัวเรือน 1. บ่อเก็บน้ำเสีย 2. บ่อดักไขมัน 3. แยกขยธอินทรีย์จากน้ำเสีย
ระดับชุมชน 1. บ่อบัดก่อนปล่อยลงคลอง 2. ใช้EM บำบัดน้ำเสียในคูคลอง 3. ล้างคู 4. ไม่ทิ้งขยะลงคู
3. มีแผนผังน้ำชุมชน
บันไดขั้นที่ 3 เกิดรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน
. ผลลัพธ์
1. มีถังดักไขมันอย่างง่ายที่ชุมชนได้รับการสนับสนุนจากเทศบาล จำนวน 6 ถัง
2. มีธนาคารน้ำใต้ดิน 1 ที่
3. เกิดครัวเรือนที่มีการใช้ประโยชน์จากกระบวนการจัดน้ำเสีย 6 ครัวเรือน
4. มีแผนติดตามการจัดน้ำเสียชุมชน โดย การ ตรวจวัดคุณภาพน้ำ
บันไดขั้นที่ 4 เกิดครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
1. จำนวนครัวเรือนที่มีปัญหาการจัดการน้ำเสียสามารถจัดการน้ำเสียได้ 13%
2. ปัญหาที่เกิดจากน้ำเสียลดลง จากเดิมส่งกลิ่นรบกวน 19 หลัง ลดลง จำนวน 5 หลัง ยังคงเป็นปัญหาส่งกลิ่นรบกวน 14 หลัง
บันไดขั้นที่ 5 เกิดระบบจัดการน้ำเสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน
ผลลัพธ์
1. จำนวนจุดจัดการน้ำเสียที่ชุมชร่วมกับท้องถิ่น ดำเนินการ 1จุด เป็นธนาคารน้ำใต้ดิน
2. ยังไม่เกิดข้อบัญญติท้องหรือธรรมมูญน้ำเสียเทศบาลเมืองพัทลุง
เวทีการติดตามประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา ครั้งที่2 ณ ที่ทำการชุมชนบ้านควนปรงคณะทำงาน 5 คน ตัวแทนครัวเรือน กรรมการชุมชน อสม. 18 คน พี่เลี้ยง 2 คน ผู้รับผิดชอบโครงการชี้แจงวัตถุประสงค์ เพื่อติดตามประเมินผล การดำเนินงานโครงการ ได้ดำเนินการอะไรบ้างอย่างไร ดำเนินการไปแล้วเกิดผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงตามตัวชี้ ตามบันไดผลลัพธ์ มีภาคีเข้าร่วมสนับสนุนจากไหนบ้าง การดำเนินงานบริหารจัดมีปัญหาอุปสรรคหรือไม่ มีแนวทางแก้ไขอย่างไร
ผู้รับผิดชอบโครงการชวนคุยตามบันไดผลลัพธ์ ทางพื้นที่ได้มีการดำเนินกิจกรรม ตามตัวชี้ เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
. ผลลัพธ์
1. มี ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ ทำให้ครัวเรือนจำนวน 60 ครัวเรือน รับทราบข้อมูลสถานณ์น้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน เกิดการปฏิบัติการครัวเรือนต้นแบบการจัดน้ำเสียในครัวเรือน 40 ครัวเรือน
2. จากการเก็บข้อมูลสถานณ์ นำข้อมูลมาวิเคราะห์ เห็นถึงปัญหา เกิดแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน ในรูปแบบ 3 รูปแบบ
1. ถังดักไขมันอย่างง่าย
2. การทำถังรักษ์โลกกำจัดเศษอาหาร
3. การเลี้ยงไส้เดือน
3. มีกิตกาชุมชนในการจัดการน้ำเสีย
1. แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย
2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง
3. ไม่ทิ้งขยะลงคู คลอง
บัดไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมลดน้ำเสียเข้มแข็ง
. ผลลัพธ์
1. มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
2. มี ข้อมูลพฤติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ
3. มีแผนผังน้ำชุมชน
บันไดขั้นที่ 3 เกิดรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน
. ผลลัพธ์
1. มีถังดักไขมันอย่างง่ายที่ชุมชนได้รับการสนับสนุนจากเทศบาล จำนวน 6 ถัง
2. มีธนาคารน้ำใต้ดิน 1 ที่
3. เกิดครัวเรือนที่มีการใช้ประโยชน์จากกระบวนการจัดน้ำเสีย 6 ครัวเรือน
4. มีแผนติดตามการจัดน้ำเสียชุมชน โดย การ ตรวจวัดคุณภาพน้ำ
บันไดขั้นที่ 4 เกิดครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
ยังไม่เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 5 เกิดระบบจัดการน้ำเสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน
ยังไม่เกิดผลลัพธ์
ในการดำเนินงานโครงการ ยัง เกิด ผลลัพธ์ ที่มีการอบรมการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน การจัดการน้ำเสียชุมชน เรียนรู้การวัดค่าน้ำเสีย รับรับสมัคร ทสม.(อาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมหมู่บ้าน.) ระบบการบำบัดน้ำเสียชุมชนเบื้องต้น การฝึกปฏิบัติการตรวจวัดคุณภาพน้ำเบื้องต้น โดย ได้ รับการสนับสนุนงบ จาก ภาคี สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดพัทลุง จำนวน 15000 บาท 10พื้นที่
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
1. มี ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ ทำให้ครัวเรือนจำนวน 60 ครัวเรือน รับทราบข้อมูลสถานณ์น้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน เกิดการปฏิบัติการครัวเรือนต้นแบบการจัดน้ำเสียในครัวเรือน 40 ครัวเรือน
2. จากการเก็บข้อมูลสถานณ์ นำข้อมูลมาวิเคราะห์ เห็นถึงปัญหา เกิดแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน ในรูปแบบ 3 รูปแบบ
1. ถังดักไขมันอย่างง่าย
2. การทำถังรักษ์โลกกำจัดเศษอาหาร
3. การเลี้ยงไส้เดือน
3. มีกิตกาชุมชนในการจัดการน้ำเสีย
1. แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย
2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง
3. ไม่ทิ้งขยะลงคู คลอง
บัดไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมลดน้ำเสียเข้มแข็ง
. ผลลัพธ์
1. มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
2. มี ข้อมูลพฤติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล ก่อนและหลัง ในการดำเนินงานโครงการ
3. มีแผนผังน้ำชุมชน
บันไดขั้นที่ 3 เกิดรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน
. ผลลัพธ์
1. มีถังดักไขมันอย่างง่ายที่ชุมชนได้รับการสนับสนุนจากเทศบาล จำนวน 6 ถัง
2. มีธนาคารน้ำใต้ดิน 1 ที่
3. เกิดครัวเรือนที่มีการใช้ประโยชน์จากกระบวนการจัดน้ำเสีย 6 ครัวเรือน
4. มีแผนติดตามการจัดน้ำเสียชุมชน โดย การ ตรวจวัดคุณภาพน้ำ
บันไดขั้นที่ 4 เกิดครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
ยังไม่เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 5 เกิดระบบจัดการน้ำเสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน
ยังไม่เกิดผลลัพธ์
คณะทำงานโครงการ ได้ดำเนเนิการเก็บข้อมูลการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน ครั้งที่ 2 ตามโซนบ้านที่ได้รับมอบหมาย เพื่อนำข้อมูลการจัดการกน้ำเสียในครัวเรือนและสถานประกอบการ มาวิเคราะห์ และนำข้อมูลมาเปรียบเทียบกับการเก็บข้อมูลในครั้งแรกมีผลการเปลี่ยนแปลงเป็นอย่างไรบ้าง หลังจากที่มีการดำเนินงานกิจกรรมไปแล้ว ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องการเรียนรู้การจัดการน้ำเสียในครัวเรือน ในแบบแผนงานต่างๆ การเรียนรู้การแบบการทำถังดักไขมันอย่างง่าย แบบการจัดการน้ำเสียในรูบแบบ ถังรักษ์รักโลก การนำเศษอาหารมาเลี้ยงใส้เดือนเพื่อเป็นการจัดการเศษอาหารลดการปนเปลื้อนของน้ำเสี้ย และการศึกษาดูงานจากชุมชนต้นแบบ กลับมาวางแผนปฏิบัติการ และครัวเรือนลงมือปฏิบัติการ คณะทำงานโครงการจะนำข้อมูลการเปลี่ยนแปลงสู่กิจกรรม ติดตามประเมินเพื่อการเรียนรู้
