task_alt

ความมั่นคงทางด้านอาหารวิถีบ้านท่าช้าง ( ต่อเนื่อง )

แบบรายงานผลการดำเนินโครงการประจำงวด 2

ชื่อโครงการ ความมั่นคงทางด้านอาหารวิถีบ้านท่าช้าง ( ต่อเนื่อง )

ชุมชน ชุมชนบ้านท่าช้าง ม.5 ต.พนางตุง อ.ควนขนุน จ.พัทลุง 93150

รหัสโครงการ 57-01436 เลขที่ข้อตกลง 57-000-739

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 20 พฤษภาคม 2557 ถึง 19 มิถุนายน 2558

รายงานงวดที่ : 2 จากเดือน พฤศจิกายน 2557 ถึงเดือน กรกฎาคม 2558

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินโครงการ (แสดงผลการดำเนินงานรายกิจกรรมที่แสดงผลผลิตและผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
ผลลัพธ์และตัวชี้วัดผลลัพธ์**
กิจกรรมของโครงการ
ผลผลิต*
ผลผลิตที่ตั้งไว้ผลผลิตที่เกิดขึ้นจริง

1. ชวนน้องปลูกบัวในคลอง

วันที่ 18 พฤศจิกายน 2557 เวลา 09:00-16.00 น. น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อเพิ่มพื้นที่ในการผลิตอาหารทั้งระบบนิเวศน์

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

จากกิจกรรมเป็นการส่งเสริมให้คนในชุมชน เด็กเยาวชน และภาคีเครือข่าย ตลอดถึงคน 3 วัยได้มีกิจกรรมสร้างสรรค์ทำร่วมกัน อีกทั้งยังเป็นการส่งเสริมการอนุรักษ์ผักริมคลอง การเพิ่มพื้นที่ผลิตอาหารในระบบนิเวศน์ริมคลอง ซึ่งทางชุมชนกำหนดเป็นเขตในการอนุรักษ์ริมคลองประมาณ 1 กิโลเมตร โดยมีการปลูกบัว ริมคลอง ต้นจิก ต้นมะเดื่อ เพิ่มเติมไว้บริเวณดังกล่าว ทั้งนี้ในการดำเนินกิจกรรมกลุ่มคนในชุมชน และภาคียังได้แลกเปลี่ยน ถ่ายทอดองค์ความรู้ในการปลูกบัวที่เหมาะสมกับระบบนิเวศน์พื้นที่อีกด้วย

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ชวนน้องปลูกบัวในคลอง พื้นที่ ริมคลองยาว 1 กิโลเมตร และพืชริมคลอง การเพิ่มอาหารในคลอง และอนุรักษ์คลองกิจกรรมร่วมของคน 3 วัยที่มาทำกิจกรรมร่วมกัน แลกเปลี่ยนถ่ายถอดองค์ความรู้และนำบทเรียนมีปรับเปลี่ยนวิธีการปลูกบัว

กิจกรรมที่ทำจริง

  • ช่วงเช้า..คณะทำงานและอาสาสมัคร ภาคีเครือข่าย พร้อมกัน ณ บริเวณลานวัดท่าประดู่เพื่อแบ่งกลุ่มย่อยตามบทบาทหน้าที่ที่รับผิดชอบ และทำการแจกจ่ายต้นกล้าบัวให้กับแกนนำผู้เข้าร่วมกิจกรรมลงมือปลูก บริเวณริมคลองยาวประมาณ 1 กิโลเมตร
  • ช่วงบ่าย...คณะทำงานและอาสาสมัครและภาคีเครือข่าย ร่วมกันกำหนดกติกาในการดูแลและแบ่งบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบในการดูแลบริเวณริมคลอง เฝ้าระวังไม่ให้ถูกทำลาย ซึ่งทางคณะทำงานและคนในชุมชนร่วมกันกำหนดกติกาขึ้นมาเอง

ดังนี้....หากเห็นว่ามีการทำลายกล้าบัวในบริเวณริมคลองที่ทางชุมชนร่วมกันอนุรักษ์ไว้จะทำการเรียกมาตักเตือนและปลูกทดแทน

 

25 20

2. เวทีปรับปรุงเพิ่มเติมเรื่องฐานอาหารพันธุกรรมพื้นบ้าน แหล่งอาหารธรรมชาติ แหล่งผลิตที่ปลอดสารพิษ การรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ

วันที่ 20 พฤศจิกายน 2557 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อปรับปรุงหลักสูตรการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร  เพิ่มเนื้อหาความมั่นคงทางอาหาร

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

เนื้อหา ความม้่คงทางอาหารตั้งแต่อดีต ในวิถีชีวิตเรื่องกินข้าวเป็นหลัก กินผักเป็นยา กินปลาเป็นอาหาร

  • แนวคิดความมั่นคงทางอาหาร
  • ความหมาย
  • ภูมิปัญญาการสร้างความมั่นคงทางอาหาร
  • นโยบาย
  • การปรับตัวรับมือกับการเปลี่ยนแปลของสภาพอากาศ ้

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

เวทีปรับปรุงพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น การผลิตข้าวอินทรีย์วิถีเมืองลุงเพิ่มเติมเรื่องความมั่นคงทางด้านอาหาร เรื่องของฐานอาหาร เป็นพันธุกรรมพื้นบ้าน พืช สัตว์ และแหล่งอาหารธรรมชาติ แหล่งผลิตอาหารที่ปลอดสารพิษ และมีอาหารตามฤดูการ และภูมินิเวศน์ รับมือกับความเปลี่นแปลงของสภาพอากาศ

กิจกรรมที่ทำจริง

จัดเวทีแลกเปลี่ยนเรื่องความมั่นคงทางอาหาร โดยแลกเปลี่นทีละคน แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์ร่วมในเวที

 

25 26

3. ประชุมสภาหมู่บ้าน ครั้งที่ 6

วันที่ 3 ธันวาคม 2557 เวลา 13:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

กำหนดแผนพัฒนางวดที่ 2

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  1. ได้แผนปฏิบัติงานงวด 2
  2. ได้แนวทางสร้างความมั่นคงทางอาหาร

- การเก็บเมล็ดพันธุ์ใช้เอง
- การเพาะขยายพันธุ์พืชผัก
- มีข้อตกลงร่วมกันในการดูแลรักษาทรัพยากรณ์ และสิ่งแวดล้อมชุมชน

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมสภาหมู่บ้าน สภาความมั่นคงทางด้านอาหาร 10 ครั้ง ครั้งละ 40 คน
ถอดบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความสำเร็จและความล้มเหลวจากดำเนินงานและขยายการทำนาอินทรีย์
การติดตามประเมินผล กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ปรับปรุงโรงสีข้าวชุมชน จัดทำแผนผลักเข้าสู่เทศบาลตำบล ฯ 

กิจกรรมที่ทำจริง

1.ทบทวนกิจกรรมงวดแรก
2. พิจารณาปรับปฏิทินกิจกรรม
3. แลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับการปลูกผักข้างบ้าน

 

40 20

4. ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ครั้งที่ 1

วันที่ 3 ธันวาคม 2557 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อทบทวนแนวคิดและการดำเนินงานธนาคารพันธุ์กรรมพื้นบ้าน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • แนวคิดการจัดทั้งธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน เนื่องจากเมล็ดพันธุ์ข้าว เมล็ดพันธุ์ผักพื้บ้าน ชาวบ้านไม่ค่อยนิยมปลูกกัน และไม่ได้เก็บพันธุ์ไว้ใช้เอง แต่นิยมบริโภคพันธุ์พื้นบ้าน เกษตรกรส่วนใหญ่ต้องซื้อเมล็ดพันธุ์จากภายนอก ซึ่งมีราคาสูง จึงมีแนวคิดในการจัดทำแปลงเมล็ดพันธุ์พื้นบ้านไว้บริการให้กับผู้ที่สนใจ การดำเนินงานในช่วงแรกๆ ไม่ได้มีคณะทำงาน แต่จะมี สมาชิกและแกนนำกลุ่ม มาช่วยกัน ดำเนินการ เช่น การรับอาสาจัดทำแปลงเมล็ดพันธุ์การจัดการตากแห้ง การเก็บ และการบริการ กำหนดการประชุมครั้งต่อไป อบรมการผลิตข้าวอินทรีย์วันที่ 28 - 29 ธันวาตม 2557ณวิชชาลัยรวงข้าว

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ปีละ 4 ครั้ง จำนวน 15 คน

กิจกรรมที่ทำจริง

ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน  ในวันที่ 3 ธันวาคม 2557 ณ. วิชชาลัยรวงข้าว เวลา 9.00 น ประธานแจ้งวัตภุประสงค์ในการประชุม  และร่วมกันแลกเปลี่ยนการดำเนินงานด้านพันธุกรรม ที่ผ่านมา  ดณะทำงานสรุป และกำหนดวันประชุมครั้งต่อไป

 

