คนสร้างสุข

ชื่อโครงการ โครงการความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤตโควิด ข้าวไร่ ตำบลอ่าวตง

ที่อยู่ ตำบลอ่าวตง อำเภอวังวิเศษ จังหวัดตรัง จังหวัด ตรัง

รหัสโครงการ 65-00-0144-0022 เลขที่ข้อตกลง

ระยะเวลาดำเนินงาน ตั้งแต่ 1 มิถุนายน 2565 ถึง 30 กันยายน 2566

กิตติกรรมประกาศ

"โครงการความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤตโควิด ข้าวไร่ ตำบลอ่าวตง จังหวัดตรัง" สำเร็จได้ด้วยดี ด้วยความร่วมมือจาก สมาชิกในชุมชน ตำบลอ่าวตง อำเภอวังวิเศษ จังหวัดตรัง

คณะทำงานโครงการฯ ขอขอบคุณ Node Flagship จังหวัดตรัง ที่ให้การสนับสนุนงบประมาณในการดำเนินโครงการฯ รวมทั้ง ภาคีเครือข่ายที่สำคัญระดับพื้นที่ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือ ชี้แนะ สุดท้ายขอขอบคุณผู้เกี่ยวข้องที่มิได้ระบุชื่อไว้ในที่นี้ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนการดำเนินงานให้มีความยั่งยืนในพื้นที่ต่อไป

คณะทำงานโครงการ
โครงการความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤตโควิด ข้าวไร่ ตำบลอ่าวตง

บทคัดย่อ

โครงการ " โครงการความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤตโควิด ข้าวไร่ ตำบลอ่าวตง " ดำเนินการในพื้นที่ ตำบลอ่าวตง อำเภอวังวิเศษ จังหวัดตรัง รหัสโครงการ 65-00-0144-0022 ระยะเวลาการดำเนินงาน 1 มิถุนายน 2565 - 30 กันยายน 2566 ได้รับการสนับสนุนงบประมาณจำนวน 120,000.00 บาท จาก Node Flagship จังหวัดตรัง เพื่อใช้ในการดำเนินกิจกรรมโครงการ โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นสมาชิกในชุมชนจำนวน 0 คน หลังจากสิ้นสุดระยะเวลาโครงการ ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินงานปรากฏดังนี้

โครงการนี้ยังไม่มีการเขียนหรือแก้ไขบทคัดย่อ

หมายเหตุ : รายละเอียดของบทสรุปคัดย่อการดำเนินงาน ให้ผู้รับผิดชอบโครงการเป็นผู้เขียนสรุปภาพรวมของโครงการใน "ผลลัพธ์โครงการ"

