คนสร้างสุข

ตำบลบาราโหมมีประชากรที่ทั้งหมด 3,039 คน (ข้อมูล ณ มกราคม 2566) แบ่งเป็นเพศชาย ร้อยละ 49.26 (1,497 คน) เพศหญิง ร้อยละ 50.74 (1,542 คน) จำนวนหลังคาเรือน 591 หลังคาเรือน 812 ครัวเรือน ส่วนใหญ่ถือศาสนาอิสลาม ร้อยละ 93.25 และศาสนาพุทธ ร้อยละ 6.75 มีผู้สูงอายุ จำนวน 299 คน คิดเป็นร้อยละ 9.77 แบ่งเป็นหมู่ที่ 1 บ้านปาเระ จำนวน 54 ราย หมู่ที่ 2 บ้านปาเระ จำนวน 151 ราย และหมู่ที่ 3 บ้านดี จำนวน 94 ราย จากตารางที่ 1 พบว่า ผู้สูงอายุหมู่ที่ 2 เป็นโรคเรื้อรังมากที่สุด ร้อยละ 52.73 (87 ราย) ซึ่งส่วนใหญ่ เป็นโรคความดันโลหิตสูง ร้อยละ 28.48 (47 ราย) รองลงมาเป็นโรคเบาหวานร่วมกับความดันโลหิตสูง ร้อยละ 20.00 (30 ราย) และ เบาหวาน ร้อยละ 4.24 (7 ราย) ดังนี้ ตารางที่ 1 ผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว เบาหวานและความดันโลหิตสูง ดังตารางต่อไปนี้ หมู่ ความดันโลหิตสูง เบาหวาน เบาหวานและความดันโลหิตสูง รวม จำนวน ร้อยละ จำนวน ร้อยละ จำนวน ร้อยละ จำนวน ร้อยละ 1 18 10.91 0 0.00 8 4.85 26 15.76 2 47 28.48 7 4.24 33 20.00 87 52.73 3 32 19.39 9 5.45 11 6.67 52 31.52 รวม 97 58.79 16 9.70 52 31.52 165 100.00 ผลจากการเยี่ยมบ้านและสอบถามผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน ที่มารับบริการ ณ สถานบริการ พบว่า ผู้สูงอายุที่เป็นโรคเบาหวานความดันโลหิตสูง หมู่ที่ 2 จำนวน 87 ราย ด้านพฤติกรรมสุขภาพ ผู้สูงอายุขาดความรู้เรื่องการดูแลสุขภาพที่ถูกต้อง ร้อยละ 37.93 (33 ราย) พฤติกรรมการบริโภคอาหารไม่ถูกหลักโภชนาการ รับประทานอาหารซ้ำ ๆ เช่น ข้าวยำ ปลาเค็ม บูดู แกงกะทิ น้ำชา น้ำหวาน ร้อยละ 64.37 (56 ราย) บางคนสูบบุหรี่ ร้อยละ 17.24 (15 ราย) ไม่ชอบออกกำลังกาย ร้อยละ 74.71 (65 ราย) มีภาวะเครียด วิตกกังวล ร้อยละ 13.79 (12 ราย) ซึ่งจะส่งผลกระทบให้เกิดปัญหาสุขภาพ โรคความดันโลหิตสูง เบาหวาน ดังนั้นหากปล่อยให้เป็นเช่นนี้จะส่งผลกระทบต่อตัวผู้สูงอายุเอง และครอบครัวรวมถึงภาครัฐที่จะต้องใช้งบประมาณจำนวนมหาศาลเพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาสุขภาพ ดังนั้นจึงจำเป็นที่จะต้องมีการเฝ้าระวังดูแลสุขภาพอย่างต่อเนื่องตลอดจนการปรับพฤติกรรมสุขภาพให้เหมาะสม ในด้านสังคม พบว่า ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ ต้องอยู่คนเดียวขาดการดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน บางคนมีภาระต้องเลี้ยงหลานเนื่องจากบุตรไปทำงานต่างประเทศ เช่น มาเลเซีย บางคน ไม่สะดวกในการเดินทาง การเดินทางลำบาก (ไม่มีรถ) มีผลกระทบต่อผู้สูงอายุเองทำให้ไม่ได้รับการยกย่องจากสังคม ขาดการรวมกลุ่ม ทำกิจกรรมทำให้คุณค่าในตัวเองลดลง ดังนั้นจึงมีความจำเป็นที่จะมุ่งเน้นการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในระดับบุคคลและสภาพแวดล้อมโดยใช้กลยุทธ์การสร้างเสริมสุขภาพ เพื่อให้ผู้สูงอายุมีการส่วนร่วมในการทำกิจกรรมต่างๆ ในชุมชนและเพิ่มคุณค่าให้กับตัวเอง เป็นที่ยอมรับของสังคม ด้านสภาพสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ บ้านของผู้สูงอายุบางรายห้องน้ำไม่เหมาะสำหรับผู้สูงอายุ อาจกส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุลื่นล้มได้ ด้านกลไกในการส่งเสริมสุขภาพ ยังขาดระบบการติดตามอย่างต่อเนื่อง ทำให้ผู้สูงอายุบางคนละเลย หรือลืม เช่นการมารับยาตามนัดเป็นต้น อีกทั้งยังขาดกิจกรรมการพบปะแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่อาจส่งผลให้เกิดการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ด้านเศรษฐกิจ ปัญหา พบว่า ผู้สูงอายุรายได้ไม่เพียงพอเพิ่มภาระให้กับครอบครัว หากผู้สูงอายุมีการรวมกลุ่มประกอบอาชีพ สามารถเพิ่มรายให้กับตัวเองและครอบครัวทำใหคุณภาพชีวิตดีขึ้น จากข้อมูลดังกล่าวจะเห็นได้ว่า หมู่ที่ 2 มีจำนวนผู้ป่วยมากที่สุด ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ได้เล็งเห็นความสำคัญจึงดำเนินการจัดทำโครงการการดูแลสุขภาพผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวหมู่ที่ 2 ตำบลบาราโหม อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี เพื่อให้ผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวมีความรู้ในการดูแลสุขภาพที่เหมาะสม เกิดกลไกการดูแลสุขภาพ และผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัวสามารถความคุมระดับน้ำตาลในเลือด หรือความดันโลหิตสูงได้ยั่งยืนต่อไป