15 20

5. ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 2

วันที่ 28 ธันวาคม 2557 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

  เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้การปลูกข้าวอินทรีย์

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

วันที 28 ธันวาคม 2557

  • สิ่งที่ได้คือ ชาวนา ผู้เข้าร่วมมีความเข้าใจมีความรู้เพิ่ม ในการ ปรับปรุงให้ดีขึ้น การฝึกบอรมครั้งที่ 2 นี้ บางคนเริ่มเข้าใหม่ครั้งแรกไม่ได้เข้าร่วม
  • ช่วงบ่ายการทำนาดำ
  1. การเตรียมดินทำนาดำในแปลงนาที่มีน้ำขังไถดะทิ้งไว้ 14 วันไถแปรเป็นครั้งที่ 2 ทำเทือกลากด้วยคลาดทั่วทั้งแปลงนาก็สามารถนำต้นกล้ามาปักดำได้
  2. การเตรียมเมล็ดพันธุ์ข้าว สำหรับนาดำต้องเพาะเมล็ดพันธุ์ข้าวในแปลงนา ที่เป็นแปลงขนาดเล็ก โดยหว่านแห้งหรือหว่านเมล็ดข้าวงอกในแปลงนาที่เตรียมไว้สำหรับเพาะต้นกล้า การเตรียมเมล็ดข้าวงอกเพื่อเพาะต้นกล้าใช้เมล็ดพันธ์ดีมีความงอกสูงแช่น้ำ 1คืนยกขึ้นจากน้ำวางในที่ร่ม 2 คืน ช่วงนี้ต้องให้มีความชื้นแต่ไม่เปียกแฉะ และ แห้งจนเกินไป เมื่อมีอุณหภูมิที่เหมาะสมเมล็ดข้าวเริ่มแตกหน่อหรือแตกเขี้ยวหมาสามารถนำไปหว่านในแปลงเพาะกล้าได้3.วิธีการปลูกข้าวนาดำ การปลูกข้าวนาดำจะต้องเพาะต้นกล้าไว้ก่อนอย่างน้อย 25 – 30 วันส่วนใหญ่ปักดำในช่วงเดือน กันยายน-เดือนตุลาคม หรือเดือน 9-10 จากนั้นถอนต้นกล้าไปปักดำในแปลงนาที่เตรียมไว้ในกรณีบางรายช่วงปักดำถอนต้นกล้าแล้วไปจุ่มหัวกล้า(เอาส่วนรากของต้นกล้าไปจุ่มกับ มูลวัวที่หมักในหลุม)สำหรับนาดำโดยปักดำให้ต้นกล้ามีระยะห่างกันประมาณ 25 X 25 เซนติเมตร ทั่วทั้งแปลงนา ใช้แรงงานในครัวเรือน และแรงงานในชุมชน การดูแลบำรุงต้นข้าว การดูแลบำรุงต้นข้าว ใช้ธรรมชาติในการควบคุเช่น โรค แมลง ศัตรูข้าวต่างๆใช้ปุ๋ยคอก,ดินเขา,ขี้ค้างคาว(มายา) วัชพืชใช้วิธีการถอน
  • วันที่ 29 ธันวาคม 2557เรื่มเรียนรู้ การดูแลบำรุงรักษาต้นข้าวพื้นบ้าน ตั้งแต่เริ่มปลูกถึงเก็บเกี่ยว
  1. ข้าวอายุ 1- 10 วัน ( ระยะจมหลังนกเขา )ข้าวอายุ 1 – 10 วัน ( จมหลังนกเขา ) ไม่ควรมีน้ำขัง แต่ต้องให้ดินมีความชื้น ใช้น้ำหมักจากหอยเชอรี ไร่ละ 2 ลิตร
  2. ข้าวอายุ 10 – 30 วัน ( ระยะต้นกล้า )ข้าวอายุ 30 – 60 วัน ( ระยะแตกกอ )ดูแลระบบน้ำในแปลงนาให้มีน้ำขังตลอดประมาณ 10 เซนติเมตรใส่ปุ๋ยหมักอินทรีย์ชีวภาพไร่ละ 50 – 100 กก.ใส่ครั้งเดียวหรือแบ่งใส่ 2 ครั้ง และใช้น้ำหมักจากหอยเชอรีไร่ละ 2 ลิตร กำจัดวัชพืชโดยการถอน และ การเตรียมดินที่ดีก่อนปลูกข้าวเป็นการป้องกัน กำจัดวัชพืชได้เป็นอย่างดี ป้องกันดุแลโรคและแมลงไม่ให้รบกวนโดยให้ศัตรูธรรมชาติควบคุม และใช้น้ำหมักชีวภาพสกัดจากสมุนไพรในการป้องกัน
  3. ข้าวอายุ 60 – 120 วัน ( ระยะแต่งตัว ตั้งท้อง กลัดยอดท้อง ) บำรุงต้นข้าวด้วยน้ำ หมักชีวภาพจาก ผลไม้ ไร่ละ 2 ลิตร
    4" ข้าวอายุ 120 – 150 วัน ( ระยะออกรวง เป็นน้ำนม ดีเม้า สุกหราม ถึง เก็บเกี่ยว ) ระบายน้ำในแปลงนาออกให้เจือพื้น ก่อนเก็บเกี่ยว 10 วัน บันทึก ต้นทุน การปลูก การบำรุงรักษา การเจริญเติบโต ทั้งแต่เริ่มปลูกจนเก็บเกี่ยว

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร 5 ครั้ง ครั้งละ 2 วัน กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ คุยวงใหญ่และกลุ่มย่อย เรียนรู้จากการปฏๆิบัติ โดยนำหลักสูตร และคู่มือมาใช้ในการเสริมกระบวนการเรียนรู้ โยวิทยากรกระบวนการและปฏิบัติการเป็นแกนนำชุมชนจำนวนชุมชน 10 คน พัฒนาศักยาภาพแกนนำของแหล่งเรียนรู้ความมั่นคงทางด้านอาหาร จากการปฏิบัติการจริง ร่วมกับภาคี และสร้างเครือข่ายขยายฐานสมาชิกในชุมชนเข้ามาร่วมเรียนรู้ อาสาสัมครได้นำความรู้ที่ได้ใช้ในแปลงนา และถ้ามีปัญหาได้มาแลกเปลี่ยนช่วยหาแนวทางการแก้ปัญหาในการสร้างแปลงตัวอย่างทำนาอินทรีย์ ผักพื้นบ้านคืนปลาให้นาข้าว เช่น ศูนย์วิจัยข้าว เกษตรอำเภอ ประกอบด้วย ครั้งที่ 1 การปรับปรุงดิน/อนุรักษ์น้ำ
ครั้งที่ 2 การคัดพันธุ์ข้าว/การปลูก
ครั้งที่ 3 ดูแลรักษาต้นข้าว
ครั้งที่ 4 การเก็บเกี่ยว
ครั้งที่ 5 แปรรูปและตลาด

กิจกรรมที่ทำจริง

  • วันที่ 27 ธันวาคม 2557 คณะทำงานวิทยากร ร่่วมประชุมวางแผน และ เตรียมพื้นที่ ฝึกอบรมการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 2
  • วันที 28 ธันวาคม 25579.00 น.ชาวบ้านท่าช้างผุู้เข้าร่วม เริ่มลงทะเบียน10.00 น. เข้าห้องประชุม เตรียมความพร้อมและทบทวน การ ฝึกอบรมการฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 1 โดยวิทยากรกระบวนการ ช่วงบ่าย เป็นการเรียนรู้ วิธีการปลูกข้าวอินทรีย์
  • วันที่ 29 ธันวาคม 2557 เรียนรู้ การดูแลบำรุงรักษาต้นข้าว และ สรุปผล

 

40 31

6. ประชุมสภาหมู่บ้านครั้งที่ 7

วันที่ 3 มกราคม 2558 เวลา 13:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อเตรียมประขุมธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

กำหนดการ ประชุมธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน
  ช่วงเช้า เริ่ม 10.00 น - 12.00 น ทบทวนการประชุมธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้านครั้งที่ 1  และร่างระเบียบ   ช่วงบ่าย 13.00 น. ร่างระเบียบธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ต่อ กลุ่มเป้าหมาย คณะทำงาน

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมสภาหมู่บ้าน สภาความมั่นคงทางด้านอาหาร 10 ครั้ง ครั้งละ 40 คน ถอดบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความสำเร็จและความล้มเหลวจากดำเนินงานและขยายการทำนาอินทรีย์ การติดตามประเมินผล กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ปรับปรุงโรงสีข้าวชุมชน จัดทำแผนผลักเข้าสู่เทศบาลตำบลฯ

กิจกรรมที่ทำจริง

วางกำหนดการ ประชุมธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน
เพิ่มเติมระเบียบข้อตกลง

 

40 0

7. ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ครั้งที่ 2

วันที่ 10 มกราคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อปรับปรุงระเบียบธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

แนวคิดกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้าน

  • ปัจจุบันชาวนาส่วนใหญ่ไม่ได้เก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ปลูกเอง ต้องซื้อจากภายนอก เช่นโรงสีข้าว ศูนย์ขยายเมล็ดพันธุ์ข้าว เป็นต้นเพราะสะดวกลดขั้นตอนในการจัดการเรื่องเมล็ดพันธุ์และมีเมล็ดพันธุ์ข้าวลูกผสมออกมาใหม่ๆหลายสายพันธุ์ให้เลือกปลูก ไม่จำเป็นต้องไว้ทำพันธุ์เองทำให้การปลูกข้าวพันธุ์พื้นบ้านลดลงและสูญหายไปชาวนาขาดการพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ต่างจากในอดีตชาวนาสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ด้วยภูมิปัญญาตนเอง ไม่ต้องเดือดร้อนชื้อหาจากภายนอกที่มีราคาแพงและยังมีเมล็ดพันธุ์ข้าวสำรองถ้าหากว่า การปลูกข้าวในรอบแรกเสียหายไปกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้านชุมชน เป็นทางเลือกหนึ่งในการพึ่งพาตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ข้าว โดยมีกระบวนการจัดการร่วมกันตั้งแต่แนวคิด การจัดตั้งกองทุน ฯการจัดทำแปลงนาปลูกข้าวที่มีระบบการผลิตไว้ทำเมล็ดพันธุ์โดยเฉพาะการจัดการเมล็ดพันธุ์ระเบียบข้อตกลงการบริการ
  • กองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้านเกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2549 ที่กลุ่มเครือข่ายเกษตรทางเลือกเมืองลุงร่วม กับศูนย์วิจัยข้าวพัทลุง และ มูลนิธิเกษตรกรรมยั่งยืน ( ประเทศไทย ) จัดทำแปลงเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้าน ในแปลงนาของศูนย์วิจัยข้าว ผลผลิตก็แบ่งปันกันไปปลูกในพื้นที่ของแต่ละกลุ่มและขยาย

    การจัดการกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว

  1. มีคณะทำงานจัดการกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว มีหน้าที่ วางแผนงานกำหนดนโยบาย การจัดการแต่ละฝ่าย เช่น การผลิตเมล็ดพันธุ์ บริการจ่ายและคืน
  2. ทำข้อมูลเกี่ยวกับพันธุ์ข้าวและความต้องการขยายแต่ละสายพันธุ์ บันทึกลักษณะประจำพันธุ์ แต่ละสายพันธุ์ การปลูก การดูแล การคัดพันธุ์ ต้นทุนทั้งหมดการยืมการจ่ายคืน
  3. จัดทำระเบียบข้อตกลงนโยบาย ข้อตกลงที่ทำร่วมกันโดยนำมาปฏิบัติเช่นการปลูก การยืม การจ่ายคืน เป็นต้น
  4. การผลิตเมล็ดพันธุ์ การวางแผนการผลิตในแต่ละฤดู การเตรียมดิน การปลูก การดูแล การคัดพันธุ์ การเก็บเกี่ยว การตาก การเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ในโรงเก็บ
  5. ประชุมติดตามหนุนเสริม เป็นเวทีวิเคราะห์สรุป ผลที่เกิดขึ้น จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาส การต่อยอด
  6. แลกเปลี่ยนแบ่งปันเมล็ดพันธุ์ สร้างความสัมพันธ์ เกื้อกูลซึ่งกันและกัน พึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ ประโยชน์ที่ได้รับของกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว
  7. ได้มีเมล็ดพันธุ์ข้าวตามที่ต้องการและสามารถกำหนดได้เอง เช่น พันธุ์ข้าว ราคา
  8. ได้มีเมล็ดพันธุ์สำรอง เพื่อป้องกันความเสี่ยงการสูญหายของเมล็ดพันธุ์
  9. ได้มีการแลกแบ่งปันและพึ่งพาตนเองได้ด้านเมล็ดพันธุ์
  10. ยกระดับเป็น ธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าวขุมชน

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ปีละ 4 ครั้ง จำนวน 15 คน

กิจกรรมที่ทำจริง

จัดเวที่ประชุม ร่างระเบียบธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน

 

15 17

8. ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 3

วันที่ 24 มกราคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

1 เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้การคัดพันธุ์ข้าว / การปลูก  2 เพื่อถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับการคัดเมล็ดพันธุ์ข้าว / การปลูก

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

วันเตรียมงาน... ทางคณะทำงานได้วางกำหนดการ ฝึกอบรมไว้จำนวน 2 วัน 1 คืน โดยเป็นไปตามเป้าหมาย มีผู้เข้าร่วม เป็นเกษตรกร  40 คน และ คณะทำงาน วิทยากร 12 คน
วันจัดอบรม...จัดเวทีในการแลกเปลี่ยนความรู้ในเรื่อง

  • การคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าวของเกษตรกร
  • การเตรียมดินที่ดี คือการไถพักดินไว้ก่อนประมาณ 7 - 15 วัน เพื่อตากดิน หรือ หมักดิน เป็นการกำจัดวัชพิช และ ปรับปรุงดินให้ดีขึ้น ถึงจะไถแปร หรือ เตรียมดินในการปลูกข้าวเมล็ดพันธุ์ได้
  • การเลือกสายพันธุ์ข้าวที่จะทำเป็นเมล็ดพันธุ์ ก็เป็นปัจจัยทื่สำคัญเพิ่อให้ได้พันธุ์ข้าวตามความต้องการ ด้านความเหมาะสมกับสภาพดิน ฤดูกาล ผลผลิต คุณภาพดี การใช้ประโยชน์ รสชาติ และความต้องการบริโภค
  • การเลือกวิธีการปลูก ที่เหมาะสมจะได้เมล็ดพันธุ์ที่สมบูรณ์ อย่างเช่น วิธีการปักดำ ไม่ค่อยมีวัชพืช ข้าวแตกกอได้ดี สะดากในการคัดเลือกพันธุ์ปนที่ไม่ต้องการออก  การคัดเมล็ดพันธุ์ข้าว สามารถคัดเลือกพันธุ์ในแปลงนา และ คัดเลือกเมล็ดพันธุ์ที่เก็บมาเป็นเลียงได้
  • การคัดเมล็ดพันธุ์ขัาวในแปลงนา  1 อายุข้าวประมาณ 30 วัน หรือระยะแตกกอ ถอนกำจัดวัชพืช ถอนข้าวพันธุ์ปนที่ไม่ต้องการออก

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร 5 ครั้ง ครั้งละ 2 วัน กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้คุยวงใหญ่และกลุ่มย่อย เรียนรู้จากการปฏิบัติ โดยนำหลักสูตรและคู่มือมาใช้ในการเสริมกระบวนการเรียนรู้ โดยวิทยากรกระบวนการและปฏิบัติการเป็นแกนนำชุมชนจำนวน 10 คน พัฒนาศักยภาพแกนนำของแหล่งเรียนรู้ความมั่นคงทางด้านอาหาร จากการปฏิบัติการจริง ร่วมกับภาคี และสร้างเครือข่ายขยายฐานสมาชิกในชุมชนเข้ามาร่วมเรียนรู้ อาสาสมัครได้นำความรู้ที่ได้ใช้ในแปลงนา และถ้ามีปัญหาได้มาแลกเปลี่ยนช่วยหาแนวทางการแก้ปัญหาในการสร้างแปลงตัวอย่างทำนาอินทรีย์ พืชผักพืนบ้าน คืนปลาในนาข้าว เช่น ศูนย์วิจัยข้าว เกษตรอำเภอ ประกอบด้วย
ครั้งที่ 1 การปรับปรุงดิน/อนุรักษ์น้ำ
ครั้งที่ 2 การคัดพันธุ์ข้าว/การปลูก
ครั้งที 3 ดูแลรักษาต้นข้าว
ครั้งที่ 4 การเก็บเกี่ยว
ครั้งที่ 5 แปรรูปและตลาด

กิจกรรมที่ทำจริง

ขั้นตอนกระบวนการ

  1. คณะทำงานประชุมเตรียม วางกำหนดการ การฝึกอบรม
  2. ประสานกลุ่มเป้าหมาย ชาวนา วิทยากร
  3. จัดอบรม

วันแรก ช่วงเช้า แลกเปลี่ยนความรู้ในวงใหญ่ เรื่องการเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าว และ แนวคิดการเก็บเมล็ดพันธุ์ใช้เอง
ช่วงบ่าย  ฝึกการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว

วันที่ 2  สรุปเนื้อหา และ วางทางการคัดเลือกเมล็ดไว้ใช้เอง

 

40 36

9. ประชุมสภาหมู่บ้านครั้งที่ 8

วันที่ 3 กุมภาพันธ์ 2558 เวลา 13:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อเตรียมฝึกอบรมการผลิตรข้าวอินทรีย์ครบวงจร ครั้งที่ 4

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

กำหนดการฝึกอบรมการผลิตรข้าวอินทรีย์ครบวงจร ครั้งที่ 4

วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 25589.00 นลงทะเบียน

  • 10.00 น - 12.00 น. ทบทวนแลกเปลี่ยความรู้
  • 13.00 น - 15.30 น. เรียนรู้การเก็บเกี่ยวและการจัดการหลังเก็บเกี่ยว
  • 28 กุมภาพันธ์ 2558
  • 09.00 - 12.00 น. เรียนรู้การแปรรูปผลผลิตจากข้าว
  • 13.00 น - 15.00 นเรียนรู้บริโภคและการตลาด

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมสภาหมู่บ้าน สภาความมั่นคงทางด้านอาหาร 10 ครั้ง ครั้งละ 40 คน ถอดบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความสำเร็จและความล้มเหลวจากดำเนินงานและขยายการทำนาอินทรีย์ การติดตามประเมินผล กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ปรับปรุงโรงสีข้าวชุมชน จัดทำแผนผลักเข้าสู่เทศบาลตำบลฯ

กิจกรรมที่ทำจริง

  เตรียมกำหนดการฝึกอบรมการผลิตรข้าวอินทรีย์ครบวงจร ครั้งที่ 4

 

40 36

10. ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 4

วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การจัดการผลผลิต

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

การเก็บเกี่ยว และ การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว วัตถุประสงค์การเรียนรู้

  1. สามารถเรียนรู้วิธีการเก็บเกี่ยวและการจัดการโรงสีได้

- เพื่อให้ได้ข้าวที่มีคุณภาพ จะต้องเก็บใน ระยะ พลับพลึง ก่อนเก็บเกี่ยวระบายน้ำในนาออกให้แห้ง หากเป็น พันธุ์ข้าวสังข์หยดพัทลุง ควรเก็บเกี่ยวระยะข้าวสุกแก่ - เกี่ยวด้วยรถเกี่ยวนวด ล้างเครื่องให้สะอาด ป้องกันการปนเปื้อน
- ตากให้แห้งไม่ให้มีความชื้น อยู่ในระดับที่เหมาะสม - เก็บไว้ในโรงเก็บ ที่แยกจากโรงเก็บทั่วไป - บรรจุในกระสอบที่สะอาดแยกแต่ละพันธุ์หรือกลุ่มข้าวติดป้ายชื่อ

