Node Flagship

ชื่อโครงการ พัฒนาพื้นที่ต้นแบบลดอุบัติเหตุทางถนนโดยกระบวนการมีส่วนร่วม ถนนสิโรรส และชุมชนอุตสาหกรรมสามหมอ อ.เมืองยะลา

ที่อยู่ ตำบลสะเตง อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา จังหวัด ยะลา

รหัสโครงการ 63001750021 เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 มิถุนายน 2020 ถึง 30 เมษายน 2021

กิตติกรรมประกาศ

"พัฒนาพื้นที่ต้นแบบลดอุบัติเหตุทางถนนโดยกระบวนการมีส่วนร่วม ถนนสิโรรส และชุมชนอุตสาหกรรมสามหมอ อ.เมืองยะลา จังหวัดยะลา" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลสะเตง อำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ Node Flagship จังหวัดยะลา ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
พัฒนาพื้นที่ต้นแบบลดอุบัติเหตุทางถนนโดยกระบวนการมีส่วนร่วม ถนนสิโรรส และชุมชนอุตสาหกรรมสามหมอ อ.เมืองยะลา

บทคัดย่อ

โครงการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) พฤติกรรมเสี่ยงได้รับการแก้ไข (2) จุดเสี่ยงได้รับการแก้ไข (3) สิ่งแวดล้อมเสี่ยงได้รับการแก้ไข กิจกรรมการดำเนินงานที่สำคัญ ได้แก่ (1) คีย์ข้อมูลรายงาน (2) เวทีปฐมนิเทศ และทำสัญญาโครงการ (3) ประชุมคลี่โครงการ (4) เวทีพัฒนาศักยภาพการรายงานผลลัพธ์ของโครงการย่อย (5) เวทีทบทวนบันไดผลลัพธ์และเก็บข้อมูลของโครงการ (6) ประชุมพิจารณายกร่างตารางข้อมูลผลลัพธ์เชิงประเด็นยุทธศาสตร์ (7) เวทีประชาคม (8) ประชุมติดตามงาน (9) เวทีการประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา ARE ครั้งที่ 1 (10) อบรมการสร้างสื่อดิจิทัลทางสมาร์ทโฟน (11) เวทีพัฒนาศักยภาพการรายงานผลลัพทธ์ของโครงการย่อย (12) ประชุมติดตามงาน (13) อบรมนักเรียน (14) ติดตามประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา (ARE) ระดับหน่วยจัดการฯ (15) รณรงค์และประชาสัมพันธ์มัสยิดนูรุสสลาม (16) รณรงค์และประชาสัมพันธ์มัสยิดดารุลนาอีม (17) รณรงค์และประชาสัมพันธ์ในเขตตลาดเก่า (18) ประชุมสรุปโครงการคณะทำงาน (19) รณรงค์และประชาสัมพันธ์จุดเสี่ยงหน้าโรงเรียน (20) รณรงค์และประชาสัมพันธ์ตามจุดเสี่ยง (21) รณรงค์และประชาสัมพันธ์จุดเสี่ยงหน้าโรงอิฐน่ำฮั่วจัน (22) อบรมกฎกติการะเบียบจราจรความปลอดภัยทางถนน (23) เวทีสังเคราะห์และสกัดบทเรียน ผลลัพธ์ ไม่สวมหมวกกันน็อก ปีก่อน 1,773 คน เป็น 885 ลดลง 886 คน 50% ขับรถเร็ว ปีก่อน 2201 คน เป็น 221 ลดลง 1,980 คิดเป้น90% เมาแล้วขับ ปีก่อน 170 คน ลดลง100% ขับรถไม่ปฏิบัติตามกฎจราจร(กรณีย้อนศร) ปีก่อน 1,510 คน ลดลง 100% การปรับปรุงสิ่งแวดล้อม (จุดเสี่ยง) รวมทั้งหมด.5.จุด จุดเสี่ยงได้รับการปรับปรุงและแก้ไขสิ่งแวดล้อมให้ดีขึ้น โดยการทาสีขอบทางเดินของเทศบาลนครยะลาทุกจุด รณรงค์สวมหมวกกันน็อค , เมาไม่ขับ , ไม่ขับย้อนศร , ไม่คุยโทรศัพท์ขณะขับรถ , จอดถูกที่ถูกทาง รณรงค์และประชาสัมพันธ์ตามจุดเสี่ยงต่างๆ การเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน มีจำนวนลดลง จากปีก่อน 168 ครั้ง ปีนี้ 2 ครั้ง ลดลงร้อยละ 98.8 โครงการนี้มีกิจกรรมที่เป็นต้นแบบ ให้คณะทำงานขับเคลื่อนต่อเนื่องได้ โดยเฉพาะโรงเรียนธรรมวิทยามูลนิธิ ที่มีอาสาสมัครจราจรรุ่นสู่รุ่น และเพิ่มจำนวนมากขึ้น นอกจากนี้คณะทำงาน ที่เป็นผู้ประสานงานหลักประจำจุดเสี่ยงยังคงจะดำเนินการต่อ สื่อสารกันทางกลุ่มไลน์ ข้อเสนอแนะ ได้แก่ ขอให้เครือข่ายสนับสนุนต่อเนื่อง เข้มข้น คือ ตำรวจจราจร เทศบาลนครยะลา และ สำนักงานขนส่งจังหวัด