สารบัญ

ความเป็นมา/หลักการเหตุผล

ตำบลอ่าวตง อำเภอวังวิเศษ อยู่ห่างจากจังหวัดตรังไปทางทิศเหนือ ประมาณ 18 กิโลเมตร มีพื้นที่ ทั้งหมดประมาณ 196 ตารางกิโลเมตรหรือประมาณ 122,500 ไร่ มีประชากรในตำบลจำนวน 10,967คน ลักษณะโดยทั่วไปมีสภาพพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าสงวน แห่งชาติ บางส่วนได้รับเอกสารสิทธิ์ ส.ป.ก.และได้รับ น.ส.3 ก เป็นส่วนน้อย สำหรับทรัพยากรธรรมชาติใน พื้นที่ตำบลอ่าวตง ได้แก่ ป่าไม้และแหล่งน้ำส่วนสถานที่ ท่องเที่ยวตามธรรมชาติ คือ น้ำตกร้อยชั้นพันวัง ตั้งอยู่ หมู่ที่ 11 ตำบลอ่าวตง และอ่างเก็บน้ำคลองทรายขาว หมู่ที่ 8 ลักษณะพื้นที่เป็นที่ราบลุ่มลงไปสู่ทะเลทางทิศ ตะวันออก ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม และเนินเขาโดยทางตอนเหนือเป็นภูเขาสูงมีแนวเขตป่า สงวนแห่งชาติ มีลักษณะเป็นลูกคลื่นเกือบทั้งตำบล มี ทรัพยากรแหล่งน้ำที่สำคัญหลายสาย เช่น คลองชี ห้วย ไม่แห้ง ห้วยทอนแจ้ ห้วยยิงช้าง ห้วยโต๊ะสี ลมมรสุม พัดผ่านตลอดปีโดยแบ่ง ออกเป็น ๒ ระยะ คือ ระยะที่ 1 ลมมรสมตะวันตกเฉียงใต้พัดผ่านตั้งแต่เดือนเมษายน ส่วนที่ 2: รายละเอียดโครงการ 5 ถึงเดือนกันยายน ระยะที่ 2 ลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ พัดผ่านตั้งแต่เดือนตุลาคม ถึงเดือนมีนาคม มี2 ฤดูกาล คือ 1. ฤดูร้อน เริ่มตั้งแต่เดือนมกราคม -พฤษภาคม 2. ฤดูฝน เริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายน - ธันวาคม ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยคาบ 10 ปี (2549-2558) ปริมาณ 2,195มม.จำนวนวันที่ตกเฉลี่ย 175 วันต่อปีซึ่งข้าวไร่ขึ้นได้ดี ในพื้นที่ที่มีปริมาณฝนตกตลอดปีตั้งแต่ 1,200 มิลลิเมตรขึ้นไป ลักษณะของดินในพื้นที่เป็นดินร่วน ดินเหนียว พื้นเหมาะแก่การทำการเกษตรพื้นที่ตำบลอ่าวตงส่วนใหญ่ เป็นเนินสูงต่ำสลับกับพื้นที่ราบเรียบ และแนวภูเขา โดยสรุป พื้นที่ตำบลอ่าวตงมีพื้นที่ลูกคลื่นลอนลาดถึงลาดชัน มี พื้นที่เหมาะสมกับการทำการเกษตรมากที่สุด มีแหล่งน้ำธรรมชาติ และแหล่งน้ำทางการเกษตร ซึ่งมีน้ำตลอดทั้งปี ชาวบ้านพื้นที่ปลูกยางพาราร้อยละ 55 ปาล์มน้ำมัน ร้อยละ 25 ไม้ผล ร้อยละ 10 ผสมผสาน ร้อยละ 5 และ รับจ้างค้าขาย ร้อยละ 5 ประชากรในตำบลอ่าวตงส่วนใหญ่จะบริโภคข้าวจากนอกพื้นที่ มีบางส่วนที่เพาะปลูกข้าวไร่ ไว้บริโภคใน ครัวเรือนและแปรรูปเป็นข้าวม่าว เพื่อลดค่าใช้จ่ายในการซื้อข้าวมาบริโภคตลอดทั้งปีวิสาหกิจชุมชนบ้านเก่าขนุน พัฒนาได้มีสมาชิกเพาะปลูกข้าวไร่ ประมาณ 300 ไร่ (พันธุ์ดอกพะยอม,หอมดอกข่า,หอมหัวบอน,ไรซ์เบอร์รี่ฯ) เป็นการปลูกในลักษณะเลื่อนลอย สลับสับเปลี่ยนตามอายุของต้นยางพารา ต้นปาล์มน้ำมันที่อายุ 1 – 3 ปีโดยใน ปีผลิต 2564/2565 ที่ผ่านมาตำบลอ่าวตงมีการปลูกข้าวทั้งหมด 752.54 ไร่ สามารถคำนวณผลผลิตรวมได้ ข้าวเปลือก 264,142 กิโลกรัม ข้อมูลการบริโภคข้าวภายในตำบลต่อ 1 ปีคำนวณจากประชากรในตำบลจำนวน 10,967คน สามารถ คำนวณเป็นข้าวสารที่ต้องบริโภคในจำนวน 1 ปี เท่ากับ 910,261 กิโลกรัม (นำมาจากจำนวนประชากรคูณ ปริมาณข้าวสารที่คนไทยบริโภคเฉลี่ยต่อคนต่อปีมีค่ากลางเท่ากับ 83 กิโลกรัม) ในขณะที่ตำบลอ่าวตงสามารถผลิต ข้าวสารได้ 184,899 กิโลกรัม (คำนวณจากร้อยละ 70 ของข้าวเปลือก) อัตราส่วนที่คนในตำบลสามารถผลิต ข้าวสารได้เท่ากับร้อยละ 20.31 ของปริมาณข้าวสารที่ต้องการบริโภคทั้งตำบล ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมาตำบลอ่าวตงประสบกับปัญหาการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ส่งผลกระทบต่อการ ดำรงชีวิตของประชาชนในตำบล มีการขาดแคลนข้าวสารในการดำรงชีวิต ส่งผลให้เกิดความไม่มั่นคงทางอาหาร ด้านข้าวที่เห็นได้ชัดเจน ประกอบกับข้อมูลการเจ็บป่วยของคนในตำบลก็มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นจากการบริโภคอาหารที่ มีการปนเปื้อนสารเคมีที่เป็นอันตรายต่อร่างการ ตัวอย่างบ้านเก่าขนุน ตั้งอยู่หมู่ที่ 5 มีจำนวนครัวเรือน 261 ครัวเรือน ประชากรจำนวน 746 คน ประชากรร้อยละ 60 มีอายุในช่วง 19-59 ปี ผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไป ร้อยละ 0.09 อัตราการป่วยและเสียชีวิตด้วยโรคมะเร็ง ปี 2564 จำนวน 34 ราย หรือร้อยละ 18 ของผู้เสียชีวิต ซึ่งเป็น ประเด็นที่น่ากังวลในอนาคต การเสริมสร้างสุขภาพให้กับประชาชนผ่านการสร้างความมั่นคงทางอาหารด้านข้าวจึง น่าจะก่อให้เกิดผลดีขึ้น วิสาหกิจชุมชนบ้านเก่าขนุนพัฒนา ได้เล็งเห็นความสำคัญในการเพาะปลูกข้าวไร่และการ ส่งเสริมการขยายพื้นที่เพาะปลูกไปยังสวนยางพารา ปาล์มน้ำมันที่อายุไม่เกิน 3 ปี และยังว่างเว้นอยู่ เพื่อเป็นการ ลดการพึ่งพาข้าวขัดขาวจากภายนอกซึ่งลดคุณประโยชน์ลงและอาจไม่ปลอดภัยจากสารเคมีและยังเป็นการสร้าง รายได้เสริมให้สมาชิก จึงได้จัดทำโครงการความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤตโควิด ข้าวไร่ตำบลอ่าวตง ขึ้น

