คนสร้างสุข

กิจกรรมเวทีประชุมสนทนากลุ่มครั้งที่ 3 และการประชุมคณะกรรมการโครงการฯ

(4) การมีส่วนร่วมของประชาชนกับกำนัน และผู้ใหญ่บ้าน ได้มีมาตรการในการจัดโครงการสร้างเสริมความปลอดภัยในหมู่บ้านตำบลดังกล่าวของตนเองให้มีความปลอดภัยในทุกๆ ด้าน ดังตัวอย่างของโครงการให้ความปลอดภัยหมู่บ้าน ซึ่งเป็นโครงการสร้างเสริมความปลอดภัยของหมู่บ้านที่กำหนดพื้นที่ความปลอดภัยจากปัญหาความไม่สงบ อาชญากรรมทั่วไป และปัญหาสารเสพติด เป็นต้น โดยมีการดำเนินงานในรูปแบบของจัดตั้งจุดตรวจความไม่ปลอดภัยและเป็นจุดเสี่ยงต่อการเกิดเหตุการณ์ความไม่สงบ และกระทำความผิดต่อกฎหมายอาญาและกฎหมายอื่นๆ เป็นต้น 4) การมีส่วนร่วมของประชาชนกับกำนัน และผู้ใหญ่บ้านค้นหาวิธีการแก้ไขความไม่สงบ หรืออาชญากรรมทั่วไปด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง จากการสัมภาษณ์ด้วยการสนทนากลุ่มกับประชาชน กำนัน และผู้ใหญ่บ้าน ตำบลเรียง อำเภอรือเสาะ พบว่าวิธีการแก้ไขความไม่สงบหรืออาชญากรรมทั่วไปด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง อำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส ดังนี้ (1) เมื่อทางการอำเภอ หรือหน่วยงานอื่นของรัฐที่เกี่ยวข้องให้กำนัน และผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้าน ตำบลเรียง ดำเนินการแจ้งให้ผู้ที่มีความคิดเห็นต่างจากรัฐ หรือผู้มีรายชื่อในบัญชีดำของทางการที่มีประวัติทางอาชญากรรม หรือปัญหาความไม่สงบที่มีต่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง ให้มามอบตัวที่หลบหนีคดีดังกล่าวซ่อนตัวในหมู่บ้าน ตำบลเรียง โดยประชาชนมีส่วนร่วมกับกำนัน และผู้ใหญ่บ้าน ติดต่อ และประสานงานกับผู้ปกครอง หรือญาติสนิท หรือผู้ที่สามารถไว้วางใจได้ เพื่อเจราจาพามามอบตัวต่อทางการอำเภอ หรือหน่วยงานอื่นของรัฐที่เกี่ยวข้อง โดยมีเงื่อนไขว่าจะให้ความเป็นธรรมและความยุติธรรมทุกฝ่าย แต่ทางกำนัน และผู้ใหญ่บ้านดำเนินการแจ้งและติดประกาศที่ทำการของผู้นำทั้งสองตำแหน่งดังกล่าวให้ประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง ทราบโดยทั่วกัน และส่วนใหญ่บุคคลที่อยู่ในขบวนการก่อการความไม่สงบในพื้นที่ของตนไม่ปรากฏชื่อแต่ผู้ใด และไม่พบพฤติกรรมของความเคลื่อนไหวของบุคคลที่เป็นปัญหาความไม่สงบแต่อย่างใด แต่อาจมีอาชญากรรมทั่วไป เช่น ลักทรัพย์ ทำลายทรัพย์ และอื่นๆ เป็นต้น มีให้พบเห็นเกิดขึ้นนานๆ ครั้ง ซึ่งจะเป็นบุคคลภายนอกไม่ใช่บุคคลภายในหมู่บ้าน ตำบลเรียง เนื่องด้วยประชาชนมีส่วนร่วมกับกำนัน และผู้ใหญ่บ้านจะดูแลความสงบเรียบร้อยโดยมีการจัดตั้งทีมงานที่ดีในการรักษาความสงบให้ปลอดภัยและใช้กระบวนการสันติวิธีเป็นหลักในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบ ด้านความปลอดภัยที่มีต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง (2) เมื่อเกิดปัญหาอาชญากรรมทั่วไปที่มีต่อความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง ซึ่งเป็นความผิดอาญาทั่วไป เช่น การลักทรัพย์ และการทำลายทรัพย์ของบุคคลอื่น เป็นต้น หากจับกุมผู้กระทำความผิดอาญาดังกล่าวได้ ซึ่งทางกำนัน และผู้ใหญ่บ้านร่วมกับประชาชนจะแก้ปัญหาดังกล่าว ด้วยวิธีการประนีประนอมยอมความกันระหว่างผู้กระทำความผิดกับประชาชนผู้เสียหาย ซึ่งผู้นำทั้งสองตำแหน่งดังกล่าวจะไม่นำส่งให้แก่เจ้าหน้าที่ตำรวจหรือพนักงานสอบสวนดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมาย แต่จะดำเนินการตามขั้นตอนกระบวนการสันติวิธีในหมู่บ้านดังกล่าว โดยร่วมกันแก้ปัญหาดังกล่าวด้วยการการเจราจา ไกล่เกลี่ย ตกลงให้ชดใช้ค่าเสียหาย หรือค่าสินไหมทดแทนให้กับผู้เสียหายตามความเหมาะสมและใช้หลักความยุติธรรมให้เกิดความยุติธรรมทั้งสองฝ่าย ซึ่งปัญหาดังกล่าวจะได้รับการแก้ปัญหาและเยียวยาให้เรียบร้อยโดยการประนีประนอมด้วยการใช้กระบวนการสันติวิธี จึงเป็นที่มาส่วนหนึ่งของความร่วมมือ การยอมรับ ความศรัทธาและความไว้วางใจของประชาชนต่อกำนัน และผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้าน ตำบลเรียง อย่างกรณีปัญหาอาชญากรรมซึ่งจากการสัมภาษณ์กำนัน และผู้ใหญ่บ้านและประชาชนทั่วไปในหมู่บ้าน ตำบลเรียง พบว่าผู้ต้องหาเป็นคนในหมู่บ้านตำบลอื่น เป็นผู้บุกรุกบริเวณสถานที่ของบุคคลอื่นเวลากลางคืนหลังเที่ยงเข้าไปในคอกวัวของผู้เสียหายคือประชาชนในหมู่บ้านตำบลเรียง อำเภอรือเสาะ โดยเจตนาเอาทรัพย์สินอันมีค่า คือวัวที่เลี้ยงไว้จำนวน 3 ตัวทั้งตัวผู้และตัวเมียของผู้เสียหาย จากจำนวนวัวดังกล่าว 10 ตัว จากไปของผู้เสียหาย โดยไม่ทราบว่าเป็นผู้ใดกระทำความผิดอาญาฐานลักทรัพย์ในเวลากลางคืน คือลักวัวดังกล่าวของผู้เสียหายไปในคอก  ซึ่งในขณะนั้นทีมชุดร่วมกับประชาชนรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านดังกล่าวเห็นผู้ต้องหาจูงวัวของผู้เสียหายในเวลากลางคืนเพื่อหลบหนีออกไปจากหมู่บ้านตำบลดังกล่าว ซึ่งมีพฤติการณ์ผิดสังเกตและมีท่าทางพิรุธ ทีมชุดร่วมกับประชาชนรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านดังกล่าวจึงได้เข้าไปสอบถามผู้ต้องหาสองคนดังกล่าว ซึ่งได้คำตอบอย่างมีพิรุธและน่าสงสัย ในที่สุดจึงปรากฏข้อเท็จจริงว่าผู้ต้องหาได้ลักวัวของประชาชนผู้เสียหายในหมู่บ้านตำบลดังกล่าวมา แล้วทำการจับตัวผู้ต้องหาได้หนึ่งคนและอีกคนหนึ่งหนีได้ เรื่องปัญหาอาชญากรรมดังกล่าวจึงแจ้งแก่กำนันและผู้ใหญ่บ้านเพื่อช่วยแก้ปัญหาเรื่องดังกล่าว ทางกำนันและผู้ใหญ่บ้านร่วมกับประชาชนได้ประสานกับผู้ปกครอง หรือบุคคลที่ใกล้ชิดและไว้วางใจของผู้ต้องหาดังกล่าว แล้วผู้นำทั้งสองดังกล่าวได้ใช้หลักการของกระบวนการสันติวิธี ด้วยการอาศัยการเจราจา ไกล่เกลี่ย และพิจารณาด้วยเหตุและผลตามลำดับขั้นตอนที่เหมาะสมและให้ความยุติธรรมทั้งสองฝ่าย จนในที่สุดประชาชนผู้เสียหายกับผู้ปกครอง หรือบุคคลที่ใกล้ชิดและไว้วางใจของผู้ต้องหายอมความกันโดยให้ฝ่ายผู้ต้องหาคืนทรัพย์ดังกล่าวให้แก่ประชาชนผู้เสียหาย รวมทั้งไม่เอาความทางคดีดังกล่าวแต่อย่างใด และส่วนผู้ต้องหายอมตกลงจะไม่เข้าหมู่บ้านตำบลนี้อีก อันเป็นการหลีกเลี่ยงกระบวนการยุติธรรมทางอาญาของผู้นำทั้งสองในการตัดสินปัญหาดังกล่าว 5)  ปัจจัยที่ทำให้การมีส่วนร่วมของประชาชนกับกำนันและผู้ใหญ่บ้านมีประสิทธิผลและประสิทธิภาพในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยของชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในหมู่บ้าน ตำบลเรียง อำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส จากการสัมภาษณ์ด้วยการสนทนากลุ่มกับประชาชน ตำบลเรียง อำเภอรือเสาะ พบว่า เนื่องด้วยพระราชบัญญัติความมั่นคง ระดับความรู้ทางการศึกษา ภาวะความเป็นผู้นำ ไม่เลือกปฏิบัติในการตัดสินปัญหา และการมีส่วนร่วมของประชาชนให้ความร่วมมือต่อกำนันและผู้ใหญ่บ้าน เป็นต้น ปรากฏข้อเท็จจริงว่าประชาชนในพื้นที่ดังกล่าวมองว่ากำนันและผู้ใหญ่บ้านถือว่าเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐส่วนกลางผ่านราชการส่วนภูมิภาคเป็นกลุ่มเดียวกันกับหน่วยงานของความมั่นคงของรัฐ คือเจ้าหน้าที่อื่น ๆ ของรัฐ ไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจ และทหาร ในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนส่งผลต่อการเกิดความไว้วางใจของประชาชนทั่วไปส่วนหนึ่งและประชาชนที่มีความคิดเห็นต่างจากรัฐต่อกำนันและผู้ใหญ่บ้านเกิดความหวาดระแวงและความไม่เข้าใจกันต่อกำนันและผู้ใหญ่บ้านเอง และเจ้าหน้าที่ตำรวจและทหารในพื้นที่ดังกล่าว
ปัจจัยภายนอกของกำนันและผู้ใหญ่บ้าน คือการนำนโยบายของรัฐบาลที่มีต่อการแก้ไขปัญหาสถานการณ์ความไม่สงบในพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ และนโยบายของหน่วยงานภาครัฐที่เปลี่ยนแปลงตามผู้บังคับบัญชา และความร่วมมือ ความศรัทธา และความไว้วางใจของประชาชน มาเป็นฐานและการใช้ประโยชน์ในการแก้ปัญหาในพื้นที่ปกครองของตนเอง เป็นต้น และปัจจัยภายในของกำนันผู้ใหญ่บ้านเอง คือนำความรู้ความสามารถทางการศึกษา ทักษะในการปกครอง ภาวะความเป็นผู้นำในการปกครอง และความมั่นใจ ความเชื่อมั่นของตนเองและความกล้าของผู้นำทั้งสองในการตัดสินใจในการแก้ปัญหาดังกล่าว
