การจัดการขยะ บ้านสำนักปราง ตำบลเขาย่า อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง
เวทีคืนข้อมูลการจัดการดำเนินโครงการตลอดเวลาการดำเนินงานให้กับชุมชน
1.มีการประชุมแกนนำชุมชน ตัวแทนครัวเรือนที่เข้าร่วมโครงการคัดแยกขยะในครัวเรือน และภาคีเครือข่าย อบต. หน.สำนักปลัด
2.มีการสรุปคืนข้อมูลเส้นทางการดำเนินการเรื่องขยะ เช่่น
-ขยะอินทรืย์ นำมาทำปุ๋ยน้ำหมัก ทำปุ๋ยหมัก และมีการเลี้ยงไส้เดือนเพื่อทำลายขยะอิทรีย์ และมีผลิตภัณฑ์ปุ๋ยจากมูลไส้เดือน ให้ครัวเรือนนำไปใส่ผักซึ่งส่งเสริมให้ครัวเรือนมีการปลูกผักไว้กินเอง
ซึ่งเป็นผักปลอดสารพิษ
-ขยะอันตราย ครัวเรือนจะนำมาส่งเก็บที่ศาลาหมู่บ้าน ซึ่ง อบต.เขาย่า จะมาเก็บเดือนละครั้ง
-ขยะรีไชเคิลหรือขยะที่ขายได้ หมู่บ้านที่ 1 บ้านสำนักปราง ซึ่งมีพื้นที่อยู่บริเวณ 2 ข้างถนนและการคมนาคมสะดวก และมีรถรับซื้อของเก่าผ่านอยู่เป็นประจำ ครัวเรือนมีการเก็บรวบรวม ขยะที่ขายได้ ขายให้กับรถเร่ที่แวะเวียนรับซื้ออยู่อย่างสม่ำเสมอ บางครัวเรือนก็เอาขยะที่เก็บไว้ให้กับผู้สูงอายุในพื้นที่ที่เก็บขยะขาย เพื่อหารายได้ในการดำรงชีพ และบางส่วนนำไปรีไชเคิลนำกลับมาใช้ใหม่ เช่น พวกถุงนม ซองกาแฟ ซึ่งมีวิทยากรมาสอนการทำให้กับครัวเรือน และนักเรียนในการนำถุงนมมารีไชเคิลต่างๆ
-ขยะทั่วไป ครัวเรือนที่มีการแยกขยะ จะมีขยะทั่วไปที่เหลือน้อยมาก ครัวเรือนจะมีการเผาทำลายโดยแยกเป็นบ้านใครบ้านมัน ไม่มีการทำที่เผาขยะรวมของหมู่บ้าน ครัวเรือนจะมีการแยกทำลายซึ่งมีการทำลายสิ่งแวดล้อมน้อยมาก
3.ชี้แจงกฎกติกาที่กลุ่มหรือกลุ่มครัวเรือนที่เข้าร่วมได้ทำข้อตกลงร่วมกันในการดำเนินการคัดแยกขยะของครัวเรือน
- ครัวเรือนต้องมีการคัดแยกขยะเป็น 4 ประเภท คือ ขยะทั่วไป ขยะอินทรีย์ ขยะอันตราย และขยะรีไชเคิล
- สมาชิกทุกครัวเรือนที่สมัครร่วมโครงการมีการคัดแยกขยะทุกครัวเรือน หากไม่มีการคัดแยก ครั้งแรกตักเตือน ครั้งที่ 2 ปรับ ครั้งละ 50 บาท/ครั้ง
- สมาชิกนำขยะมาขายทุกวันที่ 10 ของเดือน
- ส่งเสริมให้ครัวเรือนมีการใช้ถุงผ้าและตะกร้า
ซึ่งจากการดำเนินการจัดตั้งกฎกติกา มีครัวเรือนที่ไม่ปฎิบัติตามในการคัดแยกขยะอยุ่ 1 ครัวเรือน คณะกรรมการได้ไปพูดคุยอีกครั้งหนึ่ง หลังจากนั้นได้ติดตามซ้ำในครั้งถัดไป ครัวเรือนดังกล่าวได้ดำเนินการคัดแยกเหมือนกับครัวเรือนอื่นๆ สาเหตุเกิดจากเด็กวัยรุ่นแต่งงานมีครอบครัวและอาศัยกันอยู่ 2 คน พ่อแม่แยกทางกัน ทำให้ครัวเรือนนี้ไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ที่ทางกลุ่มกำหนดขึ้น พอได้มาพูดคุยประสานงานครัวเรือนมีความเข้าใจและปฎิบัติตาม