การบริโภคข้าวในชุมชน

  • การทำนาปลูกข้าวในอดีตเป็นวิถีการผลิตที่สอดคล้องกับธรรมชาติควบคู่กับการใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า เกิดเป็นวัฒนธรรมที่สวยงาม สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น โดยเฉพาะวัฒนธรรมการบริโภค ที่ว่ากินข้าวเป็นหลักกินผักเป็นยากินปลาเป็นอาหาร บอกถึงความสมบูรณ์มั่นคงทางด้านอาหาร สุขภาพก็ดี ไม่ค่อยมีโรค ชาวนาสามารถทำเองได้ และ ไม่ต้องออกเงินซื้อ
  • ชาวนาส่วนใหญ่ในปัจจุบัน ปลูกข้าวปลูกผักเพื่อขาย ไม่เอาไว้กิน ไม่เอาไว้ทำปลูก ต้องซื้อจากภายนอก เพราะคิดว่าสะดวก ลดภาระในการจัดการ ต้องหาเงินให้ได้มากๆ วัฒนธรรมการบริโภคที่เคยสวยงามเกิดการเปลี่ยนแปลง เนื่องจากสารเคมีตกค้างในอาหาร ทำให้เกิดโรคจากการกินตามมาหลายโรค เช่น ความดัน เบาหวาน ความอ้วน เป็นต้น มีความเสี่ยงของการเป็นโรคเพิ่มขึ้นทุกปี
  • การผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรเป็นทางเลือกในการบริโภคที่ไม่เสี่ยวต่อการเกิดโรคต่างๆเพราะเป็นการผลิตที่ไม่ใช้สารเคมี ใช้วัตถุดิบในท้องถิ่นมาทดแทนสารเคมี ชาวนาที่ร่วมกันผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรทุกครัวเรือนจะมีข้าวที่ตนเองปลูกไว้กินเอง และจะปลูกพืชผัก เลี้ยงสัตว์ไว้กินเอง ใหม่สดเสมอ ที่เหลือจากการกินแล้วส่วนหนึ่งก็แบ่งปันและขายเพิ่มรายได้ในครัวเรือน สอดคล้องกับแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

การจัดการตลาด

  • ข้าวเป็นสินค้าส่งออกในระดับต้นๆของประเทศ การแข็งขันทางเศรษฐกิจทำให้สังคมไทยเกิดการเปลี่ยนแปลงเข้าสู่ประชาคมอาเซียนเปิดเสรีทางการค้ากับชาวต่างชาติ โดยเฉพาะเกษตรกรรายย่อย มีผลกระทบหลายด้าน เช่น ราคาและคุณภาพสินค้าข้าว เกษตรกรต้องปรับตัวในด้านการผลิต ให้มีต้นทุนที่ต่ำลง และ ให้ได้คุณภาพดีขึ้น จึงจะสู้กับตลาดอาเซียนได้ การทำตลาดทางเลือก หรือ ตลาดสีเขียวเป็นตลาดหนึ่งที่นำไปสู่การพึ่งพาตนเองของเกษตรกรรายย่อยอยู่รอดได้
  1. ชาวนาต้องรวมตัวกันในการผลิต เพื่อลดต้นทุนและพัฒนาคุณภาพข้าวให้ได้มาตรฐานดีขึ้นสามารถต่อรองกับตลาดได้
  2. ส่งเสริมให้ผู้บริโภคในชุมชน ได้บริโภคผลิตภัณฑ์ข้าวที่ผลิตในชุมชน เพื่อลดการขนส่ง และ เป็นการพึ่งพาซึ่งกันและกัน
  3. การจัดการด้านการขายมี 3 ระดับคือ ขายในชุมชน การออกร้านในงานที่เกี่ยวข้อง และ ขายตามลูกค้าสั่งจากภายนอก คู่กับการพัฒนาบรรจุภัณฑ์ที่สวยสะอาด
  4. การจดบันทึกรับจ่ายประจำวัน เพื่อให้ได้รู้ปริมาณการขาย และ ต้นทุนในด้านต่างๆเป็นสติถิ ในการพัฒนาการตลาด การผลิต

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร 5 ครั้ง ครั้งละ 2 วัน กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้คุยวงใหญ่และกลุ่มย่อย เรียนรู้จากการปฏิบัติ โดยนำหลักสูตรและคู่มือมาใช้ในการเสริมกระบวนการเรียนรู้ โดยวิทยากรกระบวนการและปฏิบัติการเป็นแกนนำชุมชนจำนวน 10 คน พัฒนาศักยภาพแกนนำของแหล่งเรียนรู้ความมั่นคงทางด้านอาหาร จากการปฏิบัติการจริง ร่วมกับภาคี และสร้างเครือข่ายขยายฐานสมาชิกในชุมชนเข้ามาร่วมเรียนรู้ อาสาสมัครได้นำความรู้ที่ได้ใช้ในแปลงนา และถ้ามีปัญหาได้มาแลกเปลี่ยนช่วยหาแนวทางการแก้ปัญหาในการสร้างแปลงตัวอย่างทำนาอินทรีย์ พืชผักพืนบ้าน คืนปลาในนาข้าว เช่น ศูนย์วิจัยข้าว เกษตรอำเภอ ประกอบด้วย
ครั้งที่ 1 การปรับปรุงดิน/อนุรักษ์น้ำ
ครั้งที่ 2 การคัดพันธุ์ข้าว/การปลูก
ครั้งที 3 ดูแลรักษาต้นข้าว
ครั้งที่ 4 การเก็บเกี่ยว
ครั้งที่ 5 แปรรูปและตลาด

กิจกรรมที่ทำจริง

วันที่ 27 - 28 กุมภาพันธ์ 25589.00 นลงทะเบียน วันที่ 27 กุมภาพันธ์ 255810.00 น - 12.00 น. ทบทวนแลกเปลี่ยความรู้ 13.00 น - 15.30 น. เรียนรู้การเก็บเกี่ยวและการจัดการหลังเก็บเกี่ยว 28 กุมภาพันธ์ 25589.00 น.- 12.00 น. เรียนรู้กรแปารรูปผลผลิตจากข้าว13.00 น - 15.00 นเรียนรู้บริโภคและการตลาด

 

40 46

11. ประชุมสภาหมู่บ้านครั้งที่ 9

วันที่ 3 มีนาคม 2558 เวลา 13:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพิ่อประชุมเตรียมมิจกรรมปล่อยปลา

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

คณะทำงานและกรรมการหมู่บ้าน ได้ร่วมกันร่างกำหนดการ และแบ่งหน้าที่ทำงาน ได้กำหนดการปล่อยปลาและแลกเปลี่ยนสภาพคลองการอุรักษ์ วันที่21 มีนาคม 2558 เวลา9.00น. - 15. 00 น.จัดทำบ้านปลาเวลา16.00 นร่วมกัน ปล่อยปลา

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมสภาหมู่บ้าน สภาความมั่นคงทางด้านอาหาร 10 ครั้ง ครั้งละ 40 คน ถอดบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความสำเร็จและความล้มเหลวจากดำเนินงานและขยายการทำนาอินทรีย์ การติดตามประเมินผล กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ปรับปรุงโรงสีข้าวชุมชน จัดทำแผนผลักเข้าสู่เทศบาลตำบลฯ

กิจกรรมที่ทำจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการ แจ้งให้ที่ประชุมทราบเกี่ยวกับกิจกรรมปูลกบัวปล่อยปลา และร่วมกันวางกำหนดการ   แบ่งหน้าที่กันทำงาน    การประสานงาน  เตรียมทำบ้านปลา กราเตรียมลูกปลา  การแลกเปลี่ยน

 

40 20

12. พัฒนาข้อเสนอเชิงนโยบยาย

วันที่ 7 มีนาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อร่างและพัฒนาข้อตกลงความมั่คงทาวอาหารของชุมชน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  1. แนวคิดความสำคัญ -ความหมายของความมั่นคงทางอาหารวิถีบ้านท่าช้าง การมีอาหารที่ปลอดภัยบริโภคพอตลอดทั้งปี การเก็บรักษาพันธัุไว้ใช้เอง ความหลากหลายของพันธุกรรม พืช สัตว์พื้นบ้าน ปกป้องแหล่งผลิตอาหาร
  2. สภาพพื้นที่ / นิเวศน์บ้านท่าช้าง-บ้านท่าช้าง หมู่ที่ 5 ต.พนางตุง อ.ควนขนุน จ.พัทลุงสภาพพื้นที่ราบเนินควนอยู่กลางหมู่บ้านเป็นที่อยู่อาศัย และปลูกไม้ผล ยางพารา ไม้ยืนต้น เป็นต้นพื้นที่ราบลุ่มเป็นที่อยู่อาศัยตามลำครองปากประและบางไขขิงทำนาปลูกผักเลี้ยงสัตว์ เป็นต้น พื้นที่ชุ่มน้ำ ปลูกกระจูดหาปลา ชุมชนมีอาชีพที่หลากหลาย ทั้งทำนา ทำสวนยาง หาปลา สานเสื่อกระจูดเลี้ยงสัตว์ รับจ้าง เป็นต้น
  3. ความมั่คงทางอาหาร -การปลูก การเลี้ยง อาหารตามธรรมชาติ แบบเกษตรอิทรีย์ เศรษฐกิจมีรายได้ การตลาดทางเลือก
  4. วัฒนธรรมอาหาร - พฤติกรรมการกิน เมนูอาหารท้องถิ่น พอต่อสุขภาพ
  5. ความเสี่ยง / ความเปราะบาง / การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ/ นโยบาย - ภัยธรรมชาตินำ้ท่วม แล้ง พันธุกรรมพื้นบ้านลดลง นโยบายการค้าเสรี และ พีชจีเอมโอ มีผลกระทบทางพันธุกรรม และ เกษตรกรรายย่อย
  6. การจัดการกลุ่ม / เครือข่าย - มีเป้าหมายร่วมที่ชัดเจน โครงสรัางคณะทำงาน ระเบียบข้อตกลง เชื่อมโยงเครือข่าย ต้นน้ำกลางน้ำ ปลายน้ำ

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

พัฒนาข้อเสนอเชิงนโยบยายและข้อตกลงร่วมของชุมชน ธรรมนูญความมั่นคงทางด้านอาหาร แลกเปลี่ยนนำข้อมูลและวิเคราะห์จัดทำข้อเสนอแบบมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน

