ส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตและบริโภคผักปลอดภัยในครัวเรือน ตำบลเขาปู่ อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง
![](/css/img/photography.png)
จัดกิจกรรม 3 ฐานเรียนรู้
ฐานเรียนรู้ที่ 1 การขยายพันธุ์พืช
วันที่จัด.....23 มิถุนายน 2564........................วันที่สิ้นสุดกิจกรรม......... 23 มิถุนายน 2564
เวลาเริ่มต้น......13.00....น. สิ้นสุดเวลา....17.00...น.
สถานที่จัด..ประชุมให้ความรู้เรื่องการการขยายพันธุ์พืช ณ สวนของวิทยากรผู้ถ่ายทอดความรู้ให้กับสมาชิกผู้เข้าร่วมโครงการ คือ นางสาวณัชวดี ตุ้นด้วง เลขที่ 38 บ้านสะพานยาง หมู่ที่ 2 ตำบลเขาย่า อำเภอ ศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง และเยี่ยมชมแปลงพืชผักที่ขยายพันธุ์และสาธิตการขยายพันธุ์พืชด้วยวิธีการปักชำแบบควบแน่น
กลุ่มเป้าหมาย....40.......คน
ส่วนที่ 2 รายละเอียดกิจกรรม
เวลา 13.30 น. ผู้เข้าร่วมลงทะเบียน ณ ฐานการขยายพันธุ์พืช ซึ่งเป็นกิจกรรมโรงเรียนพืชผักปลอดภัยในชุมชน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ฟื้นฟูภูมิปัญญา ระหว่างหมู่บ้าน ครั้งที่ 2 สมาชิกผู้เข้าร่วมโครงการได้ เยี่ยมชมแปลงพืชผักที่ขยายพันธุ์เรียบร้อยแล้ว และ นางสาวณัชวดี ตุ้นด้วง วิทยากรถ่ายทอดความรู้เรื่องการขยายพันธุ์พืชการปักชำแบบควบแน่น รายละเอียด ดังต่อไปนี้
การขยายพันธุ์พืชแบบควบแน่น
วัสดุอุปกรณ์
1. ยอดพันธุ์ ความแก่อ่อน 40- 60%
2. น้ำสะอาด
3. แก้วพลาสติก ขนาดบรรจุ 6-10 ออนซ์ (หรือภาชนะที่ขนาดใหญ่กว่า ดูตามขนาดของยอดหรือกิ่งพันธุ์)
4. ถุงพลาสติกใสขนาด 6x11 นิ้ว (หรือขนาดใหญ่กว่า )
5. ยางวงเส้นเล็ก หรือเชือก
6. กรรไกรแต่งกิ่ง และกรรไกรเอนกประสงค์
วิธีทำ
1. เก็บดินจากบริเวณที่มีอินทรีวัตถุน้อย ทำดินให้ร่วนซุย พรมน้ำคลุกเคล้าให้เข้ากันแล้วปั้นดู พอติดมือ (กำพอเป็นก้อน)
2. นำดินใส่ให้เต็มแก้วพลาสติกหรือภาชนะกระถางที่จะใช้ กดดินให้แน่น ระดับ 80%
3. ใช้ไม้แหลมหรือกรรไกรเสียบตรงกลางภาชนะที่ใส่ดิน ให้ลึกไม่เกิน 3 ใน 4 ส่วนของแก้ว
4. ใช้กรรไกรคม ตัดยอดพืชพันธุ์ ตามที่ต้องการ ตัดให้ยาวประมาณ 12 - 18 ซม. ข้อสำคัญอย่าให้แผลที่ตัดเปลือกฉีก จะออกรากไม่ดี
5. ใช้กรรไกรตัดหนามออกให้หมด ป้องกันหนามแทงถุง ถ้าอากาศเข้าจะออกรากยาก
6. นำยอดพันธุ์เสียบลงในรูที่เตรียมไว้ ให้สุด
7. ใช้นิ้วหัวแม่มือ กดดินรอบกิ่งมะนาวให้แน่น อย่าให้หลวม จะออกรากยาก
8. นำถุงพลาสติกครอบลงแล้วรัดด้วยยางวงจำนวน 2 เส้น แล้วดึงก้นถุงให้ยางไปรัดอยู่ที่ขอบปากแก้ว
9. นำไปเก็บไว้ในที่ร่มรำไร หลังจากนั้น 15 - 20 วัน ให้ตรวจดูราก พอพบรากให้ปล่อยจนรากมีสีน้ำตาล
การกลับถุงมีวิธีดังต่อไปนี้ 1. ให้นำถุงออกจากแก้ว ช่วงเย็น เพื่อป้องกันความร้อน
2. นำถุงออกแล้ว นำแก้วควบแน่นที่ออกรากแล้ว ใส่กลับลงไปในถุง (เปิดปากถุงไว้ ไม่ต้องใช้ยางวงรัด)
3. ทิ้งไว้ในร่มรำไร ประมาณ 5 - 7 วัน ค่อยนำแก้วออกจากถุง เพื่อให้กิ่งพันธุ์ปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อม