สถานการณ์

วัตถุประสงค์โครงการ

1. เพื่อพัฒนากลไก คณะทำงานความมั่นคง ทางอาหารในภาวะ วิกฤตโควิด : ข้าวตรัง ในระดับตำบล
2. เพื่อพัฒนาสร้างความ มั่นคงทางอาหารใน ภาวะวิกฤตโควิดด้วย การฟื้นฟูข้าวตรัง ปลอดภัย ผ่าน กระบวนการผลิต การตลาดและการ บริโภค
3. เพื่อส่งเสริมให้ ประชาชนชาวตรังได้ บริโภคข้าวตรัง ปลอดภัย

กิจกรรม/การดำเนินงาน

1. พัฒนากลไกคณะทำงานความมั่นคงทางอาหาร
2. พัฒนาข้อตกลงดำเนินงานสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับตำบล
3. การพัฒนาสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤติ
4. ประชาชนชาวตรังสามารถเข้าถึงข้าวตรังปลอดภัย
5. ประชาชนชาวตรังบริโภคข้าวตรังมากขึ้น
6. ส่วนที่ สสส. สนับสนุนเพิ่มเติม
7. บัญชีธนาคาร
8. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 1
9. ประชุมชนคณะทำงานด้านข้าว ไร่ ในระดับตำบล ครั้งที่ 1
10. ปฐมนิเทศโครงการย่อย
11. ป้ายปลอดบุหรี่
12. ค่าเปิดบัญชีธนาคาร
13. ทัศนะศึกษาดูงาน
14. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 2
15. เวทีหารือร่วมกับภาคีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
16. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 3
17. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 4
18. พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 1
19. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 5
20. ประชุมชนคณะทำงานด้านข้าว ไร่ ในระดับตำบล ครั้งที่ 2
21. การจัดฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการ พัฒนาคุณภาพการผลิตข้าวไร่ สู่มาตรฐาน ต่าง ๆ เช่น มาตรฐานที่ชุมชนร่วมกันรับรอง PGS มาตรฐาน GAP และมาตรฐานอินทรีย
22. การจัดประชุมเสวนาเพื่อ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ระดมความคิดเห็นในการบริหารจัดการ ข้าวไร่ในชุมชน “คนอ่าวตงกิน ข้าวปลอดภัย”
23. การส่งเสริมด้านการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ข้าวไร่
24. พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 2
25. พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 3
26. ARE ครั้งที่ 1
27. ARE ครั้งที่ 2
28. ARE ครั้งที่ 3
29. ประสานงานและจัดทำโครงการ
30. นิทรรศการ
31. จัดทำบัญชี
32. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 6
33. ธนาคารเมล็ดพันธุ์ข้าวไร่ตำบล อ่าวตง
34. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 7
35. ประชุมภาคี ภาวะวิกฤติ ข้าวตรัง
36. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 8
37. ประชุมชนคณะทำงานด้านข้าว ไร่ ในระดับตำบล ครั้งที่ 3
38. ศึกษาดูงานเก็บเกี่ยวข้าวเบายอดม่วง ต.บางดี
39. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 9
40. ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 10
41. การส่งเสริมด้านการพัฒนา ผลิตภัณฑ์ข้าวไร่ ครั้งที่ 2

กลุ่มเป้าหมาย

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

ส่วนที่ 1 ผลการดำเนินงาน

* ผลผลิต หมายถึง ผลที่เกิดขึ้นเชิงปริมาณจากการทำกิจกรรม เช่น จำนวนผู้เข้าร่วมประชุม จำนวนผู้ผ่านการอบรม จำนวนครัวเรือนที่ปลูกผักสวนครัว เป็นต้น
** ผลลัพธ์ หมายถึง การเปลี่ยนแปลงที่นำไปสู่การแก้ปัญหา เช่น หลังอบรมมีผู้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมจำนวนกี่คน มีข้อบังคับหรือมาตรการของชุมชนที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสภาพแวดล้อม เป็นต้น ทั้งนี้ต้องมีข้อมูลอ้างอิงประกอบการรายงาน เช่น ข้อมูลรายชื่อแกนนำ , แบบสรุปการประเมินความรู้ , รูปภาพกิจกรรมพร้อมคำอธิบายใต้ภาพ เป็นต้น