กิจกรรมที่ทำจริง

จัดเวทีแลกเปลี่ยน ความมั่นคงทางอาหารของชุมชน วิทยากรนำแลกเปลี่ยน ประเด็น แนวคิดความสำคัญ ความหมายของความมั่นคงทางอาหารวิถีบ้านท่าช้าง สภาพพื้นที่ / นิเวศน์บ้านท่าช้าง ความมั่คงทางอาหาร วัฒนธรรมอาหาร ความเสี่ยง / ความเปราะบาง / การเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ/ นโยบาย การจัดการกลุ่ม / เครือข่าย

 

25 26

13. ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ครั้งที่ 3

วันที่ 14 มีนาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

  เพื่อทบทวนและวิเควาะห์ร่างข้อตกลงธนาคานพันธุกรรมพื้นบ้าน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

เพิ่มเติมข้อตกลง

  • ข้อที่ 1. มีคณะทำงานจัดการกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว มีหน้าที่ วางแผนงานกำหนดนโยบาย การจัดการแต่ละฝ่าย เช่น การผลิตเมล็ดพันธุ์ บริการจ่ายและคืน( เพิมเติม ) คณะทำงาน มีได้ไม่น้อยกว่า 5 คน
  • ข้อที่2. ทำข้อมูลเกี่ยวกับพันธุ์ข้าวและความต้องการขยายแต่ละสายพันธุ์ บันทึกลักษณะประจำพันธุ์ แต่ละสายพันธุ์ การปลูก การดูแล การคัดพันธุ์ ต้นทุนทั้งหมดการยืมการจ่ายคืน ( เพิ่มเติม ) การยืมการจ่ายคืน การยืมพันธ์ุข้าวแต่ละสายพันธุ์ จะต้องคืนกลับให้ธนาคาร 3 % และเป็นเมล็ดที่แห้งไม่มีสิ่งเจือปน
  • ข้อที่ 5. ประชุมติดตามหนุนเสริม เป็นเวทีวิเคราะห์สรุป ผลที่เกิดขึ้น จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาส การต่อยอด ( เพิ่มเติม ) การประชุมติดตามหนุนเสริม อย่างน้อย ปีละ 2ครั้ง

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมคณะทำงานาน ธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้านปีละ 4 ครั้ง จำนวน 15 คน

กิจกรรมที่ทำจริง

จัดประชุมคณะทำงาน ธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน คณะทำงานโครงการ นำร่างข้อตกลงมาทบทวนวิเคราะห์เนื้อหาเพิ่มเติม

 

15 15

14. ปล่อยปลาและแลกเปลี่ยนสภาพคลองการอุรักษ์

วันที่ 21 มีนาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่ออนุรักษ์และเพิ่มพันธ์สัตว์น้ำในคลอง

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • ช่วงเช้า...เวลา 09.30 - 11.30 น. คณะทำงานร่วมกันจัดหาพันธ์ปลาจำนวน 3,500 ตัว และจัดเตรียมอุปกรณ์เพื่อจัดทำบ้านปลา(ซั้ง)จำนวน 1 จุด ขนาดความยาวประมาณ 1 ไร่ โดยใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นโดยนำไม้ไผ่จำนวน 300 ลำ มาปักในเขตอนุรักษ์พันธ์สัตว์น้ำของชุมชนแล้วตุ่นแนวเขตขนาดความยาวประมาณ 300 เมตร ความกว้างประมาณ 80 เมตร เพื่อเป็นแนวเขตและที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำ
  • ช่วงบ่าย...เวลา 13.00 - 15.00 น. คณะทำงานร่วมกับคนในชุมชนร่วมกับคนในชุมชนปล่อยพันธ์สัตว์น้ำจำนวน 3,500 ตัว จำนวน4 ชนิดประกอบด้วย..
  • ปลานิล จำนวน 1,000 ตัว
  • ปลาสหวาย จำนวน 1,000 ตัว
  • ปลาไน จำนวน 1,000 ต้ว
  • ปลาจาระเม็ด จำนวน 500 ตัว

ลงในบริเวณเขตอนุรักษ์พันธ์สัตว์น้ำคลองปากประ(่ท่าประดู่) ซึ่งเป็นเขตอนุร้กษ์ที่ชุมชนได้จัดเป็นเขตอนุรักษ์และวางกฎกติกาไว้

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ปล่อยปลา 1,000 ตัว และมีการแลกเปลี่ยน สภาพคลอง และการอุรักษ์คลอง / พันธ์สัตว์นำ้

กิจกรรมที่ทำจริง

ช่วงเช้า...คณะทำงานร่วมกันจัดเตรียมอุปกรณ์เพื่อจัดทำบ้านปลา(ซั้ง)จำนวน 1 จุด ช่วงบ่าย...คณะทำงานร่วมกับคนในชุมชนร่วมกับคนในชุมชนปล่อยพันธ์สัตว์น้ำจำนวน 3,000 ตัว

 

30 16

15. ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจรครั้งที่ 5

วันที่ 23 มีนาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้การแปรรูปการตลาด

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • แลกเปลี่ยนความรู้และประสบการณ์การทำนา
  • ฝึกการทำสบู่น้ำมันรำข้าว
  • สบู่น้ำมันรำข้าว สบู่น้ำมันรำข้าว เป็นการเพิ่มมูลค่า และคุณค่า ของข้าวสังข์หยดพัทลุง ให้มีความหลากหลายขึ้นเนื่องจากการแปรรูปข้าวสังข์หยดพัทลุง โดยทั่วไปแล้วจะเป็นขนมกินเล่นเป็นส่วนใหญ่ การทำสบู่น้ำมันรำข้าว ซึ่งใช้รำละเอียดจากข้าวสังข์หยดพัทลุงเป็นส่วนผสม ในเนื้อสบู่ ทำให้มีคุณภาพยิ่งขึ้น

ส่วนผสมสบู่น้ำมันรำข้าว

  • กลีเซอรีนแบบใส หรือ ขุ่น 400 กรัม
  • น้ำมันมะพร้าว¼ช้อนชา
  • น้ำมันรำข้าว½ช้อนชา
  • น้ำมันหอมระเหย2.3 หยด
  • รำข้าวละเอียด พอประมาณ

อุปกรณ์

  1. พิมพ์สบู่
  2. ช้อนตวง
  3. หม้อตุ๋นสองชั้น
  4. มีดเขียง
  5. เครื่องชั่ง
  6. หลอดหยด
  7. เตาไฟฟ้า หรือเตาแก็ส
  8. ฟิล์มหุ้ม

วิธีทำ 1. ชั่งส่วนผสมตามอัตราส่วนที่กำหนดให้
2. นำกลีเซอรีนมาหั่นให้เป็นชิ้นเล็กๆ จากนั้นหลอมกลีเซอรีนให้ละลายในหม้อตุ๋นสองชั้น อาจใช้อุปกรณ์ในการคนเพื่อให้กลีเซอรีนละลายเร็วขึ้น แต่ระวังอย่าคนแรงเพราะจะได้สบู่ที่มีฟองอากาศมากไม่สวย 3. ยกลงจากเตาแล้วใสน้ำมันรำข้าว น้ำมันพราว น้ำมันหอมระเหย รำข้าวละเอียด หรือส่วนผสมอื่นๆที่ต้องการใส่ลงไปผสม แล้วคนให้เข้ากัน 4. รินสบู่ลงในพิมพ์ที่เตรียมไว้ จากนั้นรอจนสบู่แข็งตัว ประมาณ 1 – 2 ชั่วโมงขึ้นอยู่กับขนาดของพิมพ์ 5. แกะสบู่ออกจากพิมพ์ แล้วหุ้มด้วยฟิล์มพลาสติก สามารถนำไปใช้ได้ทันที

สรรพคุณสบู่น้ำมันรำข้าว

  • ด้วยคุณสมบัติของน้ำมันรำข้าว ที่มีวิตาอีสูง และมีสารตานอนุมูลอิสระ เมื่อนำมาผสมในเนื้อสบู่ จะช่วยบำรุงผิวพรรณให้สดใสเปล่งปลั่ง ชะลอริ้วรอยเหี่ยวย่นก่อนวัย เพิ่มความชุ่มชื้นให้แก่ผิว อีกทั้งยังมีส่วนผสมของรำข้าว ที่เป็นเยื่อหุ้มเมล็ดข้าว ซึ่งช่วยในการขัดผิว ทำให้ผิวสะอาดยิ่งขึ้น

  • การคัดคุณภาพข้าวสารและบรรจุภัณฑ์

  • การคัดคุณภาพข้าวสารที่ได้มาจากโรงสีข้าวนำมาคัดแยกในเครื่องคัดแยกอีกครั้ง เพื่อให้ได้ข้าวสารมีเมล็ดที่เท่าๆกัน ข้าวหักเป็นท่อนและสิ่งเจือปนอื่นผสมอยู่น้อยมาก หรือไม่มีเลย ได้ข้าวสารที่มีเปรอเซ็นสูง เลือกใช้เครื่องคัดแยกที่มีขนาดเหมาะสมกับปริมาณความจำเป็นมีขั้นตอนดังนี้
  1. ข้าวสารที่ได้จากโรงสีข้าวนำมาโรงคัดแยก จัดวางให้เป็นระเบียบและ สะดวกในการคัดแยก
  2. ตรวจความพร้อม และ อุปกรณ์ของเครื่องคัดแยกให้พร้อมใช้ ตักข้าวสารใส่ในกะบะ เครื่องคัดแยกให้เต็มแล้วเดินเครื่อง
  3. เปิดช่องใต้กะบะให้ข้าวสารลงในตะแกรงหมุนอย่างสม่ำเสมอ ตะแกรงหมุนจะหมุนข้าวสาร ปลายข้าว สิ่งเจือปนอื่น แยกออกไปคนละทางซึ่งมีถังรองรับไว้ทั้ง 2 ทาง เมื่อข้าวสารในกะบะใกล้จะหมดให้เติมข้าวสารให้เต็มอยู่เสมอ
  4. จะได้เมล็ดข้าวสารที่มีคุณภาพเมล็ดที่เท่าๆกัน ไม่แตกหักเป็นท่อน และ จะได้ปลายข้าวที่เป็นข้าวท่อน เหมาะสำหรับทำเป็นข้าวต้ม เพิ่มมูลค่าได้อีก
  5. นำข้าวสารที่คัดแยกได้แล้วเก็บไว้ในที่มิดชิดป้องกันความชื้น มดแมลงต่างๆ เพื่อเตรียมไปบรรจุถุง
  • การบรรจุภัณฑ์ คือการนำวัสดุมาห่อหุ้มข้าวที่อยู่ภายในให้มีความปลอดภัยจากสิ่งปนเปื้อนต่างๆ รักษาคุณภาพของข้าวไม่ให้เกิดการเปลี่ยนแปลง หรือเกิดการเปลี่ยนแปลงช้าลง ทำให้สามารถยืดอายุการเก็บรักษาข้าวได้นานยิ่งขึ้น ในปัจจุบันการบรรจุภัณฑ์มุ่งสู่การตลาด มีรูปแบบขนาดสีสันแตกต่างกันเพื่อดึงดูดผู้บริโภค สะดวกในการขนส่ง และ การบริโภค

