คนพรุกระแชงสุขภาพดีด้วยภูมิปัญญาแพทย์แผนไทย

แปรรูปสมุนไพรใช้ประโยชน์8 มีนาคม 2558
8
มีนาคม 2558รายงานจากพื้นที่ โดย nannza123
circle
วัตถุประสงค์
  • เพื่อส่งเสริมการใช้สมุนไพรเป็นยา และส่งเสริมการดูแลสุขภาพด้วยตนเองในครอบครัว
circle
กิจกรรมตามแผน

circle
กิจกรรมที่ปฎิบัติรายละเอียดของการทำกิจกรรมที่ได้ปฎิบัติจริง

วันที่ 8 มีนาคม 2558

  • เวลา 08.30 น. ลงทะเบียน
  • เวลา 09.00 น. กิจกรรมแปรรูป ยาดมสมุนไพร
  • เวลา 10.00 น. กิจกรรมแปรรูป น้ำยาล้างจานสมุนไพร
  • เวลา 11.00 น. กิจกรรมแปรรูป ยาหม่องสมุนไพร
circle
ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

circle
ผลที่เกิดขึ้นจริงผลผลิต (Output) / ผลลัพธ์ (Outcome) / ผลสรุปที่สำคัญของกิจกรรม

วันที่ 8 มีนาคม 2558

  • เวลา 08.30 - 09.00 น. มีผู้ลงมาลงทะเบียนเข้าอบรมให้ความรู้และการสาธิต การแปรรูปสมุนไพรใช้ประโยชน์ จำนวน 50 คน เป็นผู้ป่วยโรคเกี่ยวกับระบบกล้ามเนื้อจำนวน 40 คน และอสม.10 คน
  • เวลา 09.00 - 10.00 น. นางสาวยินดี  ตรีศรี ประธานกลุ่มสตรีแม่บ้านเกษตรกร ถ่ายทอดความรู้ด้านการใช้สมุนไพรเป็นยา โดยการแปรรูปสุมนไพรเป็นยาดม มีสมุนไพรและขั้นตอนดังนี้

ส่วนประกอบ

  1. กานพลู : มีกลิ่นหอมจัด มีน้ำมันระเหยมาก มีสพรรคุณช่วยขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ จุดเสียด แน่นท้อง
  2. ดอกจันทร์เทศ : ใช้แก้ลม ขับลม แก้บิด
  3. พริกไทยดำ : ช่วยขับลม ขับเสมหะ ขับเหงื่อ แก้อาการอาหารไม่ย่อย
  4. โกศหัวบัว : แก้ลมในกองริดสีดวง ขับลมในลำใส้ บำรุงโลหิต
  5. กระวาน : ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียบางชนิด แก้ลมเจริญอาหาร
  6. พิมเสน : มีกลิ่นหอมเย็น แก้วิงเวียน
  7. การบูร : แก้เคล็ดบวม ขัดยอก
  8. แมลทอล : ลดอาการปวดเมื่อย ฆ่าเชื้อ

วิธีทำ

  1. นำสมุนไพร 5 ชนิด ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วบรรจุขวด
  2. นำน้ำพิมเสน (ประกอบด้วย พิมเสน การบูรและเทลทอล ผสมให้เข้ากัน) ใส่ลงในขวดที่บรรจุสมุนไพรไว้แล้ว ปิดฝาทิ้งไว้ 1 คืน ก่อนนำไปใช้ประโยชน์

ประโยชน์ของยาดมสมุนไพร

  1. ใช้สูดดม บรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ (ส่งเสริมการดูแลสุขภาพด้วยตัวเอง)
  2. ใช้ทาท้อง เมื่อมีอาการปวด
  3. ใช้เป็นของชำร่วยในงานศพ
  4. เป็นการเพิ่มรายได้หรือทำเป็นอาชีพเสริม
  • เวลา 10.00 น. นางสุนันทา  จันทร์แก้ว รองประธานกลุ่มสตรีแม่บ้านเกษตรกร สาธิตการทำน้ำยาล้างจาน จากสมุนไพร

