คนสร้างสุข

วัยรุ่น หมายถึงกลุ่มบุคคลที่มีอายุระหว่าง 9-19 ปีซึ่งนับเป็นช่วงที่มีการเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว มีการเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสติปัญญา โดยมีลักษณะสำคัญ 3 ประการคือมีการพัฒนาทางร่างกายโดยเฉพาะในการเปลี่ยนแปลงของอวัยวะเพศ จนมีวุฒิภาวะทางเพศอย่างสมบูรณ์ มีพัฒนาการด้านจิตใจ ซึ่งเป็นระยะที่เปลี่ยนแปลงจากเด็กเป็นวัยผู้ใหญ่ มีการเปลี่ยนแปลงทางด้านเศรษฐกิจและสังคม โดยเปลี่ยนจากการพึ่งพาครอบครัวเป็นผู้ที่สามารถประกอบอาชีพและมีรายได้ด้วยตนเองหรือมีสิทธิ์ทางกฎหมายในด้านต่างๆ ในด้านพัฒนาการทางอารมณ์และจิตใจ พบว่าวัยรุ่นอยากรู้ อยากเห็น และอยากทดลอง ต้องการการยอมรับจากเพื่อน ดังนั้นวัยรุ่น จึงเป็นวัยที่ถูกชักจูงได้ง่าย ขาดความนับถือตนเอง รวมถึงขาดทักษะในการดำเนินชีวิต ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมเสี่ยง ในด้านต่างๆเช่น ขับรถประมาท การใช้สารเสพติด การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ระวัง ส่งผลให้เกิดการตั้งครรภ์ไม่พร้อมในวัยรุ่น ทั้งนี้พฤติกรรมเสี่ยงดังกล่าวทำให้เกิดปัญหาสังคมที่ซับซ้อนและส่งผลให้สังคมเปราะบางขาดความมั่นคง ขาดการพัฒนา และไม่สามารถสร้างคนคุณภาพ Thailand 4.0 ได้ กระทบต่อสถาบันครอบครัว เกิดการหย่าร้างง่ายขึ้น และเด็กที่เกิดจากหญิงวัยรุ่นจะถูกพ่อแม่ทอดทิ้ง พฤติกรรมเหล่านี้เป็นพฤติกรรมที่สามารถป้องกันและหลีกเลี่ยงได้ การตั้งครรภ์ในวัยรุ่น กรมอนามัยได้กำหนดนิยาม หมายถึง จำนวนการคลอดบุตรมีชีวิตของหญิงอายุ 10-14 ปี หรือ 15-19 ปี ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นเป็นเรื่องที่ทั่วโลกให้ความสำคัญ โดยองค์การสหประชาชาติได้กำหนดให้การลดอัตราการคลอดในวัยรุ่นอายุ 15-19 ปี (Adolescent birth rate) เป็นหนึ่งในตัวชี้วัดเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนที่นานาชาติต้องบรรลุให้ได้ภายในปี พ.ศ.2573 โดยได้กำหนดให้การลดอัตราการคลอดในวัยรุ่นอายุ 10-14 ปี และอายุ 15-19 ปี เป็นหนึ่งในการบรรลุเป้าหมายที่ 3 ว่าด้วยการสร้างหลักประกันให้คนมีชีวิตที่มีคุณภาพและส่งเสริมสุขภาวะที่ดีของคนทุกเพศทุกวัย จากสถิติของ องค์การอนามัยโลก ประเทศไทย มีจำนวนหญิงตั้งครรภ์ในวัยรุ่น วัยเรียนสูงเป็นอันดับ 1 ของเอเชียอาคเนย์ เฉลี่ยอายุ 12 ปี และไม่เกิน 19 ปี การตั้งครรภ์ในวัยรุ่นไม่เพียงแต่เป็นปัญหาด้านสุขภาพ แต่ยังเป็นปัญหาด้านประชากรที่ส่งผลต่อการพัฒนาทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศอีกด้วย