    วิธีการบรรจุภัณฑ์

  1. เลือกวัสดุบรรจุที่มีความแข็งแรง สามารถรักษาคุณภาพข้าวได้ หาได้ง่ายราคาไม่สูงเกินไป วัสดุที่นำมาบรรจุข้าว เช่น พลาสติก ถุงผ้า กระดาษ ขวด โดยเฉพาะการบรรจุข้าวกล้องแบบสุญญากาศ นิยมใช้ถุงพลาสติกชนิดในลอน เนื่องจากมีความเหนียวมาก คงทนต่อการเพิ่มอุณหภูมิป้องกันการซึมผ่านของก๊าชออกซิเจน จะช่วยยืดอายุการเก็บรักษาข้าวได้นานขึ้น ข้อเสียคือ วัสดุบรรจุมีราคาแพง อุปกรณ์มีราคาแพง เช่น เครื่องซีลสุญญากาศ บล็อกสำหรับบรรจุข้าว
  2. เลือกวิธีในการบรรจุที่เหมาะสม สามาช่วยยืดอายุการเก็บรักษาคุณภาพของข้าวได้ เช่น การบรรจุในสภาพปกติ ใช้ในการบรรจุข้าวสาร ที่มีการบริโภคในชุมชนการบรรจุแบบสุญญากาศ ใช้ในการบรรจุข้าวกล้อง ซึ่งสามารถรักษาคุณภาพได้นานขึ้น
  3. การออกแบบบรรจุภัณฑ์บอกถึงรายละเอียดเรื่องราวสิ่งที่อยู่ภายในให้ผู้บริโภคทราบ รูปแบบภายนอกสามารถดึงดูดผู้บริโภคให้สนใจรายละเอียดบนบรรจุภัณฑ์เช่น
    • ตราสินค้าชื่อข้อความ • เครื่องหมายตราสินค้าสามารถจดจำได้ง่าย • ข้อมูลของข้าวที่บรรจุ เช่น ชื่อข้าวปริมาณคุณค่าทางโภชนาการ ขั้นตอนการหุงข้าว การเก็บรักษาวันผลิต / วันหมดอายุข้อมูลของผู้ผลิตเพื่อให้ผู้บริโภคสามรถติดต่อสอบถามเพิ่มเติมได้

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร 5 ครั้ง ครั้งละ 2 วัน กระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้คุยวงใหญ่และกลุ่มย่อย เรียนรู้จากการปฏิบัติ โดยนำหลักสูตรและคู่มือมาใช้ในการเสริมกระบวนการเรียนรู้ โดยวิทยากรกระบวนการและปฏิบัติการเป็นแกนนำชุมชนจำนวน 10 คน พัฒนาศักยภาพแกนนำของแหล่งเรียนรู้ความมั่นคงทางด้านอาหาร จากการปฏิบัติการจริง ร่วมกับภาคี และสร้างเครือข่ายขยายฐานสมาชิกในชุมชนเข้ามาร่วมเรียนรู้ อาสาสมัครได้นำความรู้ที่ได้ใช้ในแปลงนา และถ้ามีปัญหาได้มาแลกเปลี่ยนช่วยหาแนวทางการแก้ปัญหาในการสร้างแปลงตัวอย่างทำนาอินทรีย์ พืชผักพืนบ้าน คืนปลาในนาข้าว เช่น ศูนย์วิจัยข้าว เกษตรอำเภอ ประกอบด้วย
ครั้งที่ 1 การปรับปรุงดิน/อนุรักษ์น้ำ
ครั้งที่ 2 การคัดพันธุ์ข้าว/การปลูก
ครั้งที 3 ดูแลรักษาต้นข้าว
ครั้งที่ 4 การเก็บเกี่ยว
ครั้งที่ 5 แปรรูปและตลาด

กิจกรรมที่ทำจริง

วันที่ 23 - 24มีนาคม 2558

  • 9.00 นลงทะเบียน

วันที่ 23 มีนาคม2558

  • 10.00 น - 12.00 น. ทบทวนแลกเปลี่ยความรู้
  • 13.00 น - 15.30 น.ฝีกการทำสบู่น้ำมันรำข้าวสังข์หยด

วันที่ 24 มีนาคม2558

  • 9.00 น.- 12.00 น. ฝึกการคัดและบรรจุถุงข้าวสาร
  • 13.00 น - 15.00 นเรียนรู้บริโภคและการตลาด

 

40 52

16. ประชุมสภาหมู่บ้านครั้งที่ 10

วันที่ 3 เมษายน 2558 เวลา 13:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

ทบทวนการทำกิจกรรมที่ผ่านมาและกำหนดการทำขวัญข้าว

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  การทำกิจกรรมที่ผ่านมางวดที่ 2 บางกิจกรรมกลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมไม่ครบ ตามเป้าหมายที่วางไว้ เนื่องจากอยู่ในข่วงฤดูฝน อย่างเช่นภาคีเครือข่ายบางคนไม่สามารถเข้าร่วมได้   ร่างกำหนดการทำขวัญข้าว รณรงค์วัฒนธรรมข้าว วันที่ 13 พฤษภาคม 2558  ณ วิชชาลัยรวาข้าว จัดเวทีเสวนาการผลิตข้าวอินทรีย์วิถีเมืองลุง :ความมั่นคงทางด้านอาหาร
- จัดนิทรรศการตามโครงการ
- ทำขวัญข้าว
- กวนข้าวยาคู

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมสภาหมู่บ้าน สภาความมั่นคงทางด้านอาหาร 10 ครั้ง ครั้งละ 40 คน ถอดบทเรียนแลกเปลี่ยนประสบการณ์ความสำเร็จและความล้มเหลวจากดำเนินงานและขยายการทำนาอินทรีย์ การติดตามประเมินผล กำหนดทิศทางการดำเนินงาน ปรับปรุงโรงสีข้าวชุมชน จัดทำแผนผลักเข้าสู่เทศบาลตำบลฯ

กิจกรรมที่ทำจริง

ประชุมทบทวนการทำกิจกรรมทีผ่านมา และ ร่างกำหนดการทำขวัญข้าว

 

40 18

17. ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ครั้งที่4

วันที่ 20 เมษายน 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อสรุปเนือหาธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • เนื้อหาข้อตกลงธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน
  • แนวคิดกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้าน ปัจจุบันชาวนาส่วนใหญ่ไม่ได้เก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ปลูกเอง ต้องซื้อจากภายนอก เช่นโรงสีข้าว ศูนย์ขยายเมล็ดพันธุ์ข้าว เป็นต้นเพราะสะดวกลดขั้นตอนในการจัดการเรื่องเมล็ดพันธุ์และมีเมล็ดพันธุ์ข้าวลูกผสมออกมาใหม่ๆหลายสายพันธุ์ให้เลือกปลูก ไม่จำเป็นต้องไว้ทำพันธุ์เองทำให้การปลูกข้าวพันธุ์พื้นบ้านลดลงและสูญหายไปชาวนาขาดการพึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ต่างจากในอดีตชาวนาสามารถเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวไว้ด้วยภูมิปัญญาตนเอง ไม่ต้องเดือดร้อนชื้อหาจากภายนอกที่มีราคาแพงและยังมีเมล็ดพันธุ์ข้าวสำรองถ้าหากว่า การปลูกข้าวในรอบแรกเสียหายไปกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้านชุมชน เป็นทางเลือกหนึ่งในการพึ่งพาตนเองด้านเมล็ดพันธุ์ข้าว โดยมีกระบวนการจัดการร่วมกันตั้งแต่แนวคิด การจัดตั้งกองทุน ฯการจัดทำแปลงนาปลูกข้าวที่มีระบบการผลิตไว้ทำเมล็ดพันธุ์โดยเฉพาะการจัดการเมล็ดพันธุ์ระเบียบข้อตกลงการบริการ
  • กองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้านเกิดขึ้นตั้งแต่ปี 2549 ที่กลุ่มเครือข่ายเกษตรทางเลือกเมืองลุงร่วม กับศูนย์วิจัยข้าวพัทลุง และ มูลนิธิเกษตรกรรมยั่งยืน ( ประเทศไทย ) จัดทำแปลงเมล็ดพันธุ์ข้าวพื้นบ้าน ในแปลงนาของศูนย์วิจัยข้าว ผลผลิตก็แบ่งปันกันไปปลูกในพื้นที่ของแต่ละกลุ่มและขยาย
  • การจัดการกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว
  1. มีคณะทำงานจัดการกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว คณะทำงาน มีได้ไม่น้อยกว่า 5 คน มีหน้าที่ วางแผนงานกำหนดนโยบาย การจัดการแต่ละฝ่าย เช่น การผลิตเมล็ดพันธุ์ บริการจ่ายและคืน
  2. ทำข้อมูลเกี่ยวกับพันธุ์ข้าวและความต้องการขยายแต่ละสายพันธุ์ บันทึกลักษณะประจำพันธุ์ แต่ละสายพันธุ์ การปลูก การดูแล การคัดพันธุ์ ต้นทุนทั้งหมดการยืมการจ่ายคืน การยืมการจ่ายคืน การยืมพันธ์ุข้าวแต่ละสายพันธุ์ จะต้องคืนกลับให้ธนาคาร 3 % และเป็นเมล็ดที่แห้งไม่มีสิ่งเจือปน
  3. จัดทำระเบียบข้อตกลงนโยบาย ข้อตกลงที่ทำร่วมกันโดยนำมาปฏิบัติเช่นการปลูก การยืม การจ่ายคืน เป็นต้น
  4. การผลิตเมล็ดพันธุ์ การวางแผนการผลิตในแต่ละฤดู การเตรียมดิน การปลูก การดูแล การคัดพันธุ์ การเก็บเกี่ยว การตาก การเก็บเมล็ดพันธุ์ไว้ในโรงเก็บ
  5. ประชุมติดตามหนุนเสริม การประชุมติดตามหนุนเสริม อย่างน้อย ปีละ 2ครั้ง เป็นเวทีวิเคราะห์สรุป ผลที่เกิดขึ้น จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาส การต่อยอด
  6. แลกเปลี่ยนแบ่งปันเมล็ดพันธุ์ สร้างความสัมพันธ์ เกื้อกูลซึ่งกันและกัน พึ่งตนเองด้านเมล็ดพันธุ์
  • ประโยชน์ที่ได้รับของกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว
  1. ได้มีเมล็ดพันธุ์ข้าวตามที่ต้องการและสามารถกำหนดได้เอง เช่น พันธุ์ข้าว ราคา
  2. ได้มีเมล็ดพันธุ์สำรอง เพื่อป้องกันความเสี่ยงการสูญหายของเมล็ดพันธุ์
  3. ได้มีการแลกแบ่งปันและพึ่งพาตนเองได้ด้านเมล็ดพันธุ์
  4. ยกระดับเป็น ธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าวขุมชน

