Node Flagship

ตำบลบันนังสาเรง เป็นตำบล 1 ใน 13 ตำบล ที่อยู่ในเขตปกครองของอำเภอเมืองยะลา จังหวัดยะลา  มีจำนวนหมู่บ้านทั้งสิ้น 6 หมู่บ้าน ได้แก่ หมู่ที่ 1 บ้านพงยือไร หมู่ที่ 2 บ้านบันนังบูโย หมู่ที่ 3 บ้านตาราแดะ หมู่ที่ 4 บ้านตะโล๊ะสาลี หมู่ที่ 5 บ้านกูแบปุโรง และหมู่ที่ 6 บ้านกะตุปะ ตำบลบันนังสาเรง มีครัวเรือนจำนวนทั้งสิ้น 1,487 ครัวเรือน        มีประชากรส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม คิดเป็นร้อยละ 100 เปอร์เซ็นต์ โดยทั่วไปประชากรจะใช้ภาษายาวีเป็นภาษาท้องถิ่น มีการแต่งกายเป็นแบบท้องถิ่นดั้งเดิม สภาพสังคมเป็นสังคมที่มีขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรมที่ยึดถือปฏิบัติกันมายาวนาน ประชากรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทางด้านเกษตรกรรม คิดเป็นร้อยละ 60.80 ที่เหลืออีกร้อยละ 30.20 ประกอบอาชีพรับจ้าง ค้าขาย และอาชีพอื่นๆ การทำการเกษตรในพื้นที่ตำบลบันนังสาเรง อันดับที่หนึ่ง คือ ทำสวนยางพารา        มีเนื้อที่ปลูกประมาณ 4,792 ไร่ ปลูกมากที่สุด คือ หมู่ที่ 3 จำนวน 1,073 ไร่ รองลงมาคือ หมู่ที่ 5 จำนวน 1,050 ไร่ และหมู่ที่ 2 จำนวน 856 ไร่ ตามลำดับ เกษตรกรปลูกยางพาราพันธุ์ดี มีผลผลิตเฉลี่ย 260 กิโลกรัมต่อไร่ ยางพันธุ์พื้นเมืองมีผลผลิตเฉลี่ย 170 กิโลกรัมต่อไร่ มีมูลค่ารวม 67.93 ล้านบาทต่อปี อันดับที่สอง ทำนา มีเนื้อที่ปลูกข้าวประมาณ 3,588 ไร่ ปลูกมากที่สุดคือ หมู่ที่ 2 จำนวน 856 ไร่ รองลงมาคือ หมู่ที่ 4 จำนวน 852 ไร่ และหมู่ที่ 5 จำนวน 830 ไร่ ตามลำดับ เกษตรกรปลูกข้าวนาปี (เพียง 1 ครั้งต่อปี) มีผลผลิตเฉลี่ย 350 กิโลกรัมต่อไร่ มีมูลค่ารวม 18.84 ล้านบาทต่อปี อันดับที่สาม ทำสวน แบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ ดังนี้ ประเภทที่หนึ่ง คือ ไม้ผล มีพื้นที่ปลูกประมาณ 1,308 ไร่ ได้แก่ ทุเรียน ลองกอง ส้มโอ เงาะ มังคุด ตามลำดับ มีมูลค่ารวม 12.51 ล้านบาทต่อปี ประเภทที่สอง ไม้ยืนต้น มีพื้นที่ปลูกประมาณ 792 ไร่ ได้แก่ มะพร้าว หมาก และมะนาว ตามลำดับ มีมูลค่ารวม 14.23 ล้านบาทต่อปี ประเภทที่สาม พืชผัก มีพื้นที่ปลูกประมาณ 217 ไร่ ได้แก่ ถั่วฝักยาว แตงกวา พริกขี้หนู และมะเขือ ตามลำดับ มีมูลค่ารวม 7.9 ล้านบาทต่อปี ประเภทที่สี่ พืชไร่ มีพื้นที่ปลูกประมาณ 344 ไร่ ได้แก่ ข้าวโพดหวาน อ้อย และแตงโม ตามลำดับ มีมูลค่ารวม 11.54 ล้านบาทต่อปี อันดับที่สี่ ทำปศุสัตว์ ได้แก่ เลี้ยงวัว แพะ และไก่พื้นเมือง อันดับที่ห้า ทำประมง ได้แก่ ปลานิล และปลาตะเพียน        สรุปสินค้ามูลค่ารวมของตำบลบันนังสาเรง สามารถสร้างรายได้ 132.95 ล้านบาทต่อปี ในส่วนพืชผัก มีมูลค่า 7.9 ล้านบาทต่อปี ถือว่าเกษตรกรมีรายได้สูง มีความมั่นคงด้านอาหาร และความมั่นคงด้านคุณภาพชีวิตที่ดี