มีข้อมูลการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน ในครั้งที่ 2
ไม่มีการประชุมคณะทำงาน
ไม่เกิดผลลัพธ์
ปฏิบัติการการจัดทำระบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนต้นแบและชุมชน จากการเก็บข้อมูลและวิเคราะห์ จากครัวเรือนและสถานประกอบการ คณะทำงานและกลไกขับเคลื่อนวางแผนงานการการจัดการน้ำเสียที่ต้นทาง คือครัวเรือน มีรูปแบบ ให้ครัวเรือนปฏิบัติการ ถังดักไข้มันอย่างง่าย และถังรักษ์โลก การเสี้ยงใส้เดือนจากเษอาหารที่เหลือจากครัวเรือน ถังกำจัดเศษอาหารใต้ต้นไม้ โดยครัวเรือนปฏิบัตการ มาเรียนรู้ การทำถังดักไขมันอย่างง่าย
วิธีการทำถังดักไขมันอย่างง่าย
วิธีการทำถังดักไขมันอย่างง่าย
เจาะฝาถังพลาสติก ขนาดเท่ากับตะกร้า โดยใช้ใบเลื่อยตัดเหล็กตัดให้สวยงาม นำมาใช้ปิดตะกร้าป้องกันแมลงวันได้ ใช้สว่าน เจาะรูข้างถังให้ห่างจากขอบถัง 10 ซม
หรือเท่ากับความสูงของตะกร้า เพื่อให้วางตะกร้าใน ช่องที่ฝาถังแล้วไม่ติดกับท่อพีวีซีด้านในถัง นำข้อต่อเกลียวใน / เกลียวนอก มาใส่เข้ากับรูที่เจาะข้างถัง
ขันเกลียวให้แน่นสนิทกับตัวถัง นำข้องอ และท่อพีวีซี มาต่อที่ด้านในถังเป็นตัวดักไขมัน โดยตัดท่อพีวีซีให้อยู่สูงจากก้นถังประมาณ 5 ซม. เพื่อให้ น้ำ ไหลเข้าท่อแล้วล้นออกนอกถังได้ นำข้องอและท่อพีวีซีมาต่อที่ดา้นนอกถังเป็นทางนำ้ ออก สามารถต่อท่อให้น้ำ จากถังดักไขมนัไหลไปลงร่องระบาย น้ำได้ตามความเหมาะสมกับพื้นที
ใชก้าวซิลิโคน ยารอยรั่วตรงที่เจาะรูทั้งดา้นใน ด้านนอก ป้องกนั น้า รั่วซึม ส่วนท่อและข้องอต่างๆไม่ต้องทากาว เพื่อให้ถอดทำความสะอาดได้สะดวก นำฝาถังที่มีตะกร้าสำหรับกรองเศษอาหาร และมีฝาปิด ป้องกันแมลงวันมาประกอบบนตัวถัง ก็จะได้ถังดักไขมัน
ถังรักษาที่ใส่เศษอาหารใต้ต้นไม้
อุปกรณ์และวิธีขั้นตอนในการติดตั้ง
1. ถังพลาศติก
2. เลื่อย
3. จอบ หรือเสียบ
วิธีการ
1. ตัดก้นถังออก
วิธีการติดตั้ง
1. เลือกพื้นที่กลางแจ้ง
2. ขุดหลุดใหเมีขนาดใหญ่กว่าถัง ความลึก ครึ่งนึงของความสูงถัง
3. วางถังในหลุด และกลบดินปิดรอบๆถัง
และนำไปฏิบัติการที่ครัวเรือนต้นแบบ
ครัวเรือนต้บแบบ 45 ครัวเรือน มีระบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน ในรูปแบบ ถังดักไขมันอย่างง่าย และ ถังรักษาที่ใส่เศษอาหารใต้ต้นไม้
ประชุมคณะทำงาน และกลไกขับเคลื่อนโครงการ จำนวน 25 คน ร่วมกันวางแผนการจัดการน้ำเสียชุมชน จากข้อมูลที่เก็บมาวิเคราะห์ เน้น จุดที่ เป็น ปัญหา ที่จะดำเนินการ และวางแนวทางการจัดการ ให้เป็นระบบ ของครัวเรือนให้มีการจัดการก่อนปล่อยทิ้ง และ มีการวางแนวทางการสร้างระบบ ธนาคารน้ำใต้ดินของชุมชนที่มีจุดรวมของการปล่อยน้ำเสียชุมชนตามแผนผังทางเดินของน้ำ ในส่วนของครัวเรือนที่มีระบบจัดการน้ำเสียชุมชนเป็นระบบ ถังดัดไขมันอย่างง่าย โดยการแยกขยะการปล่อยน้ำให้ผ่านระบบถังไขมัน แล้วนำเศษอาหารไปเลี้ยงไส้เดือน หรือนำไปลงสู้ถังรักษาโลก ตามแผน จำนวน 45 ครัวเรือน ในส่วนการจัดการน้ำเสียของชุมชนเป็นระบบธนาคารน้ำใต้ดินที่เป็นจุดรวม จะดำเนินการ จำนวน 2 จุด ตามข้อมูลแผนผังทางเดินน้ำ ชุมชุมชน
แบบแผนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน มีจำนวน 3 แผน ได้แก่ แผนการชุมชนทำเอง แผนทำร่วม แผนทำขอ
1. แผนชุมชนทำเอง ประกอบไปด้วย การจัดทำระบบถังดักไขมันอย่างบน้อยให้กับครัวเรือนที่ยังไม่ระบบการถังดักไขมันในครัวเรือน จำนวน 20 ครัวเรือน
และระบบการคัดแยกเศษขยะเศษอาหารที่สามารถย่อยสลาย 65 ครัวเรือน การเสี้ยงไส้เดือน จำนวน 15 ครัวเรือน
2. แผนทำร่วม โดยการขอความร่วมมือทางเทศบาล ในการจัดทำระบบการน้ำเสียชุมชน แบบธนาคารน้ำใต้ดิน
3. แผนทำขอ ไปยังเทศบาล ในการหนุนเสริมระบบการจัดการน้ำเสียชุมชนเข้าสู่แผนงานงบประมาณเทศบาล ให้มีระบบการจัดการน้ำเสียที่ยังยืน
เกิดแผนการจัดการน้ำเสียชุมชน
มีจำนวน 3 แผน ได้แก่ แผนการชุมชนทำเอง แผนทำร่วม แผนทำขอ
1. แผนชุมชนทำเอง ประกอบไปด้วย การจัดทำระบบถังดักไขมันอย่างบน้อยให้กับครัวเรือนที่ยังไม่ระบบการถังดักไขมันในครัวเรือน จำนวน 20 ครัวเรือน
และระบบการคัดแยกเศษขยะเศษอาหารที่สามารถย่อยสลาย 65 ครัวเรือน การเสี้ยงไส้เดือน จำนวน 15 ครัวเรือน
2. แผนทำร่วม โดยการขอความร่วมมือทางเทศบาล ในการจัดทำระบบการน้ำเสียชุมชน แบบธนาคารน้ำใต้ดิน
3. แผนทำขอ ไปยังเทศบาล ในการหนุนเสริมระบบการจัดการน้ำเสียชุมชนเข้าสู่แผนงานงบประมาณเทศบาล ให้มีระบบการจัดการน้ำเสียที่ยังยืน
ประชุมคณะทำงานโครงการการการจัดนน้ำเสียในชุมชนบ้านควนปรง ณ บ้านประธานชุมชน มี คณะทำงาน และพี่ลี้ยงโครงการ เข้าร่วมประชุม พี่เลี้ยงได้ชี้แจงการเบิกงบกิจกรรมที่ล่าช้าในงวดที่ 2 เนื่องด้วยหน่วยจัดการส่งเอกสารการปิดงวดที่ 1 ล่าช้า จึงทำให้พื้นที่ยังไม่ได้รับเงินงวดที่ 2 และสืบเนื่องเงินงวดล่าช้า พื้นที่ไม่สามารถ ดำเนินกิจกรรมได้อย่างต่อเนื่อง และระยะเวลาในการดำเนินงานโครงการจะสิ้นสุดในเดือน เมษายน 2566 เลยทำให้ต้องมีการขยายเวลาไปอีกประมาณ อีก 4 เดือน จะไปหมดเวลาสิ้นสุดโครงการ เดือน สิงหาคม 2566 พี่เลี้ยงโครงการเลยต้องมาชี้แจงกับพื้นที่ โดยหาข้อสรูปในการดำเนินโครงการต่อหรือไม่ ทางพื้นชุมชนบ้านควนปรงมี มติ ในการขอขยายเวลาเพื่อดำเนินกิจกรรมให้เกิดผลลัพธ์ โดยวางแนวทาง ดังนี้ กำหนดแผนกิจกรรมปรับปฎิทินให้เป็นปัจจุบัน ดำเนินกิจกรรมในช่วงเดือน พฤษภาคม 2566 เป็นปลายเดือน เพราะให้เสร็จการเลือกผู้แทนก่อน
คระทำงานและพี่เสี้ยงการร่วมกัน ว่างแนวทางการดำเนินกิจกรรม
คณะทำงานโครงการการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน หน่วยจัดการพื้นที่ ที่มีจุดเน้นสำคัญทางยุทธศาสตร์ ภาคที่เกี่ยวข้องตามประเด็นยุทธ์ศาสตร์ เข้าร่วม เวที การติดตามประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา ณ ที่โรงแรมลำปำรีสอย์ท ห้องโดม กระบวนการในช่วงแรก นายไพฑรูณ์ ทองสม ผู้รับผิดชอบหน่วยจัดการพื้นที่ ที่มีจุดเน้นสำคัญทางยุทธศาสาตร์ มีการชี้แจงวัตถุประสงค์ เพื่อเป็นการติดตามประเมินผล การดำเนินงาน ของพื้นที่ ที่ได้ทุนในระยะเวลาที่ผ่านมา 6 เดือน มีกระบวนการดำเนินงานไปตามทิศทางอย่างไร มีกระบวนการดำเนินงานที่ก่อให้ผลลัพธ์ มีหน่วยงานภาคีใดบ้างที่เข้ามาร่วมสนับสนุน มีปัญหาอุปสรรคหรือไม่ แก้ไขปัญหาอย่างไร และระยะเวลาใน งวดต่อไปได้มีการวางแนวดำเนินการอย่างไร
