แบบประเมินคุณค่าของโครงการที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ
ชื่อโครงการ ชุมชนบ้านนครธรรม นักจัดการขยะ นักจัดการสุขภาพ
รหัสโครงการ 55-01897 รหัสสัญญา 55-00-0962 ระยะเวลาโครงการ 1 ตุลาคม 2012 - 31 ตุลาคม 2013
แบบประเมินคุณค่าของโครงการที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ เป็นการคุณค่าที่เกิดจากโครงการในมิติต่อไปนี้
- ความรู้ด้านการสร้างเสริมสุขภาพและนวัตกรรมเชิงระบบสุขภาพชุมชน
- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่มีผลต่อสุขภาวะ
- การปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาวะ
- ผลกระทบเชิงบวกและนโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อการสร้างสุขภาวะชุมชน
- กระบวนการชุมชน
- มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. ความรู้ใหม่ / องค์ความรู้ใหม่
มีองค์ความรู้ในการจัดการขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ได้ หรือ การใช้ประโยชน์จากขยะอินทรีย์
รณรงค์ให้แพร่หลาย
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. สิ่งประดิษฐ์ / ผลผลิตใหม่
ถังขยะ รีไซเคิล ที่ได้จากการจัดประกวดของโครงการ
จากผลิตภัณฑ์
การฝึกอบรมให้ความรู้เพ่ิ่มเติมหรือการใช้เทคโนโลยีอย่างง่ายในการรีไซเคิลขยะ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. กระบวนการใหม่
เกิดกระบวนการเรียนรู้โดยชุมชน เพื่อชุมชน ปัญหาที่ชุมชนประสบ ชุมชนเสนอวิธการแก้ปัญหา หาทางแก้ไขเองโดยมีคณะเป็นพี่เลี้ยงในเรื่องต่างๆ
เกิดการเผยแพรข้อมูลการเรียนรู้จากชุมชนสู่ชุมชน และอาจรวมถึงชุมชนอื่นด้วย
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. วิธีการทำงาน / การจัดการใหม่
มีการใช้ทุนทางสังคมที่มีอยู่ ในเรื่องของความสัมพันธ์ฉันท์เครือญาติของผู้นำชุมชน เรื่องความมั่นคงทางวัฒนธรรม เป้นเรื่องง่ายที่จะนำมาประยุกต์กับโครงการอย่างเหมาะสม
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
5. การเกิดกลุ่ม / โครงสร้างในชุมชนใหม่
เกิดกลุ่มยุวฑูตขยะในโรงเรียนบ้านศรีนคร เป็นการปลูกฝังวัฒนธรรมการแยกขยะ ในกลุ่มต้นกล้า ขยะชนิดที่่ฝังำลายได้ และชนิดที่สามารถนำมารีไซเิลใหม่ได้
คู่มือยุวฑูตขยะ
พัฒนากลุ่มยุวฑูตขยะ ให้เป็นนักบริหารในการจัดตั้งกลุ่มธนาคารขยะ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
6. แหล่งเรียนรู้ใหม่
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
99. อื่นๆ
2. เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล
ผลจากการกำจัดขยะ ส่งผลดีต่อสุขภาพลดมลพิษทางกลิ่น และอัตราการเกิโรคติดต่อจากยุงลดลง จำพวกโรคไข้เลือดออก และโรคมาลาเรีย เกิดลดลง
ข้อมูลระบาดประจำเดือน จาก สสอ ธารโต
พัฒนาพร้อมบูรณาการลดการเกิดโรคติดต่อจากโรคที่สามารถป้องกันได้
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. การบริโภค
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. การออกกำลังกาย
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. การลด ละ เลิก อบายมุข เช่น การพนัน เหล้า บุหรี่
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
