คนสร้างสุข

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านน้ำตก ตั้งอยู่ หมู่ที่ 8 ตำบลวังใหม่ อำเภอป่าบอน จังหวัดพัทลุง อยู่ห่างจากที่ว่าการอำเภอ 10 กิโลเมตร ห่างจากจังหวัดพัทลุง 50 กิโลเมตร มีพื้นที่รับผิดชอบ 3 หมู่บ้าน ประกอบด้วย หมูที่ 1 ชื่อบ้านน้ำตก มีครัวเรือนจำนวน 415 หลังคาเรือน มีประชากรจำนวน 1,439 คน หมู่ที่ 2ชื่อบ้านควนเคี่ยม มีครัวเรือนจำนวน 173 หลังคาเรือน มีประชากรจำนวน 716 คน หมู่ที่ 3 ชื่อบ้านควนช้างตาย มีครัวเรือนจำนวน 185 หลังคาเรือนมีประชากรจำนวน 896 คน รวมทั้งมีจำนวน 773 หลังคาเรือน ประชากรทั้งสิ้น จำนวน 3,051 คน แยกเป็นชาย 1,445 คน หญิง 1,606 คน อาชีพของคนส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม สวนยางพารา สวนปาล์มและทำนาคิดเป็นร้อยละ 70 และมีอาชีพรับจ้างคิดเป็นร้อยละ 12 จากการตรวจคัดกรองสุขภาพประจำปีของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านน้ำตก จากข้อมูลดังกล่าวพบว่าประชาชนที่มีช่วงอายุระหว่าง 25-55 ปี จำนวน 1,432 คน กำลังมีปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐาน จำนวน 362 คน และพบว่าปัญหาดังกล่าวในกลุ่มประชากรที่มีช่วงอายุ 25 – 55 ปี มีปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐานแยกเป็นกลุ่มเสี่ยง 3 กลุ่ม คือ กลุ่มเสี่ยงน้อยจำนวน 178 คน กลุ่มเสี่ยงปานกลางจำนวน 89 คนและกลุ่มเสี่ยงสูงจำนวน 95 คน
ข้อมูลของคนในพื้นที่พบว่าปัญหาที่กำลังเป็นอยู่ปัจจุบันมีสาเหตุมาจากพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของคน คนมีพฤติกรรมการกินที่ไม่เหมาะสมคือการกินที่ไม่เป็นเวลา อาหารในแต่ละมื้อมีสารอาหารไม่ครบถ้วนหรือไม่ก็สัดส่วนของสารอาหารในแต่ละมื้อไม่สามารถควบคุมได้ โดยเฉพาะมื้อเช้าที่ส่วนใหญ่นิยมซื้อกินเช่นข้าวเหนียวไก่ทอด หมูทอด หรืออาหารสำเร็จรูปเนื่องจากคนในพื้นที่ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพกรีดยางจึงมักไม่ค่อยได้ประกอบอาหารกินเอง ส่วนในมื้อกลางวันและมื้อเย็นที่สามารถมีเวลาประกอบอาหารเองได้นั้นก็ยังขาดความรู้ความเข้าในในการประกอบอาหารให้เหมาะสมและมีสารอาหารที่เป็นไปตามสัดส่วนของสารอาหารที่ควรมีในแต่ละมื้อได้ ยังรวมถึงความนิยมและความชื่นชอบในการดื่มเครื่องดื่มช่วยดับกระหายคลายร้อนอย่างชา กาแฟและน้ำชงพร้อมดื่มชนิดต่างๆซึ่งพบว่าประมาณร้อยละ 70 มีพฤติกรรมชอบเครื่องดื่มชนิดนี้ตกเฉลี่ยคนละ 5 แก้วต่อสัปดาห์ อีกทั้งในชุมชนและรอบๆชุมชนนั้นมีร้านค้าที่ขายเครื่องดื่มชนิดนี้จำนวน 12 จุดทำให้คนมีโอกาสในการเข้าถึงสะดวกมากยิ่งขึ้น และพฤติกรรมที่คนไม่ได้ทำกิจกรรมการออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องเพราะคนมักมีความเข้าใจว่าการทำงานคือการออกกำลังกาย