จากนั้นมีการแบ่งกลุ่มตามรายประเด็น ซึ่ง ประกอบไปด้วย ประเด็นการจัดการทรัพยากรชายฝั่ง ประเด็นป่าร่วมยาง ประเด็นนาปลอดภัย ประเด็นการจัดการขยะ และประเด็นการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน แต่ละกลุ่มจะมีพีเลี้ยงประเด็นเป็นผู้ชวนคุยแลกเปลี่ยนผลลัพธ์ของแต่ละพื้นที่ โดยมีภาคีที่เกี่ยวข้องร่วมเสริมการวางแนวทางการดำเนินงานร่วมกัน ในประเด็นการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน มี 8 ชุมชน การมีแลกเปลี่ยผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นตามกระบวนการบันไดผลลัพธ์ ที่ผ่านการติดตามประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนาของแต่ละพื้นที่ (ARE) มีผลติดตามประเมินร่วมกัน ที่ผ่านมาแต่ละพื้นที่ได้ดำเนินการ มีคณะทำงานโครงการ 5 คน มีการแบ่งบาทหน้าที่ในดำเนินงาน มีการสร้างกลไกขับเคลื่อนโครงการที่มีส่วนร่วม ที่มาจากแกนนำ อสม. ตัวแทนครัวเรือน ภาคีที่เกี่ยวข้อง มีข้อมูลสถานการณ์น้ำและผลกระทบ มีแผงผังทางเดินน้ำ มีกลุ่มเป้าหมายที่จะเข้าร่วมเป็นครัวเรือนการจัดการน้ำเสียครัวเรือน มีแผนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน สรุปผลการติดตามตามบันไดประเด็นอยู่ใน 1-2 ขั้น จากนั้นได้นำเสนอข้อมูลผลการเปลี่ยนแปลงโดยพี่เลี้ยงประจำประเด็น
ช่วงบ่าย มีแลกเปลี่ยนแปลงเรื่องการเงินและบัญชี โดย คุณจุรีย์ หนูผุด และคุณจำรัส รัตนอุบล การดำเนินงานในงวดที่ 1 การได้มีการเตรียมเอกสารหลักการเงินตามกระบวนการทำกิจกรรมเพื่อส่งเอกสารตรวจสอบความถูกต้อง ครบถ้วน สมบรูณ์ โดย การเงินหน่วยความความถูกต้อง ในงวดที่ 1 ทางการเงินหน่วยได้พบว่าการจัดเตรียมเอกสารของพื้นที่ ยังไม่สมบรูณ์ พบว่าเอกสารบ้างกิจกรรมยังมีความเข้าใจที่คาดเคลื่อน ระหว่างการใช้ใบสำคัญเงินสด และ บิลเงินสด ใบเสร็จ การลงนามผู้จ่าย ระหว่างจ่ายในนามของหน่วยจัดการ และจ่ายในนาม สสส . ในส่วนการเงินในระบบเวปปรากฎว่ายังคงลงหมวดหมู่ค่าใช้จ่ายไม่ถูก โดย ทั้ง 2 ส่วนที่กล่าวทางการเงินหน่วยได้อธิบายและสร้างความเข้าใจเพิ่มกับพื้นที่ เพื่อในงวดต่อไปจะได้จัดเตรียมเอกสาร ถูกต้อง ครบถ้วน สมบรูณ์
จากนั้นได้มีการ แลกเปลี่ยในเรื่องระบบรายงานในเวปไซล์ โดย คุณไพฑรูณ์ ทองสม พบว่า การรายงานยังคงไม่เรียนร้อย ส่วนแรก รายละเอียด ยังคงลงไม่ครบ ส่วนในกิจกรรมยังขาดรายละเอียดในการอธิบายขั้นตอนการดำเนินการ ส่วนมากจะลงแค่หัวข้อ ส่วนในของผลผลิตและผลลัพธ์ยังไม่อธิบายว่าได้อะไร เกิดผลลัพธ์อย่าง วิทยากรได้เพิ่มเติมการรายงานกิจกรรมผ่านระบบออนไลน์ และช่วงต่อมาได้มีการลงนามปิดงวดการดำเนินงานงวดที่1 เป็นการเสร็จสิ้นกระบวนแลกเปลี่ยนเรียนรู้เพื่อพัฒนา
คณะทำงานโครงการการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง หน่วยจัดการพื้นที่ที่มีจุดเน้นสำคัญทางยุทธ์ ภาคีที่เกี่ยวข้อง ได้ ร่วมกันติดตามประเมินเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา
- ได้มีการติดตามประเมินพื้นที่ตามประเด็น
- มีผลลัพธ์ของพื้นที่ ตามประเด็น
- พื้นที่และภาคีได้เชื่อมโยงกัน
กิจกรรมศึกษาดูงาน ในวันที่ 30 ตุลาคม 2565คณะทำงาน ตัวแทนครัวเรือนปฏิบัติการการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน จำนวน 45 คน ได้ไปดูงานที่พื้นที่ต้นแบบ การจัดการน้ำเสีย ชุมชนบ้านส้มตรีดออก มีคณะทำงาน และทีมวิทยากรกก่อนรับ มีส่วนภาคีที่เกี่ยวข้องเข้าร่วม เจ้าที่เทศบาลเมือง ทีมติดตามประเมินผลมหาวิทยาลัยทักษิณ เริ่มกระบวนทีมวิทยากรให้ควารรู้ในเรื่อง การจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เป็นแบบถังดักไขมันอย่างง่าย ที่ประกอบไปด้วย วัสดุต้นแบบ
1. ถังพลาสติกมีฝาปิ ด ขนาด 50 – 70 ลิตร 1 ใบ
2. ตะกร้าพลาสติก ขนาด 20 เซนติเมตร 1 ใบ
3. ข้อต่อเกลียวใน ขนาด 1.5 นิ้ว 1 ตัว
4. ข้อต่อเกลียวนอก ขนาด 1.5 นิ้ว 1 ตัว
5. ข้องอ ขนาด 1.5 นิ้ว 2 ตัว
6. ท่อ พีวีซี ขนาด 1.5 นิ้ว
7. กาวซิลิโคน 1 หลอด
วิธีการทำถังดักไขมันอย่างง่าย
เจาะฝาถังพลาสติก ขนาดเท่ากับตะกร้า โดยใช้ใบเลื่อยตัดเหล็กตัดให้สวยงาม นำมาใช้ปิดตะกร้าป้องกันแมลงวันได้ ใช้สว่าน เจาะรูข้างถังให้ห่างจากขอบถัง 10 ซม
หรือเท่ากับความสูงของตะกร้า เพื่อให้วางตะกร้าใน ช่องที่ฝาถังแล้วไม่ติดกับท่อพีวีซีด้านในถัง นำข้อต่อเกลียวใน / เกลียวนอก มาใส่เข้ากับรูที่เจาะข้างถัง
ขันเกลียวให้แน่นสนิทกับตัวถัง นำข้องอ และท่อพีวีซี มาต่อที่ด้านในถังเป็นตัวดักไขมัน โดยตัดท่อพีวีซีให้อยู่สูงจากก้นถังประมาณ 5 ซม. เพื่อให้ น้ำ ไหลเข้าท่อแล้วล้นออกนอกถังได้ นำข้องอและท่อพีวีซีมาต่อที่ดา้นนอกถังเป็นทางนำ้ ออก สามารถต่อท่อให้น้ำ จากถังดักไขมนัไหลไปลงร่องระบาย น้ำได้ตามความเหมาะสมกับพื้นที
ใชก้าวซิลิโคน ยารอยรั่วตรงที่เจาะรูทั้งดา้นใน ด้านนอก ป้องกนั น้า รั่วซึม ส่วนท่อและข้องอต่างๆไม่ต้องทากาว เพื่อให้ถอดทำความสะอาดได้สะดวก นำฝาถังที่มีตะกร้าสำหรับกรองเศษอาหาร และมีฝาปิด ป้องกันแมลงวันมาประกอบบนตัวถัง ก็จะได้ถังดักไขมัน
มีการนำเสนอการเลี้ยงไส้เดือนเพื่อการกำจัดเศษอาหารจากการคัดแยก ก่อนจะปล่อยน้ำเสียลงสู่ถังดักไข่มัน เศษอาหารเศษเลี้ยงไส้เดือนเป็นการย่อยกลายเป็นปุ๋ย ลดการทิ้งลงสุ้ทางระบาย
ส่วนในการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนอีกหนึ่งรูปแบบ ธนาคารน้ำใต้ดินแบบปิด วัสดุที่ใช้ในการทำ ธนาคารน้ำใต้ดิน
1. หินเรียง เป็นหินที่น้ำสามารถไหลผ่านส่วนมากจะเป็นก้อนหินขนาดกลาง
2. ผ้าในล่อน ความยาวตามขนาดของธนาคารน้ำใต้ดินที่ต้องการทำ
3. ท่อพีวีซี 2 นิ้ว ความยาวกับความลึกของธนาคารน้ำใต้ดินที่ต้องการทำ
4. ท่อพีวีซี 3 ทาง (ข้อต่อ) ใช้เป็นทางระบายอากาศ
5. ยางรถยนต์ ใช้เพื่อการยุมตัวของดิน
6. หินระเอียด(หินกรวด) เพื่อให้น้ำแทรกซึมไปได้ง่าย
วีธีทำธนาคารน้ำใต้ดิน ต้องสำรวจพื้นที่ที่จะทำต้องเป็นพื้นที่ที่น้ำไหลมารวมกัน การขุดดินแล้วที่แต่ลักษณะที่จะทำ ทำแบบครัวเรือนส่วนมากจะขุดเป็นวงกลม ความยาวประมาณ 1.5 เมตร ความกว้างประมาณ 1 เมตร จากนั้นให้นำเอายางรยนต์มาไว้ตรงกลางบ่อแล้วนำท่อพีวีซีวางในยางรถยนต์ นำเรียงใส่ลงไปเพื่อยึดท่อพีวีซีแล้วนำยางรถยนต์อีกเส้นลงไปเพื่อยึดให้ท่อพีวีซีให้ตั้งตรงแล้้วใส้หินเรียงลงเหลือพื้นที่ปากบ่อไว้ประมาณ 10เซอร์ นำผ้าในล่อนตัดช่องให้สามารถใส่ในท่อพีวีซีรองปากบ่อตามความกว้างของบ่อ นำท่อพีวีซี 3 ทางใส่ด้านบนท่อพีวีซี 2 นิ้ว เพื่อเป็นทางระบายอากาศ จากให้นำหินระเอียดใส่ลงทับผ้าในล่อนเป็นชั้นสุดท้ายเก็บผ้าในล่อนตามรอบบ่อเป็นอันเสร็จ