5. การลดพฤติกรรมเสี่ยง เช่น พฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ การขับรถโดยประมาท
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
6. การจัดการอารมณ์ / ความเครียด
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
7. การดำรงชีวิต / วิถีชีวิต เช่น การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น / สมุนไพรในการดูแลสุขภาพตนเอง
จากการลงพื้นที่
มีการศึกษาดูงานนอกสถานที่เพื่อเพิ่มทักษะในชีวิต และนำข้อมูลที่ได้ศึกษาและปฎิบัติมาเผยแพรกับชุมชนต่อไป
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
8. พฤติกรรมการจัดการตนเอง ครอบครัว ชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
9. อื่นๆ
3. การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (กายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ)
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. กายภาพ เช่น มีการจัดการขยะ ป่า น้ำ การใช้สารเคมีเกษตร และการสร้างสิ่งแวดล้อมในครัวเรือนที่ถูกสุขลักษณะ
ความสะอาดของครัวเรือนในชุมชนมีเพิ่มขึ้น ทางสาธารณะสะอาดและปริมาณขยะลดลงอย่างเห็นได้ชัด
จากการลงพื้นที่
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. สังคม เช่น มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ลดการเกิดอุบัติเหตุ ครอบครัวอบอุ่น การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อเด็ก เยาวชน และกลุ่มวัยต่าง ๆ มีพื้นที่สาธารณะ/พื้นที่ทางสังคม เพื่อเอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพของคนในชุมชน มีการใช้ศาสนา/วัฒนธรรมเป็นฐานการพัฒนา
พื้นที่สาธารณะมีความสะอาดเพิ่มขึ้น ปริมาณขยะในชุมชนลดลง เป้นผลให้การเกิดโรคระบาดลดลง ลดแหล่งเพาะพันธ์ุยุงลดลงด้วย อัตราประชากรป่วยด้วยโรคไข้เลือดออก และมาลาเรียลดลง
โดยหลักคือการทำกิจกรรมให้สอดคล้องกับชึวิตประจำวัด ใช้กลวิธีการใช้ศาสนาเป็นกลไกในการขับเคลื่อนในกิจกรรมการถอดผ้าป่าขยะ ซึ่งทำร่วมกับชุมชนโดยที่ชุมชนไม่ต้องออกเงินทุน เพียงช่วยกับเก็บขยะที่มีอยู่รอบๆ ครัวเรือนมาแปลงเป็นตัวเงิน เพื่อสมทบเข้ากองทุนผ้าป่าต่อไป
รายงานโรคระบาด
รณรงค์การคว่ำกะลา ลดแหล่งเพาะพันธ์ยุง ลดการเกิดโรคระบาด
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. เศรษฐกิจสร้างสรรค์สังคม /สร้างอาชีพ / เพิ่มรายได้
หลังจากที่ชาวบ้านได้รับความรู้ และการกระตุ้นในเรื่องของการแยกขยะ การสร้างเงินจากขยะ ทำให้เห็นคุณค่าเป็นตัวเงินเพิ่มขึ้น
สนับสนุนการสร้างธนาคารขยะในชุมชน/หรือการรับซื้อขยะไปขายโดยบริษัทเอกชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. มีการบริการสุขภาพทางเลือก และมีช่องทางการเข้าถึงระบบบริการสุขภาพ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
5. อื่นๆ
4. การพัฒนานโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อสุขภาวะ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. มีกฎ / กติกา ของกลุ่ม ชุมชน
ในโรงเรียนหลังจากมีการสร้างยุวฑุตขยะขึ้นมาแล้ว ได้มีการตั้งกฏกติการแบบเพื่อนเตือนเพื่อน พี่เตือนน้อง ตักเตือนหากพบการทิ้งขยะไม่เห็นที่