4. หลังจากนั้นนำแก้วที่ออกจากถุง พักตัวไว้ในร่ม 7 - 10 วัน ค่อยนำไปเพาะในกระถาง หรือนำไปปลูกได้เลย
ถ่ายทอดความรู้การปักชำแบบควบแน่น โดย นางสาวณัชวดี ตุ้นด้วง (พี่จา) นักพัฒนาชุมชนชำนาญการ โทร.064 0350869
ขอขอบคุณ นายเฉลิม พีรี ผู้คิดค้น จากศูนย์เรียนรู้โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
บ้านวัดใหม่ ตำบลบึงสามัคคี อำเภอบึงสามัคคี จังหวัดกำแพงเพชร
การเสียบยอด
การเสียบยอด คือ การเชื่อมประสานเนื้อเยื่อของต้นพืช 2 ต้นเข้าด้วยกัน เพื่อให้เจริญเติบโตเป็นต้นเดียวกัน โดยมีขั้นตอนการปฏิบัติ ดังนี้
1. ตัดยอดต้นตอให้สูงจากพื้นดิน ประมาณ 10 เซนติเมตร แล้วผ่ากลางลำต้นของ ต้นตอให้ลึกประมาณ 3 - 4 เซนติเมตร
2. เฉือนยอดพันธุ์ดีเป็นรูปลิ่มยาวประมาณ 3 - 4 เซนติเมตร
3. เสียบยอดพันธุ์ดีลงในแผลของต้นตอ ให้รอยแผลตรงกัน แล้วใช้เชือกมัดด้านบน และล่างรอยแผลต้นตอให้แน่น
4. คลุมต้นที่เสียบยอดแล้วด้วยถุงพลาสติก หรือนำไปเก็บไว้ในโรงอบพลาสติก
5. ประมาณ 5 - 7 สัปดาห์ รอยแผลจะประสานกันดี และนำออกมาพักไว้ในโรง เรือนเพื่อรอการปลูกต่อไป
ฐานการเรียนรู้ที่ 2 การผลิตปุ๋ยอินทรี (ปุ๋ยคอก)
วิทยากรชื่อ นางพุทธิญดา ทองมีเอียด
ส่วนประกอบของ การทำปุ๋ยคอกหมัก
1.ปุ๋ยคอก 1 ส่วน (1 กระสอบ)
2.แกลบ 1 ส่วน (1 กระสอบ)
3.รำ 1 ส่วน (1 กระสอบ)
4.น้ำ EM 1 ลิตร
5.กากน้ำตาล 1 ลิตร
6.น้ำสะอาด 25 ลิตรหรือมากกว่า
วิธีทำ
1. นำปุ๋ยคอกที่ได้มาตากแดดให้แห้ง
2. เกลี่ยให้โดนแดดทิ้งไว้ 1-2 แดด ถ้าปุ๋ยคอกที่ได้มาแห้งแล้วก็ไม่ต้องตาก
3. เทส่วนผสมลงบนพื้น หรือภาชนะ เกลี่ยคลุกเคล้าให้เข้ากัน
4. เติมน้ำ EM และกากน้ำตาลที่เตรียมไว้ ผสมน้ำให้เข้ากัน
5. นำไปรดที่กองปุ๋ยคอกที่เตรียมไว้ ถ้าไม่มีบัวรดน้ำใช้ขันตักไปก็ได้
6. ใช้จอบคลุกเคล้าให้เข้ากัน ลองใช้มือบีบดู ไม่แห้งหรือไม่เปียกเกินไป
ถ้ายังแห้งอยู่ เพิ่มน้ำอีกได้เลยโดยไม่จำเป็นต้อง 25 ลิตรเป๊ะ แล้วใช้จอบเกลี่ยไปด้วยเรื่อย ๆ
ตักใส่ไว้ในกระสอบ ตั้งไว้ในที่อากาศถ่ายเทสะดวก
วิธีการขยายน้ำ em
สิ่งที่ต้องเตรียม
หัวเชื้อ EM 1 ลิตร
กากน้ำตาล 1 ลิตร
น้ำเปล่า 20 ลิตร ควรเป็นน้ำฝน แต่ถ้าใช้น้ำปะปาควรใส่อ่างทิ้งไว้ 1-2 วัน
ภาชนะบรรจุ แบบมีฝาปิด
วิธีทำ
1. เทน้ำเปล่าลงในถังที่เตรียมไว้
2. เทกากน้ำตาลและหัวเชื้อ EM ลงถังเล็ก ใช้ไม้คนให้เข้ากันก่อน
3. เมื่อละลายแล้ว ให้เทลงในถังน้ำที่เราเตรียมไว้ และคนอีกรอบให้เข้ากัน
4. ใช้ภาชนะตักใส่ถังที่จะหมัก แล้วเก็บเข้าที่ให้เรียบร้อย
ฐานที่ 3 การปลูก วิทยากร นางใจ หนูจุ้ย 1. นำทิชชู่วางที่ก้นกล่องพลาสติก ใส่น้ำลงไปพอเปียกชุ่มๆ 2. ใส่เมล็ดพันธุ์ผักแล้วปิดฝา 3. ประมาณ 1-3 วัน ผักจะมีรากออกมา นำไปใส่ถุงชำหรือลงแปลง 4. ภาชนะสำหรับใส่
การเตรียมแปลงปลูก 1. ทำแปลงปลูก ใส่มูลวัว สับผสมให้เข้ากัน 2. นำเมล็ดพันธุ์ที่เพาะไว้ลงปลูก 3. รดน้ำด้วยฝักบัว เช้า-เย็น 4. 15 วัน พ่นน้ำหมัก 1 ครั้ง กันแมลง 5. พ้นน้ำหมักอีกครั้งก่อนเก็บ แล้วแต่ชนิดของผัก - ผักบุ้ง 15 วัน - ผักสลัด 45 วัน
ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ได้รับความรู้ที่หลากหลาย สามารถนำไปปรับใช้ในครัวเรือน