ส่วนประกอบ

  1. ผลมะกรูด
  2. น้ำเปล่า
  3. N 70
  4. เกลือแกง
  5. ขี้เถ้า

วิธีทำ

  1. นำขี้เถ่ามาร่อนให้เหลือแต่ผงไม่มีเศษถ่าน (ทำไว้ก่อนล่วงหน้า 7 วัน ให้ตกตะกอน เรียกว่า น้ำด่าง)
  2. นำมะกรูดล้างน้ำให้สะอาดผ่า 2 ซีก แล้วนำไปต้ม เมื่อต้มเสร็จ เทมะกรูดใส่กะละมังทิ้งไว้กนกว่จะเย็น
  3. เมื่อมะกรูดเย็น บีบเอาน้ำ กรองด้วยผ้าขาวเอาเมล็ดออก
  4. เทน้ำ N 70 (ซื้อได้จาก ธนาคาร ธกส. หรือ รพสต.) ลงใส่กะละมัง กวนให้ไปทางเดียวกัน 5 นาที
  5. เมื่อครบ 5 นาที ค่อยๆ ใส่เกลือ น้ำด่าง น้ำมะกรูด เทลงไปกวนให้เข้ากัน
  6. ทิ้งไว้ 6 ชั่วโมง ให้ฟองหมด หลังจากนั้นตักใส่ขวดพลาสติกเพื่อนำไปใช้
  • ประโยชน์ของน้ำยาล้างจานสมุนไพร ไม่ทำให้สิ่งแวดล้อมเป็นพิษ ประหยัดค่าใช้จ่ายและทำเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้

  • เวลา 11.00 น. นางสาวจิตรลัดดา  วงศ์ศิลป์ ให้ความรู้เรื่องการใช้ยาหม่องสมุนไพรเพื่อส่งเสริมการดูแลสุขภาพ และสาธิตการทำยาหม่องสมุนไพร

ส่วนประกอบ

  1. สมุนไพร 5 ชนิด
  2. พาราฟิน
  3. วาสลิน
  4. เมลทอล
  5. การบูร
  6. น้ำมันระกำ

วิธีทำ

  1. นำสมุนไพรทั้งหมด หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ สกัดให้เข้ากัน
  2. ละลาย พาราฟิน วาสลิน เมลทอล การบูร และน้ำมันระกำ จากนั้นนำสมุนไพรสะกัดเทลงไปกวนให้เข้ากัน
  3. นำบรรจุขวดแล้วปิดฝา ทิ้งให้ตัวยาเย็นและแข็ง

ประโยชน์ของยาหม่องสมุนไพร

  1. ใช้ทาภายนอก นวดบรรเทาอาการปวดเมื่อย แมลงกัด ต่อย แก้เคล็ด ขัดยอก
  2. ทำเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้
  • เมื่อจบกิจกรรมการให้ความรู้และสาธิตการแปรรูปสมุนไพร ผู้ใหญ่สมปอง  วงศ์ศิลป์ ได้กล่าวขอบคุณผู้ที่เข้าอบรมและหวังเป็นอย่างยิ่งว่า จะสามารถนำความรู้ไปใช้ป้องกันและบรรเทาอาการเจ็บป่วย เพื่อดูแลสุขภาพด้วยตนเองเบื้องต้นได้  และได้มอบน้ำยาล้างจานสมุนไพรให้เป็นของที่ละลึก นำไปใช้ประโยชน์ที่บ้าน
circle
กิจกรรมตามแผน
circle
ประเมินความสำเร็จของการดำเนินกิจกรรม

บรรลุผลมากกว่าเป้าหมาย (4)

circle
กลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วม
จำนวน 52 คน จากที่ตั้งไว้ 50 คน
ประกอบด้วย
  1. ผู้ป่วยโรคเกี่ยวกับระบบกล้ามเนื้อ จำนวน 40 คน
  2. อสม.จำนวน 10 คน
  3. วิทยากร จำนวน 2 คน
circle
ปัญหา/แนวทางแก้ไข
  • การแปรรูปสมุนไพรใช้ประโยชน์ ซึ่งตามปฎิทินแผนงาน/โครงการฯ เป็นกิจกรรมของเดือนอื่น แต่เนื่องจากกิจกรรมเพิ่มพื้นที่สมุนไพรไม่สามารถทำได้ในเดือนนี้เนื่องจากสาภพอากาศที่ร้อนจัด ผู้รับผิดจึงจำเป็นต้องเปลี่ยนแผนงาน
circle
ชื่อผู้ติดตามในพื้นที่ของ
นางสาวกัญนภัส จันทร์ทอง/นางสาวรัตนา ชูแสง
circle
ข้อเสนอแนะต่อ

ไม่มี

circle
ข้อเสนอแนะต่อพื้นที่

ไม่มี