ตัวแทนยุวฑูตขยะ
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. มีมาตรการทางสังคมของกลุ่ม ชุมชน
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. มีธรรมนูญของชุมชน
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. อื่นๆ เช่น ออกเป็นข้อบัญญัติท้องถิ่น ฯลฯ
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน
5. เกิดกระบวนการชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. เกิดการเชื่อมโยงประสานงานระหว่างกลุ่ม / เครือข่าย (ใน และหรือนอกชุมชน)
มีความร่วมมือกันในชุมชนระหว่งาชาวบ้าน ผู้นำชุมชน องค์กรบริหาร/ปกครองส่วนท้องถิ่น พัฒนาชุมชน ทั้งในพื้นที่ และนอกพื้นที่
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. การเรียนรู้การแก้ปัญหาชุมชน (การประเมินปัญหา การวางแผน การปฏิบัติการ และการประเมิน)
ชุมชนรู้จักแบ่งแยกขยะเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากโครงการนี้เป็นปัญหาที่ชุมชนนำเสนอเป็นปัญหาลำดับที่ 1 หลังจากมีการเสนอโครงการแล้ว ยัีงมีการติดตามและถอดบทเรียนทุ ก 1 เดือน และใช้กลุ่มตัวอย่าง 40 หลังคาเรือน เป็นแรงผลักดันให้เกิดการเรียนรู้ทั้งชุมชน
จำนวนผู้เข้าประชุมรายเดือน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. การใช้ประโยชน์จากทุนในชุมชน เช่น การระดมทุน การใช้ทรัพยากรบุคคลในชุมชน
ในชุมชนมีความเข้มแข็งในเรื่องของความสามัคคี การทำงานเปนกลุ่ม ความรู้ความสามารถ และการกล้าแสดงออก และสัมพันธภาพแบบเครือญาติกันทั้งชุมชน จึงทำให้การทำงาน การแพร่กระจายข่าว การร่วมทำบุญจึงเป็นเรื่องที่รับรู้กันโดยไม่ยาก
สามารถนำจุดแข็งในเรื่องดังกล่าวไปใช้ในการทำกิจกรรมอื่นได้ง่าย
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานของกลุ่มและชุมชนที่เกิดจากโครงการอย่างต่อเนื่อง
หลังจบโครงการอาชีพที่น่าจะเกิดขึ้นมาอีกหนึ่งอาชีพ คืออาชีพซื้อขยะ ซึ่งต้องเกิดจากการเล็งเห็นความสำคัญของขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ และตัวเม็ดเงินที่ซ่อนในขยะที่ดูไร้ค่า
สนับสนุนการสร้างรายได้จากขยะ โดยชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
5. เกิดกระบวนการจัดการความรู้ในชุมชน
ชุมชนเกิดการแยกขยะที่ย่อยสลายได้ ขยะที่สามารถแยกขายได้สร้างรายได้ให้กับครอบครัว
จากการลงพื้นที่
ส่งเสริมองค์ความรู้ส่วนที่ขาด หรือต้องการเพิ่มเติม
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
6. เกิดทักษะในการจัดการโครงการ เช่น การใช้ข้อมูลในการตัดสินใจ การทำแผนปฏิบัติการ
ในการจัดโครงการ จะแบ่งเป็น 2 สาย คือสายวิชาการ และสายภาคสนาม ซึ่งสายภาคสนามจะใช้บุคคลที่ชาวบ้านให้ความนับถือในการเป็นผู้นำเป็นการให้ empower แก่ชุมชน ซึ่งต่อไปชาวบ้านต้องบริหารจัดการเอง คณะจะเป็นผู้สนับสนุนด้านวิชาการเท่านั้น
ให้ empower แกคนที่มีสนใจ เพื่อเพิ่มศักยภาคให้กับชุมชน
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
7. อื่นๆ
6. มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
1. ความรู้สึกภาคภูมิใจในตัวเอง / กลุ่ม / ชุมชน
ชุมชนมีความกระดือรือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรมเพิ่มขึ้น/ขยะบริเวณรอบบ้านและแหล่งสาธารณะลดลง ภูิมิใจที่สามารถแปลงขยะมาเป็นทุนได้
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
2. การเห็นประโยชน์ส่วนรวมและส่วนตนอย่างสมดุล
สร้างนิสัยในการทิ้งขยะให้เป็นที่ และการจัดแยกขยะให้ถูกวิธี ทั้งในสถานที่ และนอกสถานที่
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
3. การใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย และพอเพียง
ใช้หลักพอเพียง นำสิ่งรอบตัวที่มีอยู่มาใช่้้ประโยชนมากที่สุด สิ่งที่สามารถนำกลับมาใช้ได้ใหม่ใช้ซ้ำได้ และขยะที่สามารถขายสร้างรายได้ได้
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
4. ชุมชนมีความเอื้ออาทร
ที่สาธารณะมีการร่วมมือกันทำความสะอาด และลดการทิ้งขยะในที่สาธารณะ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
5. มีการตัดสินใจโดยใช้ฐานปัญญา
การสร้างความตระหนัก และการสร้างจิตวิญญาณในการอนุรักษ์ทรัพยากรในชุมชนเป็นิ่งที่มีอยู่ในจิตสำนึกของคนทุกคน แต่บางครัง้อาจต้งอใช้การนึกตระหนัก แบะการมีต้นแบบที่ดี การแสดงออกของบุคคลรอบข้างจะมีเพิ่มขึ้น และแสดงออกตาม
สร้างความตระหนัก และสร้างคนต้นแบบเป็นตัวอย่าง
คุณค่าที่เกิดขึ้น
ประเด็น ผลที่เกิดขึ้น รายละเอียด/การจัดการ หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง แนวทางการพัฒนาต่อ ใช่ ไม่ใช่
6. อื่นๆ
ชื่อโครงการ ชุมชนบ้านนครธรรม นักจัดการขยะ นักจัดการสุขภาพ
รหัสโครงการ 55-01897 รหัสสัญญา 55-00-0962 ระยะเวลาโครงการ 1 ตุลาคม 2012 - 31 ตุลาคม 2013
แบบประเมินคุณค่าของโครงการที่เกี่ยวข้องกับการสร้างเสริมสุขภาพ เป็นการคุณค่าที่เกิดจากโครงการในมิติต่อไปนี้
- ความรู้ด้านการสร้างเสริมสุขภาพและนวัตกรรมเชิงระบบสุขภาพชุมชน
- การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่มีผลต่อสุขภาวะ
- การปรับเปลี่ยนสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาวะ
- ผลกระทบเชิงบวกและนโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อการสร้างสุขภาวะชุมชน
- กระบวนการชุมชน
- มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
---|---|---|---|---|---|
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. เกิดความรู้ หรือ นวัตกรรมชุมชน |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. ความรู้ใหม่ / องค์ความรู้ใหม่ | มีองค์ความรู้ในการจัดการขยะที่สามารถนำกลับมาใช้ได้ หรือ การใช้ประโยชน์จากขยะอินทรีย์ |
|
รณรงค์ให้แพร่หลาย |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. สิ่งประดิษฐ์ / ผลผลิตใหม่ | ถังขยะ รีไซเคิล ที่ได้จากการจัดประกวดของโครงการ |
จากผลิตภัณฑ์ |
การฝึกอบรมให้ความรู้เพ่ิ่มเติมหรือการใช้เทคโนโลยีอย่างง่ายในการรีไซเคิลขยะ |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. กระบวนการใหม่ | เกิดกระบวนการเรียนรู้โดยชุมชน เพื่อชุมชน ปัญหาที่ชุมชนประสบ ชุมชนเสนอวิธการแก้ปัญหา หาทางแก้ไขเองโดยมีคณะเป็นพี่เลี้ยงในเรื่องต่างๆ |
|