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมคณะทำงานธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน ปีละ 4 ครั้ง จำนวน 15 คน

กิจกรรมที่ทำจริง

ประชุมสรุปเนื้อหาข้อตกลงธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้าน

 

15 16

18. รณรงค์วัฒนธรรมข้าว

วันที่ 13 พฤษภาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่ออนุรักษ์ฟื้นฟูวิถีวัฒนธรรมข้าวและสร้างจิตสำนึกในการทดแทนบุญคุณแม่โพสพ

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

จากกิจกรรมผลที่เกิดขึ้น...เน้นกระบวนการจัดทำพิธีวิถิวัฒนธรรมข้าว(ทำขวัญข้าว)มีเนื้อหาชัดเจน ผู้เข้าร่วมกิจกรรมรู้สึกถึงความสำคัญของบุญคุณแม่โพสพมากขึ้น และการผลิตอาหารที่ปลอดภัยมากขึ้น เห็นได้จากการการเข้าร่วมกิจกรรมตั้งแต่เช้าจนเสร็จและการจัดนิทรรศการ เนื้อหา อุปกรณ์มีชีวิต ให้คนเข้าร่วมกิจกรรมได้เห็น

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

รณรงค์วัฒนธรรมข้าว
-เวทีเสวนาการผลิตข้าวอินทรีย์วิถีเมืองลุง :ความมั่นคงทางด้านอาหาร
-จัดนิทรรศการตามโครงการ
-ทำขวัญข้าว
-กวนข้าวยาคู

กิจกรรมที่ทำจริง

  1. จัดเวทีเสวนาการผลิตข้าวอินทรีย์วิถีเมืองลุง :ความมั่นคงทางด้านอาหาร

ช่วงเช้า

  • เริ่มเวลา 08.00 น. คณะทำงาน คนในชุมชน เด็กเยาวชน ตัวแทนเครือข่าย/ภาคีพร้อมกัน ณ วิชชาลัยรวงข้าวบ้านท่าช้าง
  • เวลา 09.00 น. พิธีทางศาสนา พร้อมกับสรงน้ำแม่โพสพ
  • เวลา 10.00 - 11.00 น.ประกวดเมนูอาหารพื้นบ้าน โดยตัวแทนผู้เข้าประกวดเมนูอาหารได้มาจากการรับสมัครแล้วนำอาหารมาประกวด ซึ่งมีจำนวน 9 เมนูหลักๆ ประกอบด้วย น้ำพริกตำมัง แกงเลียงขี้เหล็ก ต้มกะทิยอดมะระขี้นก น้ำพริกตะไคร้ แกงเลียงผักพื้นบ้าน น้ำพริกลูกมะฮึก น้ำพริกหัวทือ แกงเลียงน้ำเต้าขาควาย ยำมะเขือเผา
  • เวลา11.30 - 12.00 น.ผู้เข้าร่วมกิจกรรมรับประทานอาหารร่วมกัน

ช่วงบ่าย

  • เริ่มเวลา 13.00 - 15.00 น. พิธีกรรมทำขวัญข้าว / ร่วมแลกเปลี่ยนความเป็นมา ความสำคัญ บุญคุณแม่โพสพ เวลา 15.00 - 15.30 ตัวแทนกลุ่มวิสาหกิจชุมชนบ้านท่าช้างและกลุ่มวิชชาลัยรวงข้าว ร่วมแลกเปลี่ยนเรื่องการอนุรักษ์ฟื้นฟูวัฒนธรรมข้าวกับตัวแทนวิทยาลัยภูมิปัญญาชุมชนและนักศึกษา เวลา 16.00 น. เปิดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ให้กับผู้เข้าร่วมกิจกรรมเพื่อกำหนดทิศทางการทำงานต่อ
  1. จัดนิทรรศการตามโครงการ
  2. ทำขวัญข้าว
  3. กวนข้าวยาคู

 

200 103

19. ติดตามหนุนเสริม ครั้งที่ 4

วันที่ 3 มิถุนายน 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อติดตามผลการดำเนินงานและการจัดทำรายงานผ่านเว็ปไซต์

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการและคณะทำงานได้รายงานผลการดำเนินงานผ่านเว็ปไซต์ได้บางกิจกรรม เพราะบางกิจกรรมเอกสารการเงินและผลสรุปกิจกรรมยังไม่เรียบร้อยจึงไม่สามารถรายงานในเว็ปไซต์ได้ ทางพี่เลี้ยงจึงให้ผู้รับผิดชอบโครงการปรับปรุงเอกสารการเงินให้เรียบร้อยก่อนและจะนัดมาสรุปผลโครงการกันอีกครั้งเพื่อจัดทำรายงานปิดโครงการ

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ติดตามหนุนเสริมกิจกรรมพื้นที่

กิจกรรมที่ทำจริง

ประชุมติดตามผลการดำเนินงานโครงการร่วมกับพี่เลี้ยงโครงการ

 

2 2

20. ทบทวนและปรับปรุงระเบียบกองทุนพันธุ์ข้าว

วันที่ 13 มิถุนายน 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อทบทวนปรับปรุงระเบียบกองทุนเมล็ดพันธุ์ข้าว และ ยกระดับเป็น ธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้านชุมชน

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  1. มีคณะทำงาน 15 คน เป็นกลไกการขับเคลื่อนสร้างความมั่นคงทางอาหาร 2. มีกฏข้อตกลงร่วมกันเป็นธรรมนูณความมั่นคงทางอาหาร 3. ตั้งเป็นธนาคารพันธุกรรมพื้นบ้านชุมชน 4. มีแปลงผลิตเมล็ดพันธุ์พื้นบ้าน และ ฐานข้อมูล

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ทบทวนและปรับปรุงระเบียบกองทุนพันธุ์ข้าว(ยกระดับจากกองทุนเป็นธนาคารพันธุ์ข้าวชุมชน/เครือข่ายโรงเรียนชาวนาจังหวัดพัทลุง มีระบบข้อมูลพันธุ์ข้าว)

กิจกรรมที่ทำจริง

ประชุมแลกเปลี่ยนการเก็บรักษาเมล็ดพันธุ์ ข้าว และ เมล็ดพันธุ์ผัก ระเบียบกองทุนเมล็ดพันธุ์

 

25 20

21. จัดทำคู่มือ ทบทวนและพัฒนาเนื้อหาความมั่นคงทางอาหาร

วันที่ 20 มิถุนายน 2558 เวลา 09:00-16.30 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

ประชุมคณะทำงานเพื่อทบทวนและพัฒนาเนื้อหาคู่มือการทำนาอินทรีย์

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

ได้หลักสูตรการทำนาอินทรีย์ที่ผ่านการทบทวน ขององค์กรภาคีที่เกี่ยวข้อง รายละเอียดอยู่ในสื่อที่ผลิต

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุุมจัดทำคู่มือการเรียนรู้นาอินทรีย์ความมั่นคงทางอาหาร นำเนื้อหาที่มีอยู่มาทบทวนและพัฒนาเนื้อหาความมั่นคงทางด้านอาหารใช้ประกอบการเรียนรู้โรงเรียนชาวนา ฯ

กิจกรรมที่ทำจริง

ให้ผู้เข้าร่วมนำเสนอแนวคิดและองค์ประกอบของหลักสูตรที่ทางคณะทำงานได้จัดส่งให้ล่วงหน้า  และเสนอประเด็นและรายละเอียดเพิ่มเติม โดยตัวแทนโรงวเรียนบ้านท่าช้างยินดีที่จะนำหลักสูตรนี้เข้าเป็นหลักสูตรท้องถิ่นและจะนำไปเสนอแก่ที่ประชุมกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานของโรงเรียนต่อไป  ผู้เข้าร่วมเสนอเพิ่มเติมโดยคณะทำงาน ได้เก็บรวบรวมและบันทึกไว้ โดยจะนำไปเรียบเรียงใหแล้วเสร็จภายใน 1 เดือน