ประโยชน์ของธนาคารน้ำใต้ดิน
1. แก้ปัญหาน้ำเน่าเสียในครัวเรือน
2. แก้ไขปัญหาความแห้งแล้ง
3. ทำให้น้ำไหลมารวมกัน
4. ช่วยให้พืชมีการดูดซึมน้ำได้
5. สามารถกักเก็บน้ำให้ต้นพืชได้
คณะทำงานตัวแทนครัวเรือนจำนวน 45 คน ได้เรียนรู้กระบวนการการจัดการน้ำสียในครัวเรือนและชุมชน ในรูปแบบ ถังดักไข้มันอย่างง่าย การเสี้ยงใส้เดือน ธนาคารน้ำใต้ดิน
กิจกรรมการจัดทำแผงทางเดินของน้ำชุมชนบ้านควนปลง ได้ดำเนินการ โดยมีคณะทำงานและกลไกขับเคลื่อนภาคีที่เกี่ยวข้องเข้าร่วม 25 คน ได้นำข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียและผลกระทบที่ผ่านการวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลในเวทีสร้างความใจของชุมชน มาดำเนินการ วาดแผนผัง ตามข้อมูลจากการเดินทางของการใช้น้ำในครัวเรือน และสถานที่ประกอบการ ที่เป็นต้นทางผลิตน้ำสู่ ลำคลอง เน้น จุดที่ เป็น ปัญหา ที่จะดำเนินการ และวางแนวทางการจัดการ ให้เป็นระบบ ของครัวเรือนให้มีการจัดการก่อนปล่อยทิ้ง และ มีการวางแนวทางการสร้างระบบ ธนาคารน้ำใต้ดินของชุมชนที่มีจุดรวมของการปล่อยน้ำเสียชุมชนตามแผนผังทางเดินของน้ำ ในส่วนของครัวเรือนที่มีระบบจัดการน้ำเสียชุมชนเป็นระบบ ถังดัดไขมันอย่างง่าย โดยการแยกขยะการปล่อยน้ำให้ผ่านระบบถังไขมัน แล้วนำเศษอาหารไปเลี้ยงไส้เดือน หรือนำไปลงสู้ถังรักษาโลก ตามแผน จำนวน 45 ครัวเรือน ในส่วนการจัดการน้ำเสียของชุมชนเป็นระบบธนาคารน้ำใต้ดินที่เป็นจุดรวม จะดำเนินการ จำนวน 2 จุด ตามข้อมูลแผนผังทางเดินน้ำชุมชน
- คณะทำงานและกลไกขับเคลื่อนโครงการและภาคีที่เกี่ยวข้อง 25 คน ร่วมกันให้ข้อมูลและวางแนวทางการแก้ปัญหาไขการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและสถานที่ประะกอบการ ตามข้อมูลแผนผังทางเดินน้ำชุมชน
- เกิดแผนผังทางเดินน้ำของชุมชนที่เห็นจุดต้นทางสู่ปลายทางน้ำของชุมชน
ประชุมคณะทำงานโครงการ มีคณะทำงาน 7 คน ร่วมกันกำหนดแผนการทำงานในงวดที่ 2 ผู้รับผิดชอบโครงการ ได้ชี้แจง ผลการดำเนินงานที่ผ่านมา ได้มีการทำกิจกรรมไปแล้ว 5กิจกรรม หลัก และได้สรุปจัดส่งเอกสารการเงินไปยังหน่วยจัดการ เพื่อตรวจสอบความถูกต้องของเอกสาร และการรายงานกิจกรรมในระบบเวปไซล์ และรอการติดตามประเมินผลร่วมกับหน่วยจัดการ และ เพื่อไม่ให้ระยะการดำเนินงานเป็นไปอย่างช้า ถึงเชิญคณะทำงานมาวางแนวทางการดำเนินในงวดที่ 2 โดยมี กิจกรรมที่ยังไม่ได้ดำเนินการอยู่ 7 กิจกรรม คณะทำงานถึงว่างแผนการดำเนินงาน ในเรื่องการจัดทำแผนผังทางน้ำของชุมชน และการประชุมคณะทำงานและกลไกขับเคลื่อนจัดทำแผนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน อีกกิจกรรมที่ดำเนินการ ศึกษาดูงานการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน มีข้อสรุปร่วมกัน จะดำเนินงานในเรื่องการศึกษาดูงาน ที่พื้นที่ต้นแบบชุมชนบ้านส้มตรีดออก ในวันที่ 30 ตุลาคม 2565 มอบหมายการประสานงาน และการจัดเตรียมชุดเอกสารการเงิน ในส่วน เรื่องการทำแผนผังทางน้ำและการจัดแผนการจัดการน้ำเสียชุมชนนั้นให้มีการกหนดวัน เวลา กันอีกครั้ง และประสานกันทางไลน์กลุ่ม
คณะทำงาน จำนวน 7 คน วางแผนการดำเนินงานในงวดที่ 2 ข้อสรุปในการประชุม จะมีการดำเนิงาน ตามแผนกิจกรรมในเดือน ตุลาคม 3 กิจกรรม 1 กิจกรรมจัดทำแผนผังทางน้ำชุมชน 2. ประชุมจัดทำแผนการจัดการน้ำเสียชุมชน 3. การศึกษาดูงานพื้นที่ต้นแบบ
กิจกรรมติดตามประเมินเพื่อการเรียนรู้ ติดตาม ณ ที่ทำการชุมชนบ้านควนปรง มี คณะทำงาน 5 คน ตัวแทนครัวเรือน กรรมการชุมชน อสม. 18 คน ภาคที่เกี่ยวเทศบาลเมืองพัทลุง 2 คน พี่เลี้ยง 4 คน ผู้รับผิดชอบโครงการชี้แจงวัตถุประสงค์ เพื่อติดตามประเมินผล การดำเนินงานโครงการ ได้ดำเนินการอะไรบ้างอย่างไร ดำเนินการไปแล้วเกิดผลลัพธ์การเปลี่ยนแปลงตามตัวชี้ ตามบันไดผลลัพธ์ มีภาคีเข้าร่วมสนับสนุนจากไหนบ้าง การดำเนินงานบริหารจัดมีปัญหาอุปสรรคหรือไม่ มีแนวทางแก้ไขอย่างไร
ผู้รับผิดชอบโครงการชวนคุยตามบันไดผลลัพธ์ ทางพื้นที่ได้มีการดำเนินกิจกรรม ตามตัวชี้ เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
ได้ทำกิจกรรม1 ประชุมคณะทำงาน
. ผลลัพธ์ มีคณะทำงานเข้าร่วมประชุม จำนวน 12 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
กิจกรรมที่ 2 เก็บข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน
. ผลลัพธ์ มีแบบเก็บข้อมูล มีการมอบหมายให้คณะทำงานโครงการ จำนวน 5 คนเก็บข้อมูล
กิจกรรมที่ 3 สร้างความเข้าใจครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
. ผลลัพธ์ มีตัวแทนครัวเรือนเข้าร่วม 60 คน มีแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน แผน1. แผนการจัดน้ำเสียในครัวเรือนด้วยถังดักไขมันอย่างง่าย
แผนที่2 ถังรักษาโลกดักแยะเศษอาหาร นำเศษอาหารไปเลี้ยงไส้เดือน แผนที่ 3 ธนาคารน้ำใต้ดิน
มีกติกาชุมชนในการจัดการน้ำเสียบ้านควนปรง 3 ข้อ 1 แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย 2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง 3. ไม่ทิ้งขยะลงคู
บันไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมชนลดน้ำ้สียเข็มแข็ง
กิจกรรมที่4 ประชุมกลไกขับเคลื่อนการจัดการน้ำเสียชุมชน
. ผลลัพธ์ มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน
กิจกรรมที่ 5 วเคราะห์ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน
. ผลลัพธ์ มีข้อมูลพฤษติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล
ปริมาณการใช้น้ำ 42566.67 ลิตร/วัน ปริมาณน้ำเสีย 10763ลิตร/วัน
ที่มาของน้ำเสียครัวเรือน
อาบ ซักล้าง 7812 ลิตร/วัน ร้อยละ 72.58
อาหาร/ล้างจาน 2826 ลิตร/วัน ร้อยละ 26.26
ปศุสัตว์ 125 ลิตร/วัน ร้อยละ 1.16
หมายเหตุ เฉลี่ยสร้างน้ำเสีย 75 ลิตร/คน/วัน
การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
ไม่มีระบบจัดการน้ำเสีย 77 หลัง ร้อยละ 77.08
มีระบบจัดการน้ำเสีย 22 หลัง ร้อยละ 22.92 บ่อดักไขมัน 5 หลัง ร้อยละ22.73 บ่อพักแบบเปิด 12 หลัง ร้อยละ 54.55 บ่อแบบปิด 5 หลัง ร้อยละ 22.73
ผลกระทบจากน้ำเสีย
กระทบ 34 หลัง ส่งกลิ่นรบกวน 19 หลัง เอ่อล้นเข้าบ้าน 15 หลัง
ไม่กระทบ 62 หลัง
จะร่วมกันจัดการน้ำเสียอย่างไร