เกิดการเผยแพรข้อมูลการเรียนรู้จากชุมชนสู่ชุมชน และอาจรวมถึงชุมชนอื่นด้วย |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. วิธีการทำงาน / การจัดการใหม่ | มีการใช้ทุนทางสังคมที่มีอยู่ ในเรื่องของความสัมพันธ์ฉันท์เครือญาติของผู้นำชุมชน เรื่องความมั่นคงทางวัฒนธรรม เป้นเรื่องง่ายที่จะนำมาประยุกต์กับโครงการอย่างเหมาะสม |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
5. การเกิดกลุ่ม / โครงสร้างในชุมชนใหม่ | เกิดกลุ่มยุวฑูตขยะในโรงเรียนบ้านศรีนคร เป็นการปลูกฝังวัฒนธรรมการแยกขยะ ในกลุ่มต้นกล้า ขยะชนิดที่่ฝังำลายได้ และชนิดที่สามารถนำมารีไซเิลใหม่ได้ |
คู่มือยุวฑูตขยะ |
พัฒนากลุ่มยุวฑูตขยะ ให้เป็นนักบริหารในการจัดตั้งกลุ่มธนาคารขยะ |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
6. แหล่งเรียนรู้ใหม่ |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
99. อื่นๆ |
|
|
|
||
2. เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. การดูแลสุขอนามัยส่วนบุคคล | ผลจากการกำจัดขยะ ส่งผลดีต่อสุขภาพลดมลพิษทางกลิ่น และอัตราการเกิโรคติดต่อจากยุงลดลง จำพวกโรคไข้เลือดออก และโรคมาลาเรีย เกิดลดลง |
ข้อมูลระบาดประจำเดือน จาก สสอ ธารโต |
พัฒนาพร้อมบูรณาการลดการเกิดโรคติดต่อจากโรคที่สามารถป้องกันได้ |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. การบริโภค |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. การออกกำลังกาย |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. การลด ละ เลิก อบายมุข เช่น การพนัน เหล้า บุหรี่ |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
5. การลดพฤติกรรมเสี่ยง เช่น พฤติกรรมเสี่ยงทางเพศ การขับรถโดยประมาท |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
6. การจัดการอารมณ์ / ความเครียด |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
7. การดำรงชีวิต / วิถีชีวิต เช่น การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น / สมุนไพรในการดูแลสุขภาพตนเอง |
|
จากการลงพื้นที่ |
มีการศึกษาดูงานนอกสถานที่เพื่อเพิ่มทักษะในชีวิต และนำข้อมูลที่ได้ศึกษาและปฎิบัติมาเผยแพรกับชุมชนต่อไป |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
8. พฤติกรรมการจัดการตนเอง ครอบครัว ชุมชน |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
9. อื่นๆ |
|
|
|
||
3. การสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (กายภาพ สังคม และเศรษฐกิจ) |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. กายภาพ เช่น มีการจัดการขยะ ป่า น้ำ การใช้สารเคมีเกษตร และการสร้างสิ่งแวดล้อมในครัวเรือนที่ถูกสุขลักษณะ | ความสะอาดของครัวเรือนในชุมชนมีเพิ่มขึ้น ทางสาธารณะสะอาดและปริมาณขยะลดลงอย่างเห็นได้ชัด |
จากการลงพื้นที่ |
