คนสร้างสุข

พื้นที่ตำบลโคกสะบ้า อำเภอนาโยง จังหวัดตรัง มีเนื้อที่ประมาณ 17 ตารางกิโลเมตรหรือประมาณ 10,625 ไร่ มีอาณาเขต ติดต่อกับ ตำบลนาข้าวเสีย ตำบลช่อง อำเภอนาโยง ติดต่อกับตำบลนาชุมเห็ด ตำบลเกาะ เปียะ ตำบลทุ่งค่าย อำเภอย่านตาขาว แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 11 หมู่บ้าน มีจำนวนครัวเรือนรวม 2,201 ครัวเรือน จำนวนประชากรตามทะเบียนราษฎร์ 7,224 คน ประชากรส่วนใหญ่ ประมาณร้อยละ 70 ประกอบ อาชีพการเกษตร ได้แก่ ยางพารา ปาล์มน้ำมัน ข้าว และ ผลไม้ต่าง (องค์การบริหารส่วนตำบลโคกสะบ้า, 2564) ในส่วนของการปลูกข้าว ตำบลโคกสะบ้า มีพื้นที่การปลูกข้าวประมาณ 826 ไร่ ส่วนใหญ่ปลูกข้าวเพื่อ บริโภคเองในครัวเรือน ที่เหลือจึงขายโดยเน้นขายภายในชุมชน โดยมีผลผลิตข้าวเฉลี่ย 411 กก./ไร่ (ผลผลิตต่อไร่ อ.นาโยง ข้าวนาปี 63/64 สนง.เศรษฐกิจการเกษตร) จากการประมาณการบริโภคข้าวที่ 83 กก./คน/ปี ปริมาณ ข้าวสารที่ประชากรตำบลโคกสะบ้าบริโภคต่อปีจะเท่ากับ 599.592 ตัน ในขณะที่สามารถผลิตข้าวได้เพียง 224.060 ตัน (คิดที่ 66% โดยน้ำหนักข้าวเปลือก ; กรมส่งเสริมการเกษตรและสหกรณ์) คิดเป็น 37.37% ของ ปริมาณการบริโภคในตำบล ประมาณการต้องนำเข้าสารจากนอกพื้นที่ 375.532 ตัน แสดงถึงปัญหาการผลิตข้าว ในตำบลไม่พอบริโภค ต้องนำเข้าจากนอกพื้นที่ ถึงประมาณ 62.63% กรณีเป็นข้าวสารบรรจุถุงสำเร็จก็จะมีความ เสี่ยงจากการได้รับสารปนเปื้อน ส่งผลกระทบกับสุขภาพได้ สถานการณ์แนวโน้มการทำนาข้าวในพื้นที่ตำบลโคกสะบ้า มีปริมาณลดลงอย่างต่อเนื่อง สาเหตุสำคัญเกิด จากเกษตรกรเปลี่ยนที่นาไปทำสวนปาล์มน้ำมัน เนื่องจากสถานการณ์ผลผลิตปาล์มราคาดี ประกอบกับเกษตรกร ส่วนหนึ่งที่เป็นผู้สูงอายุ ไม่สามารถทำนาต่อได้ และไม่มีทายาทคนรุ่นใหม่สนใจรับช่วงการทำนาต่อ ประกอบกับ ต้นทุนการทำนาที่ค่อนข้างสูง เกษตรกรจำนวนหนึ่งจึงได้ตัดสินใจขายที่นาให้กับนายทุน และมีการแปรสภาพที่นา ไปเป็นสวนหรือสิ่งปลูกสร้างต่างๆ และมีแนวโน้มเพิ่มมากขึ้น เมื่อพิจารณาถึงสถานการณ์ปัญหาการทำนาข้าวใน ปัจจุบัน พบว่า พื้นที่ตำบลโคกสะบ้า ยังขาดการเข้าถึงระบบชลประทาน ขาดการจัดการเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดีโดย ชุมชน เกษตรกรต้องซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวในราคาที่ค่อนข้างสูง ขาดกลไกการขับเคลื่อนอย่างเป็นรูปธรรม เรื่องการ ส่งเสริมการผลิตและการบริโภคข้าวปลอดภัยในระดับพื้นที่ตำบล ชาวบ้านมากกว่า 50% เข้าถึงข้าวปลอดภัยใน พื้นที่ยาก เนื่องจากราคาสูง ในส่วนของผู้ผลิตที่มีศักยภาพก็ขาดแรงจูงใจ เนื่องจากไม่มีตลาดที่แน่นอน เกษตรกร ยังมีการใช้สารเคมีในการทำเกษตร ยังพบผู้ป่วยที่เกิดจากพิษสารกำจัดศัตรูพืชในท่องที่อำเภอนาโยงทุกปีตั้งแต่ปี 2557-2565 จำนวน 13 ราย (รายงานมาตรฐานโรคจากการประกอบอาชีพ สสจ.ตรัง เขตสุขภาพที่ 12 จังหวัดตรัง อำเภอนาโยง) อย่างไรก็ตามในพื้นที่ตำบลโคกสะบ้า ยังมีกลุ่มแปลงใหญ่นาข้าว จำนวน 558.5 ไร่ ที่ผ่านมาตรฐาน นาอินทรีย์จำนวน 154.5 ไร่และผ่านมาตรฐาน GAP จำนวน 404 ไร่ซึ่งถือเป็นสัญญาณที่ดีและถือเป็นกำลังใจที่ สำคัญแก่เกษตรกรที่รักการทำนาในพื้นที่ ส่วนที่ 2: รายละเอียดโครงการ 5 จากสถานการณ์ดังกล่าวข้างต้น แสดงให้เห็นว่าพื้นที่ตำบลโคกสะบ้า ถือเป็นพื้นที่หนึ่งที่ยังมีศักยภาพใน การพัฒนาการผลิตข้าวปลอดภัย หากได้รับการสนับสนุนอย่างถูกวิธี โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในประเด็นเรื่องการเพิ่ม ผลผลิตต่อไร่ การบริหารจัดการน้ำที่ดี การส่งเสริมให้ผลิตและบริโภคข้าวปลอดภัย หรือแม้กระทั่งการสร้าง มูลค่าเพิ่มให้ผู้ผลิต เพิ่มช่องทางการขาย เป็นต้น กลุ่มเกษตรกรทำนาตำบลโคกสะบ้า จึงได้รวมตัวกันจัดตั้งเป็นคณะทำงานเพื่อความมั่นคงทางอาหาร โคกสะบ้าขึ้น เพื่อขับเคลื่อนการทำงานด้านความมั่นคงทางอาหารทั้งระบบ โดยมีองค์การบริหารส่วนตำบลโคก สะบ้า สำนักงานเกษตรอำเภอนาโยง และมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตตรัง เป็นภาคีร่วมที่สำคัญ จึงได้ จัดทำโครงการส่งเสริมการผลิตข้าวปลอดภัยเพื่อความมั่นคงทางอาหาร ตำบลโคกสะบ้า ขึ้น เพื่อเป็นการพัฒนา กลไกคณะทำงานความมั่นคงทางอาหารในระดับตำบล เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต การแปรรูป และการตลาด ตลอดจนส่งเสริมให้ประชาชนในตำบลและชาวตรังได้บริโภคข้าวตรังปลอดภัยต่อไป