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

สถานการณ์ของปัญหา ตำบลสะเตง อำเภอเมือง ยะลา มีสถานการณ์อุบัติเหตุทางถนนสูงสุด ของ จังหวัด จากสถิติ 3 ปีย้อนหลัง พบว่า ในเขตตลาดเก่า พบอัตราการบาดเจ็บสูงสุด จำนวน 381 ราย  (ข้อมูลจากศูนย์อุบัติเหตุทางถนน รพ.ศูนย์ยะลา) และการประชุมกรรมการชุมชน และเครือข่ายที่มีข้อมูลสำคัญในพื้นที่ ได้ข้อสรุปว่า จุดเสี่ยงอยู่ที่ สีแยกไฟแดงซอย 1 (สิโรรส 4) นอกจากนั้นสิ่งแวดล้อมทางสังคมในเรื่องรถติดหน้าโรงเรียนก่อนหลังเลิกเรียน และที่ตลาดนัดช่วงเวลาเช้า สาเหตุเนื่องมาจากพฤติกรรมที่นิยมความสะดวก โดย ไม่รับผิดชอบส่วนรวมของผู้ประกอบการ และบุคคล รวมทั้งการไม่กวดขันวินัยจราจร  ซึ่งมีเหตุการณ์ที่อยู่      นอกรายงานอีกจำนวนมาก สำหรับสถานการณ์ข้อมูลบุคคล มีข้อมูลภาพรวมทั้งตำบล ศึกษาข้อมูลผู้ประสบเหตุ ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2561 ถึง 31 มกราคม 2563 จำนวน 2802 ราย พบว่า ประเภทรถ จักรยานยนต์มากที่สุด ผู้ขับขี่บาดเจ็บ 1,917 ราย ตาย 8 ราย ผู้โดยสารบาดเจ็บ 577 ตาย 1 ราย รองลงมาคือ รถเก๋ง/ปิคอัพ ผู้ขับขี่บาดเจ็บ 28 ราย ผู้โดยสารบาดเจ็บ 42 ราย 1 รายและ จักรยานยนต์/สามล้อ ผู้ขับขี่บาดเจ็บ 130 ราย ตาย 1 ราย ผู้โดยสาร 19 ราย พฤติกรรมการหมวกนิรภัย ผู้ขับขี่ไม่ใช้หมวกบาดเจ็บ 1,884 คน ตาย 7 คน ใช้หมวกบาดเจ็บ 12 ราย กลุ่มอายุที่ประสบเหตุมากที่สุด คืออายุ 15-20 ปี ผู้บาดเจ็บ 607 ราย ตาย 3 ราย เพศชาย บาดเจ็บ 294 ราย ตาย 3 ราย หญิง 303 ราย กลุ่มอายุ อายุ 20-25 ปี พบผู้บาดเจ็บ รวม  408 ราย เพศชาย 159 ราย  หญิง 249 ราย อายุ 25-30 ปี บาดเจ็บรวม  257 ราย ตาย 1 ราย เพศชาย บาดเจ็บ 121 ราย ตาย 1 ราย หญิง บาดเจ็บ 136 ราย กลุ่มอาชีพ พบว่า เป็นนักเรียน/นักศึกษา สูงสุด บาดเจ็บ 1,031 ราย ตาย 1 ราย รองลงมาเป็นกลุ่ม ผู้ใช้แรงงาน บาดเจ็บ 737 ราย ตาย 3 ราย และค้าขาย บาดเจ็บ 292 ราย ตาย 2 ราย (ข้อมูลจากศูนย์อุบัติเหตุทางถนน รพ.ศูนย์ยะลา)
อุบัติเหตุทางถนนเหล่านี้เกิดจาก พฤติกรรมขับเร็ว เร่งให้พ้นแยกไฟแดง จอดที่ห้ามจอด จอดผิดที่ (ไฟแดง/ที่จอดรถ) เข้าใจผิดหรือมองไม่เห็นป้ายเลี้ยวซ้ายรอสัญญาณไฟ ใช้โทรศัพท์ตอนติดไฟแดง โดยเฉพาะพนักงานส่งอาหาร FOODPANDA ที่ใช้โทรศัพท์ในการติดต่อลูกค้าและค้นหาตำแหน่งขณะขับขี่เนื่องจากต้องทำเวลาตามโปรโมชั่น และให้เร็วเพื่อได้ปริมาณมาก จักรยายยนต์รับจ้าง รถยนต์รับจ้าง จอดแช่ ขับหวาดเสียว  จอดที่ห้ามจอด จอดซ้อน ส่วนบุคคลมีคนชรา เด็กอายุไม่ถึง  ไม่มีใบขับขี่
นอกจากนั้นยังเกิดการบาดเจ็บรุนแรง หรือเสียชีวิตจากการไม่สวมหมวกนิรภัย ส่วนของสิ่งแวดล้อม สภาพถนนมีน้ำยาง น้ำขี้ยาง น้ำมัน หิน/ทราย หกหล่น นอกจากนั้นยังมีปัญหาร้านค้า  ล้ำถนน กันสาดบังถนน สี่แยกหัวมุมร้านค้า บังป้าย ที่จอดรถหน้าโรงเรียน ด้านกลไก ยังขาดคณะทำงานภาคประชาชนข้อมูลยังไม่ครบถ้วน และขาดกติกาชุมชน แนวทางแก้ โดยใช้ทุนเดิมคือ กรรมการชุมชนที่เข้มแข็ง อาสาสมัครสาธารณสุขที่มีความพร้อม วิทยากรจราจรอาสาที่มีประสบการณ์ หากแต่ปัจจุบันยังไม่ได้มีการระดมสรรพกำลังในการแก้ปัญหาอุบัติเหตุทางท้องถนนอย่างเต็มที่ จึงควรมีกลไกการทำงานภาคประชาชน พัฒนาระบบข้อมูล และระดมการมีส่วนร่วม เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว หากดำเนินการได้ผลสำเร็จ จะลดปัญหา สุขภาพการตาย บาดเจ็บ พิการ ความเครียด สุขภาพจิต      ลดปัญหาด้านเศรษฐกิจ ค่ารักษา ค่าเดินทางขาดรายได้จ่ายคู่กรณีค่าปรับเฉลี่ยรวม 8,508,400บาท ลดปัญหาสังคม การขาดผู้นำครอบครัว ขาดแรงงาน และปัญหากับคู่กรณี เมื่อดำเนินงานเสร็จสิ้น จะได้ข้อเสนอในการต่อยอดกิจกรรมให้แก่องค์กรชุมชน หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และนำเสนอรูปแบบ (Model) การมีส่วนร่วมของภาคประชาชนในการแก้ปัญหาอุบัติเหตุทางถนนของชุมชนเมือง เพื่อขยายผลในระดับต่างๆ ต่อไป