ระดับครัวเรือน 1. บ่อเก็บน้ำเสีย 2. บ่อดักไขมัน 3. แยกขยธอินทรีย์จากน้ำเสีย
ระดับชุมชน 1. บ่อบัดก่อนปล่อยลงคลอง 2. ใช้EM บำบัดน้ำเสียในคูคลอง 3. ล้างคู 4. ไม่ทิ้งขยะลงคู
บันไดขั้นที่ 3 เกิดรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน
เตรียมดำเนินการ ยังไม่เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 4 เกิดครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
เตรียมดำเนินการ ยังไม่เกิดผลลัพธ์
บันไดขั้นที่ 5 เกิดระบบจัดการน้ำเสียไปพื้นที่ร่วม
เตรียมดำเนินการ ยังไม่เกิดผลลัพธ์
ในการดำเนินงานโครงการ ยัง เกิด ผลลัพธ์ ที่มีการอบรมการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน การจัดการน้ำเสียชุมชน เรียนรู้การวัดค่าน้ำเสีย รับรับสมัคร ทสม.(อาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมหมู่บ้าน.) ระบบการบำบัดน้ำเสียชุมชนเบื้องต้น การฝึกปฏิบัติการตรวจวัดคุณภาพน้ำเบื้องต้น
โดย ได้ รับการสนับสนุนงบ จาก ภาคี สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดพัทลุง จำนวน 15000 บาท 10พื้นที่
การดำเนินกิจกรรมโครงการตามระยะเวลา 6 เดือน คณะทำงานและกลไกขับเคลื่อน สะท้อนถึง ปัญหาและอุปสรรค ในเรื่องการบริหารจัดการโครงการในช่วงเริ่มโครงการเพราะเป็นกระบวนการที่ต้องเรียนรู้ใหม่ และส่วนการสร้างการกลไกขับเคลื่อนต้องใช้เวลารวมทีมผู้ที่มีจิตอาสาและความพร้อมที่จะเข้าร่วม
แนวทางการแก้ไขปัญหา ในเรื่องการบริหารจัดการโครงการ โดยคณะทำงานสื่อสารปรึกษากับพี่เลี้ยงมากขึ้น พี่เลี้ยงลงพื้นทีช่วยหนุมเสริมในกระบวนทำกิจกรรมให้เกิดผลลัพธ์ตามตัวชี้วัด ในส่วนการสร้าระบบกลไกคณะทำงานโครงการลงสร้างความเข้าใจพูดคุยจนเกิดกลุ่มคนที่มาจากหลายภาคส่วนเข้ามาเป็นกลไก
มีผลลัพธ์ตามบันไดผลลัพธ์ ขั้นที่ 2
บันไดขั้นที่ 1 คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน
ได้ทำกิจกรรม1 ประชุมคณะทำงาน
. ผลลัพธ์ มีคณะทำงานเข้าร่วมประชุม จำนวน 12 คน มี การแบ่งบทบาทมอบหมายหน้าที่การดำเนินงาน มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ
กิจกรรมที่ 2 เก็บข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน
. ผลลัพธ์ มีแบบเก็บข้อมูล มีการมอบหมายให้คณะทำงานโครงการ จำนวน 5 คนเก็บข้อมูล
กิจกรรมที่ 3 สร้างความเข้าใจครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
. ผลลัพธ์ มีตัวแทนครัวเรือนเข้าร่วม 60 คน มีแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 60 ครัวเรือน แผน1. แผนการจัดน้ำเสียในครัวเรือนด้วยถังดักไขมันอย่างง่าย
แผนที่2 ถังรักษาโลกดักแยะเศษอาหาร นำเศษอาหารไปเลี้ยงไส้เดือน แผนที่ 3 ธนาคารน้ำใต้ดิน
มีกติกาชุมชนในการจัดการน้ำเสียบ้านควนปรง 3 ข้อ 1 แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย 2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง 3. ไม่ทิ้งขยะลงคู
บันไดขั้นที่ 2 เกิดกลไกขับเคลื่อนชุมชนลดน้ำ้สียเข็มแข็ง
กิจกรรมที่4 ประชุมกลไกขับเคลื่อนการจัดการน้ำเสียชุมชน
. ผลลัพธ์ มีคณะทำงานที่มีส่วนร่วมจาก ท้องถิ่น ผู้นำชุมชนและตัวแทนครัวเรือนเข้าเป็นคณะทำงาน คณะทำงานโครงการ 5 คน กรรมการชุมชนตัวแทนครัวเรือน อสม. 18 คน ภาคีที่เกี่ยวเทศบาล 2 คน รวมเป็นกลไกขับเคลื่อนโครงการ 25 คน
กิจกรรมที่ 5 วเคราะห์ข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน
. ผลลัพธ์ มีข้อมูลพฤษติกรรมการใช้น้ำของครัวเรือน จากการเก็บข้อมูล
ผลลัพธ์ที่ร่วมกับภาคี อบรมให้ความรู้การจัดการน้ำเสียครัวเรือน วัดคุณภาพน้ำเบื้องต้น สมัครเป็น ทสม. เป็นการสนับสนุนงบประมาณ 15000 บาท 10 พื้นที่ ภาคี สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดพัทลุง และเทศบาลเมืองพัทลุง
เวทีสร้างความเข้าใจครัวเรือนการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง จัดเวที ณ ที่ทำการชุมชนบ้านควนปรง มีคณะทำงานและกลไกขับเคลื่อน ตัวแทนครัวเรือน ภาคที่เกี่ยวข้องเข้าร่วม จำนวน 60 คน ในเวทีสร้า่งควาเข้าใจ ผู้รับผิดชอบโครงการ คุณวรรณี ยกฉีว กล่าวต้อนรับและชี้แจงวัตถุประสงค์ เป้าหมายผลลัพธ์โครงการ
วัตถุประสังค์โครงการ
1. สร้างความเข้าใจคนในชุมชนให้มีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียของชุมชน ด้วยข้อมูล สถานการณ์น้ำเสียของชุมชน และ สร้างการเรียนรู้ร่วมกัน ทั้งครัวเรือน สถานประกอบการ ภาคีร่วม ภาคียุทธศาสตร์
2. สร้างกลไกการขับเคลื่อนชุมชนลดน้ำเสียที่เข้มแข็ง จัดตั้งกลไก ผู้นำชุมชน ตัวแทนครัวเรือน ท้องที่ และภาคียุทธศาสตร์ เทศบาลเมืองพัทลุง เพื่อร่วมกันจัดการน้ำเสียระดับครัวเรือน และสถานประกอบการก่อนปล่อยลงคูระบายน้ำ
3. จัดให้มีแผนจัดการน้ำเสียและมีรูปแบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เพื่อให้มีแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนวางแนวทางปฏิบัติการลดน้ำเสีย ในรูปแบบที่เหมาะสมสำหรับครัวเรือน และสถานที่ประกอบการ
4. จัดให้มีครัวเรือนต้นแบบในการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เพื่อเป็นต้นแบบครัวเรือนปฏิบัติการลดน้ำเสีย ตามแผนและรูปแบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน
5. จัดให้มีระบบจัดการน้ำสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน ที่มีการจัดการร่วม ระหว่างพื้นที่ หน่วยงานท้องถิ่น (แผนทำร่วม แผนทำขอ)
ผลลัพธ์โครงการ
1. คนในชุมชนได้มีความเข้าใจถึงสถานการณ์ปัญหาน้ำเสียของชุมชน มีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสีย
2. มีกลไกที่เข้ามาขับเคลื่อนการจัดการน้ำเสียชุมชน ที่มี ส่วนเกี่ยวข้องทุกภาคส่วน
3. เกิดแผนการจัดการน้ำเสียของชุมชน
4. มีครัวเรือนต้นแบบในการปฏิบัติการลดน้ำเสียในครัวเรือน
5. มีระบบมีกระบวนการจัดการน้ำเสียอย่างมีความร่วม
จะดำเนินงานแผนโครงการ ตาม กิจกรรม 12 กิจกรรม
1. ประชุมคณะทำงานโครงการ จำนวน 5 ครั้ง
2. เก็บข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน จำนวน 2 ครั้ง
3. สร้างความเข้าใจครัวเรือนจัดการน้ำเสีย
4. ประชุมกลไกขับเคลื่อนการจัดการน้ำเสียชุมชน
5. วิเคราะห์ข้อมูลน้ำเสียของรัวเรือนและชุมชน
6. จัดทำแผนผังน้ำชุมชน
7. ประชุมจัดทำแผนการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชน
8. ศึกษาดูงานการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน
9. อบรมแกนนำเป็นช่างการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน อบรม ให้เป็น ( ทสม.)
10. ปฏิบัติการการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนต้นแบบ
11. ติดตามประเมินผล จำนวน 3 ครั้ง(ARE)
12. เวทีถอดบทเรียนการจัดการน้ำเสียชุมชน
ณ. ตอนนี้ดำเนินการตามแผนโครงการ ได้ทำกิจกรรมไปแล้ว ในเรื่องของการเก็บข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียในชุมชน ได้วิเคราะห์ข้อมูล โดย คณะทำงานโครงการ มีการกำหนดกติกา เพื่อนำเสนอในเวทีสร้างความเข้าครัวเรือนการจัดการน้ำเสีย เพื่อเป็นการรับรองและเพิ่มเติมข้อกติกาของชุมชน และมีข้อมูลสถานการณ์การจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและสถานที่ประกอบการของชุมชน เพื่อให้ได้รับทราบ และร่วมกันวางแนวทางการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง ต่อไป
ต่อนั้นมีการ รองนายยกเทศบาลเมืองพัทลุง พบปะพูดคุย แนวทางการสร้างความร่วมมือระหว่างชุมชนกับท้องถิ่น ด้วยทางชุมชนบ้านควนปรงเป็นชุมชนที่มีความเข็มแข็ง มีการเสนอโครงการที่เป็นการแก้ไขปัญหาของชุมชนในด้าน สิงแวดล้อม การจัดการน้ำเสียชุมชน ซึ่งมีความสำคัญในการส่งเสริมให้คนในชุมชนให้มีความตระหนักถึงปัญหา เป็นการแก้ไขปัญหาที่สาเหตุโดยตรง ทางเทศบาลเองยินดีที่จะสนับสนุนทั้งด้าน ทรัพยากร ด้าน บุคคล และ ด้านวัสดุอุปรรณ์ที่สามารถสนับสนุนได้ ด้านการประสานงานกับภาคีที่เกี่ยวข้อง หนุนเสริมผลักดันให้เป็นมีแผนยุทธศาสตร์การจัดการน้ำเสียชุมชนของเทศบาลเมืองพัทลุง ณ ตอนนี้มีโครงการพระราชดำริที่จะเข้ามาหนุมเสริมงบประมาณในด้านสิงแวดล้อม ซึ่งสอดคล้องกับโครงการการจัดการน้ำเสียชุมชน เพื่อมาสร้างความเปลี่ยนแปลงการจัดการน้ำเสียครัวเรือนและชุมชนอีกส่วนหนึ่ง
ร.ต.ต. สมบรูณ์ ขุนจันทร์ เป็นตัวแทนกลไกขับเคลื่อนโครงการ นำเสนอข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียและผลกระทบ โดย ผ่าน การร่วมวิเคราะห์ข้อมูลคณะทำงานกลไกขับเคลื่อน
ข้อมูลผลการวิเคราะห์ ประชากรชุมชนบ้านควนปรง 124 ครัวเรือน กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 96 หลังเรือน 143 คน เฉลี่ย 3.06 คน/หลังคาเรือน
การประกอบอาชีพ ค้าขาย 22 ร้อยละ 13.33 ราชการ 22 ร้อยละ 13.33 รับจ้างทั่วไป 41 ร้อยละ24.85 รับจ้างประจำ 26 ร้อยละ 15.76 สถานประกอบการ 14 ร้อยละ 8.48 เกษตรกร 40 ร้อยละ 24.24
ปริมาณการใช้น้ำ 42566.67 ลิตร/วัน ปริมาณน้ำเสีย 10763ลิตร/วัน
ที่มาของน้ำเสียครัวเรือน
อาบ ซักล้าง 7812 ลิตร/วัน ร้อยละ 72.58
อาหาร/ล้างจาน 2826 ลิตร/วัน ร้อยละ 26.26
ปศุสัตว์ 125 ลิตร/วัน ร้อยละ 1.16
หมายเหตุ เฉลี่ยสร้างน้ำเสีย 75 ลิตร/คน/วัน
การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
ไม่มีระบบจัดการน้ำเสีย 77 หลัง ร้อยละ 77.08
มีระบบจัดการน้ำเสีย 22 หลัง ร้อยละ 22.92 บ่อดักไขมัน 5 หลัง ร้อยละ22.73 บ่อพักแบบเปิด 12 หลัง ร้อยละ 54.55 บ่อแบบปิด 5 หลัง ร้อยละ 22.73
ผลกระทบจากน้ำเสีย
กระทบ 34 หลัง ส่งกลิ่นรบกวน 19 หลัง เอ่อล้นเข้าบ้าน 15 หลัง
ไม่กระทบ 62 หลัง
จะร่วมกันจัดการน้ำเสียอย่างไร
ระดับครัวเรือน 1. บ่อเก็บน้ำเสีย 2. บ่อดักไขมัน 3. แยกขยธอินทรีย์จากน้ำเสีย
ระดับชุมชน 1. บ่อบัดก่อนปล่อยลงคลอง 2. ใช้EM บำบัดน้ำเสียในคูคลอง 3. ล้างคู 4. ไม่ทิ้งขยะลงคู
คืนข้อมูลสถานการเป็นที่เรียนร้อย คณะทำงานกลไกขับเคลื่อน ตัวแทนครัวเรือน ภาคีที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันกำหนด กติกา และแผนการการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนชุมชน
1.แยกขยะอินทรีย์ออกจากน้ำเสีย
2. บำบัดก่อนปล่อยลงคลอง
3. ไม่ทิ้งขยะลงคู
แผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน
1. การจัดทำบ่อดักไขมันอย่างง่ายของครัวเรือนต้นแบบ
2. การจัดทำการแยกขยะก่อนปล่อยทิ้งแยกเศษอาหารโดย ถังรักโลก
3. การแยกขยะโดยการเสี้ยงไส้เดือน
เวทีสร้างความเข้าใจถึงสถานการณ์น้ำเสียชุมชนบ้านควนปรงเสร็จสิ้นกระบวนการ ตาม กิจกรรม ตามตัวชี้วัด เกิดผลลัพธ์
เวทีสร้างความเข้าใจ มีผู้เข้าร่วม จำนวน 60 คน มีคณะทำงานกลไกขับเคลื่อนโครงการ ตัวแทนครัวเรือน ภาคีที่เกี่ยวข้อง รับทราบถึงสถานการณ์น้ำเสียผลกระทบ ร่วมกำหนดแผนการจัดการน้ำเสียครัวเรือน กำหนดกติกาการจัดการน้ำเสียครัวเรือนชุมชน
คณะทำงานโครงการ ได้จัดทำป้ายจำนวน 2 ป้าย มีป้ายโครงการ การจัดการน้ำเสียชุมชบ้านควนปรง และป้าย เขตปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอกลฮอล์ เพื่อติดไว้ที่สถานที่จัดกิจกรรม
มีป้ายโครงการ การจัดการน้ำเสียชุมชบ้านควนปรง และป้าย เขตปลอดบุหรี่และเครื่องดื่มแอกลฮอล์ เพื่อติดไว้ที่สถานที่จัดกิจกรรม
เมื่อมีการเก็บข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียชุมชนเป็นที่เสร็จสิ้นโดย คณะทำงานโครงการได้นำข้อมูลการจัดสถานการณ์ของน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน ผลกระทบต่อสิงแวดล้อมชุมชน มาวิเคราะห์ คณะทำงานกลไลขับเคลือนโครงการ มีข้อมูลผลการวิเคราะห์
ประชากรชุมชนบ้านควนปรง 124 ครัวเรือน กลุ่มเป้าหมาย จำนวน 96 หลังเรือน 143 คน เฉลี่ย 3.06 คน/หลังคาเรือน
การประกอบอาชีพ ค้าขาย 22 ร้อยละ 13.33 ราชการ 22 ร้อยละ 13.33 รับจ้างทั่วไป 41 ร้อยละ24.85 รับจ้างประจำ 26 ร้อยละ 15.76 สถานประกอบการ 14 ร้อยละ 8.48 เกษตรกร 40 ร้อยละ 24.24
ปริมาณการใช้น้ำ 42566.67 ลิตร/วัน ปริมาณน้ำเสีย 10763ลิตร/วัน
ที่มาของน้ำเสียครัวเรือน
อาบ ซักล้าง 7812 ลิตร/วัน ร้อยละ 72.58
อาหาร/ล้างจาน 2826 ลิตร/วัน ร้อยละ 26.26
ปศุสัตว์ 125 ลิตร/วัน ร้อยละ 1.16
หมายเหตุ เฉลี่ยสร้างน้ำเสีย 75 ลิตร/คน/วัน
การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
ไม่มีระบบจัดการน้ำเสีย 77 หลัง ร้อยละ 77.08
มีระบบจัดการน้ำเสีย 22 หลัง ร้อยละ 22.92 บ่อดักไขมัน 5 หลัง ร้อยละ22.73 บ่อพักแบบเปิด 12 หลัง ร้อยละ 54.55 บ่อแบบปิด 5 หลัง ร้อยละ 22.73
ผลกระทบจากน้ำเสีย
กระทบ 34 หลัง ส่งกลิ่นรบกวน 19 หลัง เอ่อล้นเข้าบ้าน 15 หลัง
ไม่กระทบ 62 หลัง
จะร่วมกันจัดการน้ำเสียอย่างไร
ระดับครัวเรือน 1. บ่อเก็บน้ำเสีย 2. บ่อดักไขมัน 3. แยกขยธอินทรีย์จากน้ำเสีย
ระดับชุมชน 1. บ่อบัดก่อนปล่อยลงคลอง 2. ใช้EM บำบัดน้ำเสียในคูคลอง 3. ล้างคู 4. ไม่ทิ้งขยะลงคู
เป็นผลการวิเคราะห์ข้อมูล ที่จะนำข้อมูลสู่เวทีสร้างความเข้าใจครัวเรือนและชุมชนรับทราบสถานการณ์น้ำเสียและผลกระทบ เพื่อสร้างความตระหนัก และวางแนวทางการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชนและสร้างกติกาการจัดการน้ำเสียชุมชน
มีผลการวิเคราะห์ข้อมูลสถานการณ์การจัดการน้ำเสียครัวเรือนสถานที่ประกอบการ ผลกระทบจากน้ำเสีย ชุมชนบ้านควนปรง
การจัดอบรมแกนนำการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน ณ ชุมชนบ้านวังเนียง กิจกรรมมีดังนี้ คณะทำงานเข้าร่วมอบรบ การจัดการน้ำเสียชุมชน เรียนรู้การวัดค่าน้ำเสีย
รับรับสมัคร ทสม.(อาสาสมัครพิทักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมหมู่บ้าน
1.วิทยากรบรรยายให้ความรู้หัวข้อองค์ความรู้การจัดการน้ำเสียชุมชน
2.ระบบการบำบัดน้ำเสียชุมชนเบื้องต้น
3.การฝึกปฏิบัติการตรวจวัดคุณภาพน้ำเบื้องต้น
การอบรมครั้งนี้ ชุมชนได้เข้าร่วม 10 ชุมชน จัดโดยเทศบาลเมืองพัทลุง สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ และ สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัดพัทลุง ในการจัดอบรมในครั้งนี้ ทางสำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมเป็นผู้สนับสนุน งบประมาณจำนวน 15000 บาท ในการจัดอบรม เทศบาลเมืองพัทลุงสนับสนุนวิยากรร่วมในการจัดกาการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน เจ้าหน้าที่เป็นวิทยากรได้แก่ นางสาวจุฑารัตน์ ณ นคร ฝ่ายสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลเมืองพัทลุง
ทั้งนี้ ชุมชนบ้านควนปรง จะนำองค์ความรุ้มาถ่ายทอดในการจัดการน้ำเสียต่อไป
- เรียนรู้การจัดการน้ำเสียในครัวเรือน ระบบการบำบัดน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน
- เรียนรู้การวัดตรวจคุณภาพน้ำเบื้องต้น
- สมัครเป็น ทสม. อาสาสมัครพิทักษทรพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- สำนักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิงแวดล้อมเป็นผู้สนับสนุน งบประมาณจำนวน 15000 บาท ใช้งบประมาณของภาคีไม่ใช้งบประมาณของ สสส.
