คนสร้างสุข

จากฐานข้อมูลในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าบอนต่ำ ตั้งอยู่ในหมู่ที่ 1 ตำบล ป่าบอน อำเภอป่าบอน จังหวัดพัทลุง รับผิดชอบ 5 หมู่บ้าน มีจำนวนหลังคาเรือนทั้งหมด 1,469 หลังคาเรือน มีจำนวนประชากร 5,419 คน แยกเป็นเพศชาย 2,657 คน เพศหญิง 2,762 คน อยู่ในช่วงอายุ 35-59 ปี จำนวน 2,098 คน ช่วงอายุ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 1,109 คน พบว่ามีปัญหาสุขภาพป่วยด้วยโรคความดันโลหิตสูง 615 คน เบาหวาน 103 คน โรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง 244 คน โรคมะเร็ง 10 คน และเป็นผู้ป่วยติดบ้านติดเตียงอีก จำนวน 19 คน จากฐานข้อมูล โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าบอนต่ำ พบว่ามีจำนวน ผู้ป่วยด้วยโรค เรื้อรัง จากปี 2565 เพิ่มสูงขึ้น คิดเป็นร้อยละ 19.15 จากปัญหาที่ผู้สูงอายุป่วยเป็นโรคเรื้อรัง มีสาเหตุมาจากพฤติกรรมของผู้สูงอายุ 3 ข้อดังนี้ 1.พฤติกรรมสุขภาพที่ไม่พึงประสงค์ของผู้สูงอายุ เช่น ขาดความรู้ ขาดความตระหนักเกี่ยวกับการบริโภคอาหาร การปรุงอาหาร กินไม่ตรงเวลา ไม่ถูกสัดส่วน ค่านิยม การดื่มชา กาแฟ มีร้านค้าที่ขายเครื่องดื่มน้ำชา กาแฟ มากสะดวกเข้าถึงได้ง่าย และขาดความกระตือรือร้นในการออกกำลังกาย ขาดสถานที่ออกกำลังกาย 2.ขาดแคลนงบประมาณในด้านการจัดการระบบผู้สูงอายุและหน่วยงานต่างๆ ขาดข้อตกลงร่วมกัน ขาดความร่วมมือในการพัฒนาศักยภาพของผู้สูงอายุ 3.สภาพแวดล้อมทางสังคม เช่น การประกอบอาชีพของบุตรหลานหรือผู้ดูแลผู้สูงอายุ ไม่สามารถแบ่งเวลาในการดูแลผู้สูงอายุได้เต็มที่ และการจัดที่อยู่อาศัยให้ผู้สูงอายุไม่เหมาะสมกับการทำกิจกรรม เช่น ไม่มีพื้นที่ในการออกกำลังกายหรือการยืดเหยียดกล้ามเนื้อ รวมทั้งที่อยู่อาศัยไม่เอื้อต่อการทำกิจกรรมประจำวัน ไม่มีระเบียบส่งผลให้อากาศถ่ายเทได้ไม่สะดวกและประสบปัญหาการหกล้มได้ง่ายขึ้น จึงได้จัดทำโครงการส่งเสริมผู้สูงวัยใส่ใจสุขภาพ โดยชมรมอสม.รพ.สต.บ้านป่าบอนต่ำ เพื่อลดจำนวนผู้ป่วยด้วยโรคเรื้อรัง ในอนาคต โดยนำกลุ่มเป้าหมายผู้สูงอายุ และผู้ดูแลผู้สูงอายุ มาเข้าร่วมโครงการ เพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุเห็นคุณค่าในตนเอง สนับสนุนให้มีความสามารถในการดูแลรักษาสุขภาพตนเอง สร้างกำลังใจ ความอบอุ่น การพูดคุย และการเรียนรู้ถึงกิจกรรมต่างๆที่สามารถนำไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันได้
จากปัญหาดังกล่าวของผู้สูงอายุพบว่าส่งผลกระทบต่อสุขภาพผู้สูงอายุ ทั้งทางตรงและทางอ้อม ในช่วง 2 ปีที่ตามมาคือ 1.ด้านสุขภาพผู้สูงอายุ ทางด้านร่างกายมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดัน ไต ไขมัน และหลอดเลือดสมองเพิ่มขึ้น และมีกลุ่มเสี่ยงที่ตรวจพบภาวะน้ำตาลในเลือดสูง และมีภาวะความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้น ด้านจิตใจ ผู้สูงอายุมีแนวโน้มป่วยด้วยโรคซึมเศร้าสูงขึ้น 2.ด้านเศรษฐกิจ ครอบครัวมีรายได้ และรายจ่ายไม่สมดุล เนื่องจากผู้สูงอายุที่มีโรคประจำตัว จะต้องมีค่าใช้จ่ายในการดูแลรักษาสุขภาพ ส่งผลกระทบต่อผู้ดูแลในการประกอบอาชีพต้องขาดงานเพื่อมาดูแลผู้สูงอายุ รวมถึงงบประมาณค่าใช้จ่ายยาในบัญชียาหลักแห่งชาติของหน่วยงานที่ให้บริการผู้ป่วย จากการคำนวณอัตราค่ายาของหน่วยงานโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าบอนต่ำ ที่จ่ายให้ผู้ป่วยโรคเรื้อรัง เมื่อปีประมาณ 2566 ใช้งบประมาณ 989,000 บาท (สถิติผู้ป่วยเรื้อรังมารับยาที่รพ.สต.บ้านป่าบอนต่ำ 155 คน) รวมทั้งมีผู้ป่วยติดบ้าน ติดเตียงหรือผู้ป่วยเรื้อรังที่มารับบริการเกี่ยวกับการทำความสะอาดบาดแผล ซึ่งมีค่าใช้จ่ายเฉลี่ย 10,000 บาท/เดือน ในการจัดซื้ออุปกรณ์ทำแผลต่างๆ 3.ด้านสังคม ผู้สูงอายุขาดการดำเนินกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น ส่งผลให้ลดความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อน พี่น้อง ญาติ หรือคนใกล้ชิด ทั้งนี้ส่งผลต่อการสืบสานประเพณีวัฒนธรรมดั้งเดิมของคนในพื้นที่สืบไป ดังนั้น ชมรมอาสาสมัครสาธารณสุขโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าบอนต่ำ จึงขอจัดทำโครงการส่งเสริมผู้สูงวัยใส่ใจสุขภาพ ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านป่าบอนต่ำ ขึ้นเพื่อส่งเสริมให้ผู้สูงอายุและผู้ดูแลได้มีความรู้เกี่ยวกับการบริโภคอาหาร การออกกำลังกาย รวมถึงการสร้างกลไกการดูแลผู้สูงอายุ การทำงานอย่างมีประสิทธิภาพของภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้องอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งสร้างพื้นที่สาธารณะในชุมชนให้แก่ผู้สูงอายุให้มีสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการทำกิจกรรมทางสังคมได้อย่างสมบูรณ์ รวมทั้งมีคุณภาพชีวิตที่ดี สามารถสร้างประโยชน์ให้แก่สังคมได้อย่างมีความสุข ทั้งนี้เพื่อลดภาวะผู้สูงอายุติดบ้านติดเตียง ซึ่งเป็นวัตถุประสงค์หลักของการจัดตั้งโครงการในครั้งนี้