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. พฤติกรรมเสี่ยงได้รับการแก้ไข
2. จุดเสี่ยงได้รับการแก้ไข
3. สิ่งแวดล้อมเสี่ยงได้รับการแก้ไข

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. ประชุมหารือจัดทำต้นแบบ (Model) รูปแบบการมีส่วนร่วมขององค์กรชุมชนในการแก้ปัญหาอุบัติเหตุบนท้องถนน
2. คีย์ข้อมูลรายงาน
3. เวทีปฐมนิเทศและทำสัญญา
4. ประฐมนิเทศน์ทำสัญญาโครงการย่อย
5. ประชุมคลี่โครงการ
6. สำรวจข้อมูลความเสี่ยง
7. .เวทีพัฒนาศักยภาพการรายงานผลลัพธ์ของโครงการย่อย
8. เวทีทบทวนบันไดผลลัพธ์และออกแบบเก็บข้อมูลของโครงการย่อย
9. ประชุมพิจารณายกร่างตารางข้อมูลเชิงประเด็นยุทธศาสตร์
10. เวทีประชาคมคืนข้อมูลระดมความเห็นแนวทาง และกติกาชุมชนในการลดอุบัติเหตุ
11. สรุปโครงการย่อย
12. ประเมินผลลัพธ์เพื่อการเรียนรู้และพัฒนา (ARE)
13. พัฒนาโครงการฯ
14. อบรมแกนนำชุมชนในการสื่อสารดิจิทัลงานลดอุบัติเหตุทางถนน
15. ประชุมคณะทำงานฯ
16. ประชุมเวทีติดตามประเมินผลเพื่อการเรียนรู้และพัฒนา (ARE) ระดับหน่วยจัดการ
17. ประชาสัมพันธ์รณรงค์ที่สี่แยกไฟแดงและจุดเสี่ยง 4 จุด
18. อบรมกฏหมายระเบียบจราจร การขับขี่ปลอดภัย
19. เวทีสังเคราะห์และสกัดบทเรียนโครงการย่อยฯ ระดับหน่วยจัดการ
20. ประชุมสรุปบทเรียนโครงการคณะทำงานฯ

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

ได้ต้นแบบการดำเนินงานลดอุบัติเหตุทางถนนเขตเมือง

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น