สถานการณ์งานอนามัยแม่และเด็กจังหวัดสตูล ในปี 2565 มีจำนวนการตั้งครรภ์ของหญิงอายุน้อยกว่า 15 ปี จำนวน 12 ราย คลอดบุตร จำนวน 7 ราย คิดเป็นร้อยละ 0.07 ตั้งครรภ์ในหญิงอายุ 15 - 19 ปี จำนวน 43 ราย คิดเป็นร้อยละ 0.40 สำหรับในพื้นที่ตำบลวังประจัน มีจำนวนการตั้งครรภ์และคลอดในหญิงอายุ 14 - 19 ปี ในปี 2563 – 2565 จำนวน 1 3 และ 3 ราย ตามเรื่องเพศศึกษา ซึ่งเป็นการคลอดก่อนการสมรส และเป็นการตั้งครรภ์ที่ไม่พึงประสงค์ของวัยรุ่นในระหว่างที่กำลังศึกษาทั้งในระบบโรงเรียนและ กศน.ประกอบกับขาดการดูแลและชี้แนะในสิ่งที่เหมาะสมจากครอบครัว รวมถึงความก้าวหน้าของเทคโนโลยีทำให้เยาวชนถูกกระตุ้นลำดับ ยังขาดความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้อง ด้วยทั้งนี้จากการวิเคราะห์ข้อมูลพบว่า เกิดจากวัยรุ่นบางส่วนสิ่งเร้า เช่น สื่อในโลกอินเตอร์เน็ต สิ่งเหล่านี้มีผลทำให้เยาวชนเกิดพฤติกรรมทางเพศที่ไม่เหมาะสม เช่น การมีเพศสัมพันธ์ก่อนวัยอันควรภาวะและทักษะในการควบคุมอารมณ์ทางเพศของตนเอง และ การมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัย การขาดวุฒิภาวะอาจส่งผลให้เกิดการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์หรือการเจ็บป่วยด้วยโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เป็นผลให้เกิดปัญหาสังคมต่างๆตามมา ซึ่งมีผลต่อคุณภาพชีวิตของเด็กและครอบครัวอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ สอดคล้องกับสถานการณ์ปัญหาในพื้นที่ตำบลวังประจันในปัจจุบัน คือ หญิงตั้งครรภ์ฝากครรภ์ช้า ทำให้กระบวนการในการคัดกรองครรภ์เสี่ยงล่าช้าตามไปด้วย ทำให้ไม่สามารถป้องกันความเสี่ยงได้ ทำให้เกิดปัญหาตามมา เช่น การคลอดก่อนกำหนด ทารกแรกคลอดมีน้ำหนักน้อย จากสถิติ ในปีงบประมาณ 2563 มีทารกคลอดก่อนกำหนดและมีน้ำหนักแรกคลอดน้อย มารจำนวน 1 ราย ปีงบประมาณ 2564 มีหญิงตั้งครรภ์ฝากท้องล่าช้า จำนวน 3 ราย ทารกคลอดก่อนกำหนดและมีน้ำหนักแรกคลอดน้อย จำนวน 2 ราย และไม่ได้เลี้ยงทารกด้วยนมแม่ เนื่องจากขาดทักษะและไม่มีความอดทนมากพอในการให้นมบุตร ปีงบประมาณ 2565มารดามีภาวะตกเลือดหลังคลอด 1 ราย เนื่องจากมารดามีภาวะซีดและเป็นโรคอ้วน มีภาวะความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์และเกิดการหย่าร้างหลังคลอด จำนวน 1 ราย เนื่องจากปัญหาขาดความรับผิดชอบค่าใช้จ่ายภายในครอบครัว ซึ่งปัญหาดังที่กล่าวมาเกิดในหญิงตั้งครรภ์ที่มีอายุน้อยกว่า 19 ปีทั้งสิ้น การขับเคลื่อนด้านการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นของตำบลวังประจันยังขาดความต่อเนื่องและการมีส่วนร่วมแบบบูรณาการจากทุกภาคส่วน เพื่อการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ ชุมชนบ้านทุ่งมะปรังจึงจัดโครงการวัยรุ่นวัยใส ห่างไกลการตั้งครรภ์ในวัยเรียน ซึ่งสอดคล้องกับปัญหาในพื้นที่ เพื่อสร้างทักษะชีวิตและสร้างแกนนำวัยใสร่วมกันป้องกันการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์และการตั้งครรภ์ซ้ำในวัยรุ่น