การประชุมกลไกขับเคลื่อนโครงการ การจัดการน้ำเสียชุมชนบ้ารควนปรง จัด ณ ที่ทำการชุมชน มี คณะทำงาน 5 คน กลไกขับเคลื่อน จำนวน 20 คน ซึ่งมาจาก แกนนำชุมชน ตัวแทนครัวเรือน ภาคที่เกี่ยวข้อง มาจาก เทศบาลเมืองพัทลุง เจ้าหน้าที่กองสาธารณสุข และเจ้าหน้าที่สวัสดิการสังคม เจ้าหน้าที่กองช่าง ประชุมร่วมวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ ผู้รับผิดชอบโครงการ ชี้แจงวัตถุประสงค์ เป้าหมาย การเปลี่ยนแปลงโครงการ วัตถุประสงค์ 1. เพื่อส่งเสริมคนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียชุมชน 2. เพื่อสร้างกลไกการขับเคลื่อนชุมชนลดน้ำเสียเข้มแข็ง 3. มีรูปแบบการจัดการน้ำเสียครัวเรือน 4. ครัวเรือนสามารถจัดการน้ำเสียได้ 5. มีระบบจัดการนำ้เสียไปพื้นที่ร่วมของชุมชน ผลลัพธ์เป้าหมาย คือ น้ำเสียในครัวเรือนลดลง ในส่วนของกิจกกรรมในโครงการ มี จำนวน 12 กิจกรรม ที่สามารถตอบตัวชีวัดให้เกิดผลลัพธ์ กิจกรรม 1. ประชุมคณะทำงาน 2. ประชุมสร้างความเข้าครัวเรือนจัดการน้ำเสีย 3. ประชุมกลไกขับเคลื่อนการจัดการน้ำเสียชุมชน 4. เก็บข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน 6. จัดทำแผนผังน้ำชุมชน
7. ปฏิบัตการทำแผนแก้ไขน้ำเสีย (ทำเอง ทำร่วม ทำขอ ) 8. ศึกษาดูงานจัดการน้ำเสียในครัวเรือนและชุมชน 9. อบรมแกนนำเป็นช่างการจัการน้ำเสียในครัวเรือน 10 ปฏิบัติการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน
11. ติดตามประเมินผล 12. สรุปถอดบนเรียนการจัการน้ำเสีย เมื่อผู้รับผิดชอบโครงการได้ชี้แจงเป็นที่เรียบร้อย ทางคณะทำงานกลไกขับเคลื่อนได้มีการวางแนยทางการดำเนินงาน กิจกรรมที่สร้างให้เกิดกระบวนการจัดการน้ำเสีย โดย มีการวางแผนกิจกรรม ต้องเก็บข้อมูลน้ำเสียของครัวเรือนและชุมชน ก่อน เพื่อจะได้รับทราบปัญหาสถานการณืน้ำเสีย และ นำข้อมูลที่ได้ มาร่วมกันวิเคราะข้อมูล และนำข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียครัวเรือนและชุมชนได้รับทราบ และจากนั้นให้มีการจัดทำแผงน้ำชุมชน เพื่อจะให้รู้จุดที่มีปัญหา เมื่อรู้ถึงปัญหาตรงไหนสามารถแก้ไขได้โดยชุมชนครัวเรือนลงมือปฏิบัติการ จุดตรงไหนมีปัญหาที่ไม่สามารถแก้ไขให้ทำแผนขอต่อหน่วยงานที่เกี่ยว ต่อจากนั้นให้ไปศึกษาดูพื้นที่ต้นแบบนำความรู้และความเข้าใจมาปฏิบัตการในครัวเรือนและชุมชน เมื่อดำเนินงานโครงการไปแล้วให้มีการติดตามประเมินผลเป็นช่วงๆ เพื่อการการวางแนวทางประเมินผลให้ตอบตัวชี้วัดเพื่อสร้างความเปลี่ยนแปลงตอบผลลัพธ์ สุดท้ายให้มีการสรุปบทเรียนการจัการน้ำเสีย กระบวนการ วิธีการนำไปสู่ผลการเปลี่ยนแปลง กิจกรรมที่สำคัญที่สร้างความเปลี่ยนแปลง ปัญหา อุปสรรค การพัฒนาต่อยอดต่อเนื่องและยังยืน เป็นกระบวนการประชุมของคณะทำงานกลไกขับเคลื่อนโครงและวางแผนงานร่วมกันอย่างมีส่วนร่วมทุกภาคส่วน
คณะทำงานกลไกขับเคลื่อนโครงการจำนวน 25 คน ได้มีการวางแนวทางการดำเนินงานโครงการ มีแผนกิจกรรมที่ตอบตัวชี้วัดให้เกิดผลลัพธ์ รวมกัน
กิจกรรมการเก็บข้อมูลสถานการณ์น้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง คณะทำงานโครงการ ได้ออกแบบเก็บข้อมูลน้ำเสียชุมชน มี 2 ส่วน ในแบบฟอร์มการเก็บ
ส่วนที่ 1 จะเป็นส่วนข้อมูลทั่วไปของครัวเรือน
1. บ้านเลขที่ ....... ซอย.......... ถนน........ ตำบล....... เบอร์โทร..............
2. จำนวนสมาชิกในครัวเรือน.............. คน
3. รายได้หลักของครัวเรือนมาจากอาชีพ
( ) ค้าขาย ( ) ราชการ ( ) รับจ้างทั่วไป ( ) รับจ้างประจำ(ไม่นับข้าราชการ/พนักงานวิสาหกิจ)
( )สถานประกอบการ
( ) อู่ซ่อมรถ ( ) ร้านอาหาร ( ) ร้านเสริมสวย ( ) อื่นๆ ...........
( ) เกษตรกรรม
( ) ทำนา ( ) ทำสวน ( ) ปลูกผัก ( ) ปศุสัตว์
ส่วนที่ 2 การจัดการน้ำเสียครัวเรือน
1. ครัวเรือนท่านมีระบบบำบัดน้ำเสียหรือไม่
( ) ไม่มี ( ) มี ( ) บ่อดักจับไขมัน ( ) บ่อพัก ( ) บ่อปิด
ที่มา หรือแหล่งกำเนิดของน้ำเสียครัวเรือน (ตอบได้มากกว่า 1 ข้อ )
( ) จากการอาบน้ำ-ซักผ้า ( ) จากการประกอบอาหาร-ล้างจาน ( ) จากการปศุสัตว์
( ) น้ำเสียอื่นๆปริมาณน้ำเสียครัวเรือนจากข้อ1
( ) จากการอาบน้ำ-ซักผ้า....... ลิตร/วัน ( ) จากการประกอบอาหาร-ล้างจาน.......ลิตร/วัน
( ) จาการทำปศุสัตว์......... ลิตร/วัน ( ) น้ำเสียอื่นๆ (ระบุ) .......... ลิตร/วันท่านจัดการน้ำเสียนั้นอย่างไร
( ) จาการน้ำ-ซักผ้า ( )ปล่อยให้ซึม/ระเหยที่ผิวดิน ( )ลงบ่อ ( )ลงคูระบายน้ำ
( ) จากการประกอบอาหาร-ล้างจาน ( )ปล่อยให้ซึม/ระเหยที่ผิวดิน ( )ลงบ่อ ( )ลงคูระบายน้ำ
( ) จาการทำปศุสัตว์......... ลิตร/วัน ( )ปล่อยให้ซึม/ระเหยที่ผิวดิน ( )ลงบ่อ ( )ลงคูระบายน้ำ
( ) น้ำเสียอื่นๆ ( )ปล่อยให้ซึม/ระเหยที่ผิวดิน ( )ลงบ่อ ( )ลงคูระบายน้ำ
5 ครอบครัวของท่านได้รับผลกระทบจากน้ำ้สียของชุมทชนหรือไม่/ อย่า่งไร
( ) ไม่กระทบ ( ) กระทบ
( ) น้ำส่งกลิ่นรบกวน ( ) น้ำเสียเอ่อล้นบ้านเมื่อฝนตกมากๆ ( ) น้ำเสียทำให้สัตว์น้ำน้อยลง ( ) อื่นๆ (ระบุ)..................