ลักษณะพื้นที่ส่วนใหญ่ที่ราบลุ่ม และเขาบือยอสูงอยู่ทางด้านตะวันออก ทอดยาวในแนวด้านเหนือ – ใต้ มีลักษณะเป็นเขาสูงสลับซับซ้อน และใช้สันเขาเป็นแนวแบ่งเขตระหว่างเทศบาลตำบลบุดีกับตำบลบันนังสาเรง นอกจากนี้เขาบือยอยังเป็นต้นน้ำของคลองบันนังบูโยและคลองบือยอ และมีสภาพพื้นที่ลาดลงมาทางตอนกลางเป็นที่ดอนและพื้นที่ราบลุ่ม พื้นที่ทางด้านตะวันตกมีแม่น้ำปัตตานีไหลผ่านในแนว เหนือ – ใต้ และใช้กึ่งกลางแม่น้ำปัตตานีเป็นแนวแบ่งเขตระหว่างตำบลบันนังสาเรงกับตำบลเปาะเส้ง อำเภอเมืองยะลา และตำบลปุโรง อำเภอกรงปินัง ระยะทางประมาณ 6 กิโลเมตร ในเขตบันนังสาเรงและมีบึงธรรมชาติ 19 แห่ง มีลักษณะเป็นแนวยาวในด้าน เหนือ – ใต้ อยู่ใกล้กับแม่น้ำปัตตานี ซึ่งเป็นแหล่งน้ำเพื่อการเกษตรกรรมที่สำคัญของพื้นที่ นอกจากนี้ยังมีทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 410 เป็นถนนสายหลักของตำบลอยู่ติดกับบริเวณเขาบือยอ ตัดผ่านในแนวเหนือ – ใต้ และเชื่อมต่อกับถนนสายรองในตำบล ลักษณะภูมิอากาศจัดอยู่ในเขตภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน ซึ่งเป็นลักษณะภูมิอากาศที่ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุม ทำให้เกิดฤดูกาล 2 ฤดู คือ ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่เดือนกุมภาพันธ์จนถึงเดือนกรกฎาคม เป็นช่วงที่ได้รับอิทธิพลจากมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ที่พัดมาจากมหาสมุทรอินเดีย ผ่านพื้นที่ภาคใต้ทางฝั่งตะวันตกทำให้มีอากาศร้อน ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนสิงหาคมถึงเดือนมกราคม เป็นช่วงที่ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือพัดผ่านอ่าวไทย นำความชื้นมาทำให้เกิดฝน  สำหรับบ้านตาราแดะ หมู่ที่ 3 มีประชากรจำนวนทั้งสิ้น 1,531 คน ชาย 788 คน หญิง 743 จำนวน 277 ครัวเรือน เนื้อที่ประมาณ 2,318 ไร่ ประชาชนส่วนใหญ่ของบ้านตาราแดะ จะประกอบอาชีพทางด้านการเกษตรกรรม คือ การทำนา ทำสวนยางพารา ทำสวนผลไม้ เช่น เงาะ ทุเรียน ลองกอง เลี้ยงสัตว์ เช่น โค แพะ ไก่พื้นเมือง ทำไร่อายุสั้น เช่น ข้าวโพด และประกอบอาชีพรับจ้างบางส่วน ประชาชนที่ปลูกผักกินเอง ประมาณ 200 ครัวเรือน คิดเป็นร้อยละ 72 และประชาชนที่ไม่ปลูกผักกินเอง ประมาณ 77 ครัวเรือน คิดเป็นร้อย 28 บ้านตาราแดะเป็นหมู่บ้านที่ขับเคลื่อนด้านเศรษฐกิจพอเพียง ตามเกษตรทฤษฎีใหม่ ผู้ใหญ่บ้านให้ความสำคัญในการขับเคลื่อนด้านการเกษตร เพื่อให้ชุมชนปลูกผักกินเอง เหลือสามารถจำหน่าย สร้างความเข้มแข็ง พึ่งตนเอง และเกิดรายได้แก่ประชาชนในพื้นที่ โดยมีทั้งพืช ประมง ปศุสัตว์ และยังเป็นเมืองต้นแบบด้านปศุสัตว์ เป็นนโยบายของศูนย์อำนวยการบริหารจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ศอ.