 

15 15

22. จัดทำสื่อ หลักสูตร คู่มือ แผ่นพับ นิทัศการ ซีดีประกอบการเรียน

วันที่ 21 มิถุนายน 2558 เวลา 09:00-16.30 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อจัดทำสื่อประกอบการจัดการเรียนรู้

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  1. วีซีดีความรู้เกี่ยวกับการทำนาอินทรีย์ ความยาว 20 นาที 1 ชุด
  2. นิทรรศการชุดกระบวนการผลิตข้าวอินทรีย์ครบวงจร จำนวน 7 แผ่น
  3. แผ่นพับ เรื่องความเป็นมาของกลุ่มและสรุปผลการดำเนินงาน/การเข้าร่วมโครงการ จำนวน 500 แผ่น
  4. จัดทำหลักสูตร ความมั่นคงทางด้านอาหารวิถีบ้านท่าช้าง จำนวน 1 หลักสูตร

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

จัดทำสื่อการเรียนรู้ มีคณะทำงานเรื่องสือนำชุดความรู้จากหลักสูตรและคู่มือฯจัดทำสื่อประกอบกระบวนการเรียนรู้ของชาวนาและเยาวชนประกอบด้วย
1. แผ่นพับ 1 ชุด
2. นิทรรศการ 1 ชุด
3. ซีดีประกอบการเรียนรู้ 1 ชุด

กิจกรรมที่ทำจริง

  1. รวบรวมภาพถ่ายกิจกรรมมาเรียบเรียงตั้งแต่ เริ่มโครงการจนถึงปัจจุบัน เป็นความเป็นมาและการดำเนินงานตามโครงการผลิตเป็นชุดนิทรรศการ
  2. รวบรวมภาพถ่ายและวีซีดีที่ถ่ายทำวิธีการทำนาอินทรีย์ทุกขั้นตอน มาเรียบเรียงและบันทึกลงแผ่นวีซีดีต้นฉบับ
  3. รวบรวมภาพถ่ายและเนื้อหาที่เกี่ยวข้องจัดทำเป็นแผ่นพับเพื่อเผยแพร่ 

 

5 7

23. เวทีรับฟังความคิดเห็น/ประชาคม

วันที่ 24 มิถุนายน 2558 เวลา 09:00-16.30 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อนำร่างธรรมนูญความมั่นคงทางอาหารของหมู่บ้านมาเติมเต็มและลงมติ

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • คณะทำงานโครงการและตัวแทนหน่วยงานมี ทสจ.พัทลุง นายกเทศมนตรีตำบลพนางตุง เห็นด้วยกับการสร้างความมั่นคงทางด้านอาหารไม่ว่าจะเป็นเรื่อง ข้าว ผัก และปลา
  • มีพื้นที่ใกล้เคียงจำนวน 5 พื้นทีมี ตำนาน ดอนนูด ดอนทราย ท่าสำเภา มะกอกเหนือ ร่วมแลกเปลี่ยนถึงการสร้างฐานความมั่นคงด้านอาหารในเรื่องการเพิ่มพื้นที่ทำนาอินทรีย์ให้ครอบคลุมทั้งหมู่บ้าน อีกทั้งยังเติมเต็มในการสร้างฐานธนาคารพันธ์ข้าว การเพิ่มมูลค่า การแปรรูปข้าวของหมู่บ้านเองด้วย
  • บทบาทของหน่วยงานในพื้นที่ มี ทสจ.พัทลุง ซึ่งมี ทสม.เป็นแกนหลักมีบทบาทในการอนุรักษ์ ฟื้นฟูทรัพยากรภายในหมู่บ้าน

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

เวทีรับฟังความคิดเห็น/ประชาคม ธรรมนูญความมั่นคงทางด้านอาหาร

กิจกรรมที่ทำจริง

เวลา 8.30 น. คณะทำงานพร้อมกัน ณ สถานที่จัดกิจกรรมคือ สำนักสงฆ์ท่าประดู่ทอง เวลา 9.30 น. ผู้รับผิดชอบโครงการคือนายอำมร  สุขวิน กล่าวต้อนรับผู้เข้าร่วมกิจกรรม เวลา 10.15 น. พี่เลี้ยงโครงการคือนายเสณี จ่าวิสูตร บอกความเป็นมาของโครงการและวัตถุประสงค์ของกิจกรรม เวลา 10.30 น. วิทยากร นำโดยนางสาวเบญจวรรณ เพ็งหนู ทำความเข้าใจและนำเสนอยกร่างธรรมนูญความมั่นคงทางด้านอาหาร ต่อที่ประชุมเพื่อเติมเต็ม เวลา 11.30 น. ตัวแทนประมงจังหวัดพัทลุงร่วมกับผู้เข้าร่วมประชุม ปล่อยพันธ์สัตว์น้ำลงคลองจำนวน 500 ตัว เพื่อความสมบูรณ์และความมั่นคงทางด้านอาหารของคนท่าช้าง เวลา 13.00 น เป็นต้นไป ที่ประชุมให้ความเห็นเพิ่มเติม เติมเต็มจนร่างสมบูรณ์ จึงขอมติเป็นธรรมนูญความมั่นคงทางอาหารของบ้านท่าช้าง 

 

90 68

24. ติดตามหนุนเสริม ครั้งที่ 5

วันที่ 9 กรกฎาคม 2558 เวลา 10:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อติดตามผลการดำเนินงานตามโครงการ

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

  • ผู้รับผิดชอบโครงการและคณะทำงานร่วมกับพี่เลี้ยงโครงการ สรุปผลการดำเนินงานในรายงานผลการดำเนินงานในระบบเว็ปไซต์ได้ และร่วมกันสรุปผลการประเมินคุณค่าสิ่งที่เกิดขึ้นจากการดำเนินโครงการ
  • ผู้รับผิดชอบการเงิน รวบรวบเอกสารการเงินให้ตรวจสอบ พบว่า เอกสารการเงินบางกิจกรรมขาดบิลเงินสดค่าป้ายกิจกรรมและค่าถ่ายเอกสาร ทางพี่เลี้ยงโครงการได้แนะนำให้ดำเนินการให้เรียบร้อยและนำมาตรวจสอบอีกครั้งก่อนปิดโครงการ

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ประชุมติดตามผลการดำเนินงานโครงการร่วมกับพี่เลี้ยงโครงการ

กิจกรรมที่ทำจริง

ติดตามผลการดำเนินงานตามโครงการในระยะที่ 2 

 

10 9

25. จัดทำภาพถ่ายกิจกรรมโครงการ

วันที่ 17 กรกฎาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อรวบรวมภาพถ่ายการดำเนินกิจกรรมตามโครงการ

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการได้รวบรวมภาพถ่ายการดำเนินงานกิจกรรมตามโครงการ ตั้งแต่งวดที่ 1 ถึงวันปิดโครงการ รวมระยะเวลาในการดำเนินงาน 1 ปี จำนวน 10 ภาพ

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

รวบรวมภาพถ่ายกิจกรรมการดำเนินงานตามโครงการ

กิจกรรมที่ทำจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการได้รวบรวมภาพถ่ายการดำเนินงานกิจกรรมตามโครงการ จำนวน 10 ภาพ

 

2 1

26. จัดทำรายงานสรุปปิดโครงการ

วันที่ 17 กรกฎาคม 2558 เวลา 09:00 น.

วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้

เพื่อรวบรวมเอกสาร ส.1 ส.2 ส.3 ส.4 ง.1และง.2 ภาพถ่ายกิจกรรมพร้อมเข้าเล่ม ส่ง สสส.

ผลลัพธ์ที่ตั้งไว้

 

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการสามารถดำเนินกิจกรรมตามโครงการและรายงานผลการทำงานในระบบเว็ปไซต์ได้ทันตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ เจ้าหน้าที่การเงินได้รวบรวบเอกสารการเงินเพื่อตรวจสอบความสมบูรณ์ ถูกต้อง พบว่า เอกสารการเงินที่ไม่สมบุรณ์ทางเจ้าหน้าที่การเงินได้ปรับปรุงแก้ไขได้ครบถ้วน สามารถปิดโครงการได้

กิจกรรมที่กำหนดไว้ในแผน

ตรวจสอบความถูกต้องของรายละเอียดการรายงานผลทางเว็ปไซต์และตรวจสอบเอกสารการเงิน

กิจกรรมที่ทำจริง

ผู้รับผิดชอบโครงการ เจ้าหน้าที่การเงิน คณะทำงานโครงการ ร่วมกับพี่เลี้ยง ประชุมเพื่อสรุปผลการดำเนินงานโครงการ การรายงานผลในระบบเว็ปไซต์ และตรวจสอบเอกสารการเงิน

 

2 3

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น

ส่วนที่ 2 ประเมินความก้าวหน้าของการดำเนินงานโครงการและปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินโครงการ

ประเมินความก้าวหน้าของการดำเนินงานโครงการ

การดำเนินงานเมื่อเทียบกับการดำเนินงานทั้งโครงการทั้งหมดทำแล้ว10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
การทำกิจกรรม 45 45                  
การใช้จ่ายงบประมาณ 201,800.00 201,000.00                  
คุณภาพกิจกรรม 180 134                  

ปัญหา/อุปสรรคในการดำเนินงานโครงการ (สรุปเป็นข้อ ๆ)

ประเด็นปัญหา/อุปสรรคสาเหตุเพราะแนวทางการแก้ไขของผู้รับทุน

 

 

 

แผนงาน/กิจกรรม ที่จะดำเนินการในงวดต่อไป

(................................)
นายอำมร สุขวิน
ผู้รับผิดชอบโครงการ