- ท่านคิดว่าจะร่วมจัดการน้ำเสียในครัวเรือนของท่านได้อย่างไร................................................................................
- ท่านคิดว่าจะร่วมจัดการน้ำ้สียในแหล่งน้ำสาธารณะของชุมชนได้อย่างไร ................................................................
- จำนวนการใช้น้ำประปาในครัวเรือน(ข้อมูลจากใบเก็บค่าน้ำประปา).................................................... คิวบิกเมตร
มีการมอบหมายคณะทำงานโครงการ ลงเก็บข้อมูล โดยมีการแบ่งเป็นเขต-ซอย ซึ่งมี จำนวนครัวเรือน 124 ครัวเรือนที่อาศัยในชุมชน ประกอบไปด้วย ซอย 5 ซอย 25 ซอยเพชรรัตน ถนนเอเชีย ถนนเพชรเกษม
คณะทำงาน จำนวน 5 คน ได้มีการเก็บข้อมูลสถานการณ์นำ้เสียครัวเรือนและชุมชน จำนวน 124 ครัวเรือน ประกอบไปด้วย ซอย 5 ซอย 25 ซอยเพชรรัตน ถนนเอเชีย ถนนเพชรเกษม
ประชุมเตรียมคณะทำงานชุดเล็ก ผู้เข้าร่วมประชุม 12 คน โดยมี พี่เลี้ยง ชี้แจง วัตถุประสงค์ เป้าหมายโครงการ ร่วมกันกำหนดวางแผนการทำกิจกรรมตาม บันไดผลลัพธ์ ผู้รับผิดชอบโครงการได้ชี้แจงงบประมาณที่ได้รับทุน จำนวน 75,555 บาท แบ่งเป็นงวดการดำเนินงานแผนกิจกรรม 3 งวด งวดที่ 1 30,222 บาท งวดที่ 2 37,778 บาท งวดที่ 3 7,555 บาท เงินงวดที่1ได้มีการโอนเข้าบัญชีโครงการเป็นที่เรียบร้อย ทางชุมชนต้องดำเนินการกิจกรรมมีระยะดำเนิน เป็นเวลา 3 เดือน คณะทำงานได้มีการวางแนวทางกิจกรรม ร่วมกัน 1 .ให้ดำเนินกิจกรรมการจัดเก็บข้อมูล 2. ประชุมคณะทำงานกลไกขับเคลื่อน 3. สร้างความเข้าใจครัวเรือนจัดการน้ำเสีย การเก็บข้อมูลสถานณ์น้ำเสียในชุมชนได้มีการออกแบเก็บข้อมูลตัวชี้วัดไว้แล้วสามารถดำเนินการได้ทันทีและจะมีการ สรุปข้อมูล วิเคราะห์ข้อมูล โดยทีมคณะทำงานและกลไกขับเคลื่อน โครงการที่มาจาก ตัวแทนครัวเรือน อสม. เจ้าหน้าที่เทศบาล จำนวน 25 คน และนำข้อมูลประชุมสร้างความเข้าครัวเรือนการจัดการน้ำเสียชุมชน และคณะทำงานแบ่งบทบาทหน้าที่ ในการดำเนินโครงการและการดำเนินกิจกรรม พี่เลี้ยงแนะนำการจัดเรียบเตรียมหลักการเบิกจ่าย ให้เบิกจ่ายตามกิจกรรม และต้องมีการทำการบันทึกการเบิกจ่ายทุกครั้ง
มีคณะทำงานกลไกขับเคลื่อน จำนวน 12 คน ร่วมกับพี่เลี้ยงวางแนวทางการดำเนินโครงการ เกิดแผนงานการดำเนินกิจกรรม
เวทีการปฐมนิเทศผู้รับทุนโครงการ จัด ณ เทศบาลเมือง จังหวัดพัทลุง คณะทำงานโครงการการจัดการน้ำเสียบ้านควนปรง เข้าร่วม จำนวน 3 คน มี ผู้รับผิดชอบโครงการ
เจ้าหน้าที่การเงินการบัญชีโครงการ ผู้รายงานกิจกรรมผ่านระบบออนไลน์ โดย คุณ เสณี จ่าวิสูต ผู้ประสานงานภาคีเครือข่าย NFE หน่วยจัดการพัทลุง ชี้แจง วัตถุประสงค์ เป้าหมายการดำเนินงานการพื้นที่รับทุน นำไปบริหารจัดการโครงการให้เกิดการเปลี่ยนแปลง เกิดการร่วมมือขอ ภาคี หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ให้เกิดเป็นยุทธศาสตร์ของจังหวัด พัทลุง
ต่อจากนั้นได้มีการเรียนรู้การบริหารจัดการการเงินโครงการ โดย คุณไพฑรูณ์ ทองสม ผู้จัดการหน่วยNFE จังหวัดพัทลุง เรียนรู้เอกสารการเงินและการจัดเตรียมเอกสารหลักฐานการเงินที่ใช้ในการประกอบการเบิกจ่าย การเบิกจ่ายตามกิจกรรม การเบิกจ่ายต้องมีสมุดลงการเบิกจ่ายทุกครั้ง เงินสดในมือมีไว้ไม่เกิด 5000 บาท เอกสารการเงินที่ใช้ในการดำเนินงาน 1.ใบลงทะเบียน 2. ใบสำคัญรับเงิน ในการกรณีเป็นบิลเงินสด ใบเสร็จ ให้ลงนามจ่าย สสส.
ในช่วงบ่าย เรียนรู้การรายงานกิจกรรมผ่านระบบออนไลน์ โดย คุณอรุณ ศรีสุวรรณ คณะทำงานNFE/พี่เลี้ยง แนะนำการเข้าสู่ระบบ เครือข่ายคนสร้างสุข สมัครสมาชิก เลือกโครงการในความรับผิดชอบ ลงรายละเอียดโครงการ ประกอบไปด้วย สถานการณ์ วัตถุประสงค์ / เป้าหมายโครงการ การดำเนินงาน/กิจกรรม ผลคาดว่าที่ได้รับ แนะนำการบันทึกงานกิจกรรม มีส่วนประกอบหลัก การเขียนรายงานในกิจกรรมที่ปฎิบัติ ผลที่เกิดขึ้นจริง/ผลผลิต/ผลลัพธ์ /ผลสรุปที่สำคัญของกิจกรรม และการลงรายงานการใช้เงิน มีประเภทการจ่ายตามหมวด ค่าตอบ ค่าจ้าง ค่าใช้สอย ค่าวสัดุ ค่าสาธารณูปโภค อื่นๆ
ต่อด้วยการเรียนรู้การออกแบบเก็บข้อมูลตอบตัวชี้วัด การข้อแบบการเก็บข้อมูลตอบตัวชี้วัดเป็นส่วนสำคัญที่จะได้มาซึ่งข้อมูล ในเชิงเปรียบเทียบการเปลี่ยนแปลงในการดำเนินโครงการ โดยการนำผลลัพธ์ตามบันไดผลลัพธ์มาออกแบบเก็บข้อมูล ประกอบไปด้วย ใช้ข้อมูลอะไรตอบตับชี้วัด เก็บข้อมูลจากใคร/อะไร ใช้เครื่องมือใดเก็บข้อมูล ใครเก็บข้อมูล/วิเคราะห์ เก็บข้อมูลเมื่อไร จากนั้นร่วมกลุ่มตามประเด็นเรียนรู้การปฎิบัติการออกแบบเก็บข้อมูลตัวชีวัด แลกเปลี่ยนรู้การร่วมกัน เสร็จสิ้นกระบวนการเรียนรู้ ลงนามสัญญาผู้รับทุนร่วมกับหน่วยจัดการ NFE
คณะทำงานโครงการการจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านควนปรง จำนวน 3 คน รับทราบการชี้แจงวัตถุประสงค์ เป้าหมาย ผลลัพธ์ของหน่วยจัดNFE จังหวัดพัทลุง ได้เรียนรู้การการเงินการบัญชี การเตรียมหลักฐานการเงิน ได้เรียนรู้การรายงานความก้าวหน้าโครงการผ่านระบบออนไลน์ ได้เรียนรู้การออกแบบเก็บข้อมูลตัวชี้วัด และได้ลงนามสัญญาโครงการเป็นที่เรียบร้อย
ผู้รับผิดชองบโครงการและคณะทำงาน ได้สำรองเงินค่าเปิดบัญชีธนาคาร จำนวน 500 บาท เพื่อเปิดบัญชีธนาคารขอรับสนับสนุนงบประมาณจากหน่วยจัดการฯ สสส.
ทางโครงการย่อยได้ทำการเปิดบัญชีเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ภายใต้ชื่อบัญชี "นางสาววรรณี ยกฉวี และนางจินตนา สัจจะบุตรและน.ส.จิระพร เพ็ชรรัตน์ และเบิกเงินคืนค่าเปิดบัญชีจำนวน 500 บาทเป็นที่เรียบร้อยแล้ว