ปัจจัยภายในและภายนอกดังกล่าวคือผลกระทบทางบวกต่อประสิทธิผลและประสิทธิภาพในการปฏิบัติหน้าที่ของกำนันและผู้ใหญ่บ้านตามอำนาจหน้าที่ที่กำหนดไว้ในกฎหมาย และเนื่องด้วยเจ้าหน้าที่หน่วยงานของรัฐไม่ว่าจะเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจ และทหาร ที่ไปปฏิบัติหน้าที่ในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนตามนโยบายของหน่วยงานของตนเองในเขตพื้นที่การปกครองของกำนันและผู้ใหญ่บ้านที่มีเหตุการณ์ความไม่สงบ และอาชญากรรมทั่วไปเกิดขึ้นที่มีต่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในพื้นที่ตำบลเรียง อำเภอรือเสาะนั้น โดยมีบุคคลผู้หวังดีแจ้งในพื้นที่ดังกล่าวให้เจ้าหน้าที่ตำรวจ และททหารทราบต่อเหตุการณ์ดังกล่าว จึงทำให้อำนาจหน้าที่ของกำนันและผู้ใหญ่บ้านไม่ได้รับผลกระทบในการแสดงบทบาทของตนเองในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน ซึ่งประชาชนกับกำนันและผู้ใหญ่บ้านยังมองอีกว่าการทำงานของเจ้าหน้าที่ตำรวจ และทหารไม่ได้ไปทับซ้อนอำนาจหน้าที่ของตนเอง จึงเกิดความไว้วางใจ ประสานงาน บูรณาการในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน ระหว่างกำนันและผู้ใหญ่บ้านและเจ้าหน้าที่ตำรวจ และททหาร ด้วยความเข้าใจกันหลายๆ ประการ จึงเป็นที่มาของการทำงานที่มีประสิทธิผลและประสิทธิภาพของกำนันและผู้ใหญ่บ้านในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในพื้นของตน และทำให้สมารถคลี่คลายและแก้ไขปัญหาดังกล่าวได้อย่างรวดเร็ว และสะดวกมากขึ้น อันนำมาซึ่งสถานการณ์ปกติของพื้นที่ โดยการมีส่วนร่วมของประชาชนกับกำนันและผู้ใหญ่บ้านสร้างความไว้วางใจ ประสานงาน บูรณาการในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในพื้นที่ของตนกับเจ้าหน้าที่ดังกล่าว อีกทั้ง ไม่ได้ทำให้อำนาจหน้าที่ของกำนันและผู้ใหญ่บ้านได้รับผลกระทบในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนแต่อย่างใด

ประชาชนในหมู่บ้านจากหมู่ที่ 1 บ้านสะแนะ หมู่ที่ 3 บ้านบาโงปูโละ หมู่ที่ 4 บ้านซือเลาะ หมู่ที่ 5 บ้านลอ และหมู่ที่ 8 บ้านกำปงบารู ชุมชนเรียง ตำบลเรียง ในอำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส เนื่องจากเป็นประชาชนที่ได้รับผลกระทบโดยตรงจากปัญหาความไม่สงบด้านความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนสู่สังคมสันติสุขในจังหวัดนราธิวาส ซึ่งหมู่บ้านละ จำนวน 9 คน เป็นจำนวน 45 คน และผู้ใหญ่บ้านจากหมู่บ้านดังกล่าว จำนวน 5 คน และกำนัน ในตำบลเรียง 1 คน รวมจำนวนทั้งหมด 51 คน