คนสร้างสุข

สาเหตุของปัญหา เนื่องจากชุมชนบ้านส้มตรีดออกเป็นชุมชนที่มีวิถีกึ่งเมืองกึ่งชนบททำให้มีช่องว่างความรู้ความเข้าใจในการพึ่งพาตัวเองยังต้องพึ่งพาหน่วยงานของรัฐในการเข้ามาแก้ไขปัญหาในทุกๆด้าน แต่ยังมีคณะทำงานกลุ่มนึงได้ลุกขึ้นมาร่วมคิดร่วมออกแบบในการแก้ปัญหาให้กับชุมชนและได้ร่วมกันวิเคราะห์ได้ข้อสรุปดังนี้ คน : คนในชุมชนบ้านส้มตรีออกยังขาดความรู้ความเข้าใจในระบบการจัดการน้ำเสียที่ต้นทางครัวเรือนและสถานประกอบการ อันเนื่องมาจากหลายสาเหตุ เช่น มักง่ายเอาสะดวกเข้าไว้ ไม่มีที่ทิ้งหรือพื้นที่ในการจัดการ ไม่รู้ว่ากระทบกับสิ่งแวดล้อม บ้านเช่าที่ขาดความรับผิดชอบ ไม่มีทิ้ง และชุมชนไม่มีระบบการจัดการน้ำเสียเช่น น้ำที่อาบ น้ำซักล้าง สภาแวดล้อม : ชุมชนบ้านส้มตรีดออกเป็นชุมชนที่แยกตัวออกมาจากชุมชนส้มตรีด ป่าไสย ขึ้นอยู่กับเทศบาลเมือง ระบบการจัดการจัดการขยะทางเทศบาลเมืองมีการรณรงค์เป็นช่วง ๆ เน้นการคัดแยกที่ครัวเรือน มีกิจกรรมคัดแยกและจัดการขยะกันเอง ชุมชนส่วนใหญ่เป็นห้องแถวให้เช่า เป็นสถานที่ประกอบการ และคาร์แคร์  การจัดการขยะอินทรีย์ คือ มีถังเก็บพักให้ผู้เลี้ยงสัตว์มารับต่อ จากครัวเรือน และจากสถานประกอบการ และมีถังฝังโคนต้นไม้ ทำให้ลดการทิ้งขยะที่ก่อให้เกิดน้ำเสียลงสู่แล่งน้ำได้ในระดับหนึ่ง แต่ก็มีอีกจำนวนหลายครัวเรือนและสถานประกอบการที่เททิ้งน้ำเสียไม่ได้ผ่านระบบบำบัดลงท่อทำให้เกิดน้ำเสียในคูคลองตามมา กลไก : ระบบบ่อดักตะกอนของเทศบาล ระบบการจัดการขยะต้นทางของครัวเรือนและสถานประกอบการ ของเทศบาลเมือง ที่เกิดขึ้นคือ ระบบจัดการน้ำเสียที่มีเฉพาะบ้านใหม่ทีเกิดขึ้นจากการขอสร้างใหม่ โดยเทศบาลต้องบังคับใช้กฎหมายให้มีการทำบ่อดักไขมันก่อน ส่วนบ้านเก่ามีบ้างไม่มีบ้าง ทำให้น้ำที่ออกจากครัวเรือนลงสู่แหล่งน้ำและท่อน้ำเสียไม่ได้บำบัดก่อน สถานที่ประกอบการก็เช่นกัน

ผลกระทบของน้ำเสีย ทำให้เกิดน้ำเน่าเสีย ลำคลองตื้นเขิน สัตว์น้ำสูญพันธ์ ส่งกลิ่นเหม็น เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อม ทำให้ท่ออุดตันเกิดการหมักหมมของขยะ,เป็นแหล่งสะสมเชื้อโรค เป็นแหล่งเพาะพันธ์พาหนะนำโรค เช่น โรคฉี่หนู โรคไข้เลือดออก โรคผิวหนัง ฯลฯ ดังนั้นทางคณะกรรมการชุมชนชนและสมาชิกได้มีการประชุมและมีมติร่วมกันในการขับเคลื่อนการแก้ปัญหาชุมชนโดยมีกระบวนการดังนี้ แนวทางการแก้ไขปัญหา 1 . จัดตั้งกลไกร่วมระหว่างชุมชน ภาคีร่วม และภาคียุทธศาสตร์ เพื่อร่วมกันจัดการน้ำเสียระดับครัวเรือน และสถานประกอบการก่อนปล่อยลงคูระบายน้ำ 2. สร้างความรู้ความเข้าใจให้คนในชุมชนมีความตระหนักเรื่องการจัดการน้ำเสียของชุมชน ด้วยข้อมูล สถานการณ์น้ำเสียของชุมชน และ สร้างการเรียนรู้ร่วมกัน ทั้งครัวเรือน สถานประกอบการ ภาคีร่วม ภาคียุทธศาสตร์ พร้อมทั้งมีการจัดทำคู่มือการจัดการน้ำเสียชุมชน และศูนย์เรียนรู้การจัดการน้ำเสียชุมชนบ้านส้มตรีดออก เพื่อถ่ายทอดแลกเปลี่ยนเรียนรู้การจัดการน้ำเสียอย่างมีส่วนร่วมให้กับสมาชิกและภาคีความร่วมมือที่สนใจเพื่อนำไปสู่การสร้างพลังเครือข่ายการจัดการน้ำเสียให้กับภาคีที่เกี่ยวข้อง
3. จัดให้มีแผนจัดการน้ำเสียและมีรูปแบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน เพื่อให้มีแผนการจัดการน้ำเสียในครัวเรือนวางแนวทางปฏิบัติการลดน้ำเสีย ในรูปแบบที่เหมาะสมสำหรับครัวเรือน และสถานที่ประกอบการ 4. จัดให้มีครัวเรือนต้นแบบในการจัดการน้ำเสีย เพื่อเป็นต้นแบบครัวเรือนปฏิบัติการลดน้ำเสีย ตามแผนและรูปแบบการจัดการน้ำเสียในครัวเรือน 5. จัดให้มีระบบจัดการน้ำสียไปยังพื้นที่ร่วมของชุมชน ที่มีการจัดการร่วม ระหว่างพื้นที่ หน่วยงานท้องถิ่น (แผนทำร่วม แผนทำขอ) 6. ติดตามประเมินและสรุปผลการดำเนินงานตามโครงการคืนข้อมูลแก่ชุมชน