จากการสอบถามคนในชุมชนเบื้องต้นพบว่ากลุ่มคนในช่วงวัยทำงานเพียงร้อยละ 20 มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง 150 นาทีต่อสัปดาห์ทั้งนี้เพราะคนในชุมชนยังขาดความตระหนักในการออกกำลังกาย อีกทั้งในชุมชนยังไม่มีกลไกหรือข้อตกลงในการรวมตัวกันออกกำลังกายอย่างจริงจังรวมถึงชุมชนยังขาดความพร้อมในเรื่องสถานที่ออกกำลังกายและอุปกรณ์การออกกำลังกายด้วยจึงอาจจะส่งผลในการเกิดแรงจูงใจในการออกมาร่วมกันทำกิจกรรมออกกำลังกายเดิน-วิ่งร่วมกันของคนในชุมชน
  จากสาเหตุข้างต้นพบว่ากลุ่มประชาชนช่วงอายุ 25 – 55 ปีจะมีผลกระทบด้านสุขภาพทำให้เกิดปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐาน ที่ส่งผลให้คนเกิดปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐานโรคความดัน โรคเบาหวาน โรคหัวใจและหลอดเลือด เพิ่มมากขึ้นและภาวะโรคดังกล่าวทำให้เริ่มมีภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงขึ้น คือมีคนที่เกิดภาวะแทรกซ้อนกลายเป็นคนพิการแล้วจำนวน6 คนและเสียชีวิตก่อนวัยอันควรจากภาวะเฉียบพลันแล้วจำนวน 2 คนและมีคนที่กำลังตกอยู่ภาวะกลุ่มเสี่ยงอีกในอนาคตจำนวน 5 คน อีกทั้งคนที่กำลังเผชิญอยู่โรคเริ่มมีภาวะความเครียดเกิดขึ้นอีกจำนวน 19 คน และยังส่งผลกระทบในด้านเศรษฐกิจในครัวเรือนคือ ครัวเรือนต้องสูญเสียรายจ่ายที่เกิดขึ้นจากกระบวนการรักษาและการเฝ้าระวังโรคเป็นจำนวนเงิน 5,000 บาทต่อครัวเรือนนอกจากต้องมีรายจ่ายเพิ่มแล้วครัวเรือนยังต้องสูญเสียโอกาสในการประกอบอาชีพสร้างรายได้ในครัวเรือนทำให้ครัวเรือนผู้ป่วยมีรายได้ที่ลดลงอย่างน้อยจำนวนร้อยละ 10 ของรายได้ต่อเดือน อีกทั้งยังส่งผลให้โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลต้องสูญเสียงบประมาณในกระบวนการต่างๆในการดูแลรักษาเป็นเงินจำนวน 50,000 บาทต่อปี   จากปัญหาดังกล่าวคณะทำงาน จึงให้ความสำคัญและมีความเห็นร่วมกันว่า ปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐานหากไม่ได้รับการแก้ปัญหา จะส่งผลให้มีผู้ป่วยรายใหม่เพิ่มมากขึ้นทุกปี ถ้าเราสามารถควบคุมได้ ปัญหาเรื่องดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์มาตรฐานก็จะลดลง จึงเป็นที่มาของการนำเสนอเพื่อขอสนับสนุนงบประมาณจัดทำโครงการเสนอต่อแผนงานร่วมทุนสนับสนุนการสร้างสุขภาวะในพื้นที่จังหวัดพัทลุง โดยมีความคาดหวังว่าเมื่อดำเนินกิจกรรมโครงการตามเจตนารมณ์ของคณะทำงานย่อมส่งผลต่อสุขภาพของคนในพื้นที่ให้บริการในทิศทางที่ดีขึ้นทั้งนี้จะส่งผลต่อพฤติกรรมชองคนในชุมชนและสถานบริการด้านสุขภาพในพื้นที่ได้ทำงานในการส่งเสริมสุขภาวะของคนในเขตพื้นที่ให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพต่อไปในอนาคต