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. สังคม เช่น มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน ลดการเกิดอุบัติเหตุ ครอบครัวอบอุ่น การจัดสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อเด็ก เยาวชน และกลุ่มวัยต่าง ๆ มีพื้นที่สาธารณะ/พื้นที่ทางสังคม เพื่อเอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพของคนในชุมชน มีการใช้ศาสนา/วัฒนธรรมเป็นฐานการพัฒนา | พื้นที่สาธารณะมีความสะอาดเพิ่มขึ้น ปริมาณขยะในชุมชนลดลง เป้นผลให้การเกิดโรคระบาดลดลง ลดแหล่งเพาะพันธ์ุยุงลดลงด้วย อัตราประชากรป่วยด้วยโรคไข้เลือดออก และมาลาเรียลดลง โดยหลักคือการทำกิจกรรมให้สอดคล้องกับชึวิตประจำวัด ใช้กลวิธีการใช้ศาสนาเป็นกลไกในการขับเคลื่อนในกิจกรรมการถอดผ้าป่าขยะ ซึ่งทำร่วมกับชุมชนโดยที่ชุมชนไม่ต้องออกเงินทุน เพียงช่วยกับเก็บขยะที่มีอยู่รอบๆ ครัวเรือนมาแปลงเป็นตัวเงิน เพื่อสมทบเข้ากองทุนผ้าป่าต่อไป |
รายงานโรคระบาด |
รณรงค์การคว่ำกะลา ลดแหล่งเพาะพันธ์ยุง ลดการเกิดโรคระบาด |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. เศรษฐกิจสร้างสรรค์สังคม /สร้างอาชีพ / เพิ่มรายได้ | หลังจากที่ชาวบ้านได้รับความรู้ และการกระตุ้นในเรื่องของการแยกขยะ การสร้างเงินจากขยะ ทำให้เห็นคุณค่าเป็นตัวเงินเพิ่มขึ้น |
|
สนับสนุนการสร้างธนาคารขยะในชุมชน/หรือการรับซื้อขยะไปขายโดยบริษัทเอกชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. มีการบริการสุขภาพทางเลือก และมีช่องทางการเข้าถึงระบบบริการสุขภาพ |
|
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
5. อื่นๆ |
|
|
|
||
4. การพัฒนานโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อสุขภาวะ |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. มีกฎ / กติกา ของกลุ่ม ชุมชน | ในโรงเรียนหลังจากมีการสร้างยุวฑุตขยะขึ้นมาแล้ว ได้มีการตั้งกฏกติการแบบเพื่อนเตือนเพื่อน พี่เตือนน้อง ตักเตือนหากพบการทิ้งขยะไม่เห็นที่ |
ตัวแทนยุวฑูตขยะ |
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. มีมาตรการทางสังคมของกลุ่ม ชุมชน |
|
|
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. มีธรรมนูญของชุมชน |
|
|
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. อื่นๆ เช่น ออกเป็นข้อบัญญัติท้องถิ่น ฯลฯ |
|
|
ผลักดันให้เป็นมาตราการชุมชน โดยชุมชนเพื่อชุมชน |
||
5. เกิดกระบวนการชุมชน |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. เกิดการเชื่อมโยงประสานงานระหว่างกลุ่ม / เครือข่าย (ใน และหรือนอกชุมชน) | มีความร่วมมือกันในชุมชนระหว่งาชาวบ้าน ผู้นำชุมชน องค์กรบริหาร/ปกครองส่วนท้องถิ่น พัฒนาชุมชน ทั้งในพื้นที่ และนอกพื้นที่ |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. การเรียนรู้การแก้ปัญหาชุมชน (การประเมินปัญหา การวางแผน การปฏิบัติการ และการประเมิน) | ชุมชนรู้จักแบ่งแยกขยะเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากโครงการนี้เป็นปัญหาที่ชุมชนนำเสนอเป็นปัญหาลำดับที่ 1 หลังจากมีการเสนอโครงการแล้ว ยัีงมีการติดตามและถอดบทเรียนทุ ก 1 เดือน และใช้กลุ่มตัวอย่าง 40 หลังคาเรือน เป็นแรงผลักดันให้เกิดการเรียนรู้ทั้งชุมชน |
จำนวนผู้เข้าประชุมรายเดือน |
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. การใช้ประโยชน์จากทุนในชุมชน เช่น การระดมทุน การใช้ทรัพยากรบุคคลในชุมชน | ในชุมชนมีความเข้มแข็งในเรื่องของความสามัคคี การทำงานเปนกลุ่ม ความรู้ความสามารถ และการกล้าแสดงออก และสัมพันธภาพแบบเครือญาติกันทั้งชุมชน จึงทำให้การทำงาน การแพร่กระจายข่าว การร่วมทำบุญจึงเป็นเรื่องที่รับรู้กันโดยไม่ยาก |