-สำหรับการจำหน่ายในภาพรวมนั้น ทางคณะกรรมการลงความเห็นว่าครัวเรือน มีความสะดวกในการจำหน่ายขยะซึ่งมีรถมารับซื้ออยู่เป็นประจำ เลยไม่มีการนัดขายในภาพรวมของหมู่บ้าน
-การเก็บขยะในที่สาธารณะ หรือการห้ามทิ้งขยะในที่สาธารณะ และบริเวณ 2ข้างถนน ทางคณะกรรมการดำเนินโครงการได้นำป้ายประชาสัมพันธ์ไปติดไว้ จำนวน 2 ป้าย บริเวณ 2 ข้างถนน และบริเวณหัวสะพานระหว่างหมู่ที่ 10 กับหมู่ที่ 1 และ ที่ศาลาหมู่บ้าน ได้ดำเนินการ ทำป้ายเขตปลอดบุหรี่ และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ไปติดไว้เรียบร้อยเป็นมาตรการทางหมู่บ้านและชุมชน ต้องให้ความร่วมมือ
4.มีการสรุปข้อเสนอแนะของชุมชนในการจัดการขยะครัวเรือนครั้งนี้
สิ่งที่เกิดขึ้นใหม่
1.ครัวเรือนมีความรู้ในการทำลายขยะอินทรีย์ โดยใชนวตกรรมการเลี้ยงไส้เดือน และมีครัวเรือนต้นแบบในการทำลายขยะจำพวกแป้ปเพิร์ดเด็ก เพื่อให้เป็นศูนย์เรียนรู้ได้ จำนวน 1 ครัวเรือน
2.มีครัวเรือนต้นแบบในการทำลายขยะอินทรีย์ เพื่อนำไปใช้เป็นปุ๋ย จำนวน 17 ครัวเรือน
3.มีศูนย์ขยายพันธ์ไส้เดือนเพื่อขยายพันธ์ส่งต่อให้กับครัวเรือนที่ต้องการต่อไป
ผลลัพธ์การดำเนินงานในการคัดแยกขยะในครัวเรือนของหมู่บ้านสำนักปราง ตำบลเขาย่า อำเภอศรีบรรพต จังหวัดพัทลุง
1.ครัวเรือนมีความรู้ ความเข้าใจในการคัดแยกขยะ และคัดแยกขยะเป็น เข้าใจเส้นทางในการเดินของขยะแต่ละประเภท
2.ครัวเรือนมีการคัดแยกขยะถูกและมีส่วนร่วม จำนวน 86 ครัวเรือน คิดเป็น ร้อยละ43 จากครัวเรือนทั้งหมด
3.ขยะที่สาธารณะได้รับการจัดการทั้ง 2 จุด คือ บริเวณ 2 ข้างถนนหมู่บ้าน และ ศาลาหมู่บ้าน
4.ขยะในครัวเรือนลดลง ร้อยละ 63%
5.ครัวเรือนได้นำปุ๋ยไส้เดือนที่เลี่ยงเพื่อทำลายขยะอินทรีย์ ไปใส่ผักที่ปลูกเพื่อป้องกันสารพิษตกค้างและนำมาบริโภคเป็นผักปลอดสารพิษในครัวเรือน จำนวน 17 ครัวเรือน
6.จัดตั้งศูนย์เรียนรู้การเพาะเลี้ยงไส้เดือนเพื่อทำลายขยะอินทรีย์ที่ รพ.สต.บ้านศาลามะปราง เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้การคักแยกขยะจากครัวเรือน และการกำจัดขยะอินทรีย์โดยใช้ไส้เดือน