บต.) แต่จากการวิเคราะห์ปัญหาผ่านเวทีประชาคมกลุ่มเกษตรกรที่ปลูกผัก พบว่า พฤติกรรมปลูกผักของเกษตรกรบ้านตาราแดะ โดยใช้ปุ๋ยเคมี เชื่อว่าให้ผลผลิตดี โตเร็ว ผักสวย สะดวกในการซื้อ มีตลาดรองรับ ขาดความเชื่อมั่นในปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยอินทรีย์ เนื่องจากประสบการณ์ของตัวเกษตรเองที่ใช้แล้วได้ผลไม่ดีเท่าทีควร จึงหันมาใช้ปุ๋ยเคมีแทน ไม่มีแผนการปลูกผักแต่จะปลูกผักตามกระแสราคาในตลาด ขาดการเชื่อมโยงตลาดทั้งในและนอกพื้นที่ นอกจากนี้ยังพบว่า เกษตรกรยังขาดความรู้ ทักษะการทำปุ๋ยหมักที่สามารถผลิตได้จากเศษวัสดุในหมู่บ้าน ขาดความรู้เรื่องผลกระทบการใช้ปุ๋ยเคมีต่อสภาพดิน และสุขภาพ แรงเสริมคือมีผู้นำชุมชนที่เข้มแข็ง มีแปลงผักกลางพร้อมที่จะพัฒนาเป็นต้นแบบการปลูกผักปลอดภัย  เกษตรกรมีความมุ่งมั่นที่จะพัฒนาการปลูกผลักให้ปลอดภัย แต่ไม่ได้คำนึงถึงสาเหตุที่อาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพจากการบริโภคอาหารที่ไม่ถูกสุขลักษณะ อาหารที่มีการปลอมปนสารเคมี หรือ ผักที่ไม่ปลอดสารพิษ  หรือปลอดภัย เพราะหากเกษตรกรผู้ผลิตใช้สารกำจัดศัตรูพืช อย่างไม่ถูกวิธีจะทำให้สารเคมีที่เป็นโทษเหล่านั้นตกอยู่กับผู้บริโภคอย่างยากที่จะหลีกเลี่ยง ถือว่าเป็นการทำร้ายเพื่อนทางอ้อม ที่สำคัญยังทำให้ดินเสื่อมสภาพ มีค่าใช้จ่ายที่แพงกว่าใช้ปุ๋ยจากธรรมชาติ ซึ่งทางชุมชนได้เล็งเห็นความสำคัญในการจัดทำโครงการส่งเสริมปลูกผักปลอดภัยสู่ชุมชนตาราแดะ เพื่อปรับเปลี่ยนวิธีคิดในการทำเกษตรที่ปลอดภัยทั้งคนปลูกและคนกิน เพื่อส่งเสริมสุขภาพชุมชน ให้อยู่ดี กินดี ห่างไกลจากโรคภัยต่างๆ และเป็นแนวทางการพัฒนาผักที่ไม่ปลอดภัยสู่ผักที่ปลอดภัย (ฮาลาลลันตอยยีบัน)  ดังนั้น แนวทางในการป้องกันปัญหาที่เป็นการแก้ที่ต้นเหตุแบบยั่งยืน คือการให้องค์ความรู้แก่ประชาชนในพื้นที่ส่งเสริมการปลูกผักเพื่อบริโภคในครัวเรือน การปลูกผักรับประทานเองผักอินทรีย์หรือผักปลอดภัย  โดยไม่ใช้สารเคมีหรือใช้ในปริมาณที่ปลอดภัย และลดการซื้อผักจากรถเร่ และร้านค้าที่นำผักในตลาด มาขายในหมู่บ้าน ซึ่งเป็นหนทางหนึ่งที่จะช่วยใช้ผู้บริโภคได้รับสารอาหารที่ดีมีประโยชน์อย่างแท้จริง เพื่อลดโรค และเป็นการให้ชุมชนหันกลับมาดำเนินชีวิตแบบเศรษฐกิจพอเพียง ตามแนวทางศาสตร์พระราชา คือ เกษตรทฤษฎีใหม่ เพื่อการป้องกันโรค และลดต้นทุนการผลิต เน้นในด้านการป้องกันโรคมากกว่าการรักษา ทั้งนี้ ให้เกษตรกรได้เรียนรู้กระบวนการผลิตผักปลอดภัยสู่ตลาดภายนอก เรียนรู้การวางแผนการผลิต การจัดการที่ดี ที่ครอบคลุมถึงด้านการตลาด มีอำนาจในการตั้งราคาเอง โดยไม่ให้พ่อค้าคนกลางกดราคาได้ เพื่อเกษตรกรสามารถพึ่งพาตนเองได้อย่างยั่งยืน สร้างรายได้เสริม ให้เป็นรายได้หลักแทนยางพาราและให้เป็นพื้นที่แหล่งอาหารที่สำคัญของจังหวัดยะลาต่อไป