|
สามารถนำจุดแข็งในเรื่องดังกล่าวไปใช้ในการทำกิจกรรมอื่นได้ง่าย |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. มีการขับเคลื่อนการดำเนินงานของกลุ่มและชุมชนที่เกิดจากโครงการอย่างต่อเนื่อง | หลังจบโครงการอาชีพที่น่าจะเกิดขึ้นมาอีกหนึ่งอาชีพ คืออาชีพซื้อขยะ ซึ่งต้องเกิดจากการเล็งเห็นความสำคัญของขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ และตัวเม็ดเงินที่ซ่อนในขยะที่ดูไร้ค่า |
|
สนับสนุนการสร้างรายได้จากขยะ โดยชุมชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
5. เกิดกระบวนการจัดการความรู้ในชุมชน | ชุมชนเกิดการแยกขยะที่ย่อยสลายได้ ขยะที่สามารถแยกขายได้สร้างรายได้ให้กับครอบครัว |
จากการลงพื้นที่ |
ส่งเสริมองค์ความรู้ส่วนที่ขาด หรือต้องการเพิ่มเติม |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
6. เกิดทักษะในการจัดการโครงการ เช่น การใช้ข้อมูลในการตัดสินใจ การทำแผนปฏิบัติการ | ในการจัดโครงการ จะแบ่งเป็น 2 สาย คือสายวิชาการ และสายภาคสนาม ซึ่งสายภาคสนามจะใช้บุคคลที่ชาวบ้านให้ความนับถือในการเป็นผู้นำเป็นการให้ empower แก่ชุมชน ซึ่งต่อไปชาวบ้านต้องบริหารจัดการเอง คณะจะเป็นผู้สนับสนุนด้านวิชาการเท่านั้น |
|
ให้ empower แกคนที่มีสนใจ เพื่อเพิ่มศักยภาคให้กับชุมชน |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
7. อื่นๆ |
|
|
|
||
6. มิติสุขภาวะปัญญา / สุขภาวะทางจิตวิญญาณ |
|||||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
1. ความรู้สึกภาคภูมิใจในตัวเอง / กลุ่ม / ชุมชน | ชุมชนมีความกระดือรือร้นในการเข้าร่วมกิจกรรมเพิ่มขึ้น/ขยะบริเวณรอบบ้านและแหล่งสาธารณะลดลง ภูิมิใจที่สามารถแปลงขยะมาเป็นทุนได้ |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
2. การเห็นประโยชน์ส่วนรวมและส่วนตนอย่างสมดุล | สร้างนิสัยในการทิ้งขยะให้เป็นที่ และการจัดแยกขยะให้ถูกวิธี ทั้งในสถานที่ และนอกสถานที่ |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
3. การใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย และพอเพียง | ใช้หลักพอเพียง นำสิ่งรอบตัวที่มีอยู่มาใช่้้ประโยชนมากที่สุด สิ่งที่สามารถนำกลับมาใช้ได้ใหม่ใช้ซ้ำได้ และขยะที่สามารถขายสร้างรายได้ได้ |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
4. ชุมชนมีความเอื้ออาทร | ที่สาธารณะมีการร่วมมือกันทำความสะอาด และลดการทิ้งขยะในที่สาธารณะ |
|
|
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
5. มีการตัดสินใจโดยใช้ฐานปัญญา | การสร้างความตระหนัก และการสร้างจิตวิญญาณในการอนุรักษ์ทรัพยากรในชุมชนเป็นิ่งที่มีอยู่ในจิตสำนึกของคนทุกคน แต่บางครัง้อาจต้งอใช้การนึกตระหนัก แบะการมีต้นแบบที่ดี การแสดงออกของบุคคลรอบข้างจะมีเพิ่มขึ้น และแสดงออกตาม |
|
สร้างความตระหนัก และสร้างคนต้นแบบเป็นตัวอย่าง |
||
คุณค่าที่เกิดขึ้น ประเด็น | ผลที่เกิดขึ้น | รายละเอียด/การจัดการ | หลักฐาน/แหล่งอ้างอิง | แนวทางการพัฒนาต่อ | |
ใช่ | ไม่ใช่ | ||||
6. อื่นๆ |
|
|
|
||