ชื่อโครงการ | โครงการความมั่นคงทางอาหาร ข้าวไร่ ตำบลเขาไพร |
ภายใต้องค์กร | Node Flagship จังหวัดตรัง |
รหัสโครงการ | 65-00-0144-0018 |
วันที่อนุมัติ | 1 มิถุนายน 2565 |
ระยะเวลาดำเนินโครงการ | 1 มิถุนายน 2565 - 30 กันยายน 2566 |
งบประมาณ | 120,000.00 บาท |
ชื่อองค์กรที่รับผิดชอบ | กลุ่มข้าวไร่ตำบลเขาไพร |
ผู้รับผิดชอบโครงการ | นางกัญญวรา บุญชากร |
เบอร์โทรผู้รับผิดชอบโครงการ | 0934310024 |
อีเมล์ผู้รับผิดชอบโครงการ | |
พี่เลี้ยงโครงการ | สำราญ สมาธิ |
พื้นที่ดำเนินการ | ตำบลเขาไพร อำเภอรัษฏา จังหวัดตรัง |
ละติจูด-ลองจิจูด | place |
งวด | วันที่งวดโครงการ | วันที่งวดรายงาน | งบประมาณ (บาท) | |||
---|---|---|---|---|---|---|
จากวันที่ | ถึงวันที่ | จากวันที่ | ถึงวันที่ | |||
1 | 1 มิ.ย. 2565 | 30 ก.ย. 2565 | 1 มิ.ย. 2565 | 30 ก.ย. 2565 | 48,000.00 | |
2 | 1 ต.ค. 2565 | 31 ม.ค. 2566 | 1 ต.ค. 2565 | 31 ม.ค. 2566 | 60,000.00 | |
3 | 1 ก.พ. 2566 | 30 ก.ย. 2566 | 1 ก.พ. 2566 | 30 ก.ย. 2566 | 12,000.00 | |
รวมงบประมาณ | 120,000.00 |
สถานการณ์ปัญหา | ขนาด |
---|
ความสำคัญของโครงการ สถานการณ์ หลักการและเหตุผล
ตำบลเขาไพร มีหมู่บ้านทั้งหมด 5 หมู่บ้าน จำนวนประชากรปี 2565 มีจำนวน 2,285 คน เดิมตำบลเขา ไพรมีพื้นที่ทำนามากกว่าข้าวไร่ ประชาชนปลูกข้าวพันธุ์เล็บนกเพื่อบริโภคภายในครอบครัว ใช้วัวควายในการไถนา วัฒนธรรมเกี่ยวกับข้าวการแรกหว่านข้าวนาแทงสักข้าวไร่ เก็บข้าวกับแกะ มีการบูชาพระแม่โพสพเพื่อให้ทำงาน คล่องตัวไม่มีอุปสรรคเป็นสิริมงคลสำหรับการปลูกข้าว แต่เนื่องด้วยปัญหาการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติและราคา ผลผลิตทางการเกษตรทในช่วง 20 ปีที่ผ่านมาทำให้พื้นที่ทั้งหมดกลายเป็นสวนปาล์มน้ำมัน สวนยางพารา ด้วย เหตุผลที่ว่าไม่ต้องปลูกข้าวเพื่อการบริโภคของสมาชิกในครอบครัวก็ได้ สามารถนำเงินที่ได้จากการทำสวนยางพารา สวนปาล์มน้ำมัน หรือรับจ้างมาซื้อข้าวสารไว้บริโภคแทนก็ได้ วิถีการปลูกข้าวของตำบลเขาไพรจึงค่อย ๆ หายไป ตำบลเขาไพรประกอบด้วยพื้นที่ราบเนินและมีป่าต้นน้ำส่งผลให้ดินดี อากาศดี ข้าวรสชาติดี มีเกษตรกร บางส่วนยังปลูกข้าวไร่ไว้สำหรับกินเอง มีเหลือแบ่งปัน ทำข้าวม่าว ข้าวอวน ตามฤดูกาลก่อนข้าวสุก แจกแก่ ผู้สูงอายุ การเก็บเกี่ยวมีการใช้แกะ ในการเก็บข้าวเลียงและเก็บเมล็ดพันธุ์เลี้ยงไก่บ้านกินข้าวที่ร่วงหล่น และเศษ ฟาง มีการหมักปุ๋ยจากฟางข้าว ข้าวไร่ มีการปลูกข้าวไร่ในสวนยาง/สวนปาล์ม อายุ 1-3 ปี ผลผลิตประมาณ 300 กิโลกรัมต่อไร่ บางปี เกษตรกรประสบปัญหาฝนทิ้งช่วงการปลูกข้าวไร่ทำให้พันธุ์ข้าวในอดีตรุ่นแม่ได้หายไป ปัจจุบันเหลือ ข้าวดอก พะยอม ข้าวหอมเจ็ดบ้านและข้าวหอมบอน โดยต้องนำเมล็ดพันธุ์จากที่อื่นมาทดแทน ปลูกโดยใช้วิธีแทงสักปลูก หยอดเมล็ดเป็นหลุม เริ่มมีการเพาะต้นกล้าในถาด เมื่อเก็บเกี่ยวแล้วเสร็จไถกลบ ทำให้ดินร่วนเหมาะสำหรับปลูก ถั่วลิสง ปลูกข้าวโพดต่อไป นับได้ว่ามีการปลูกข้าวเพื่อการยังชีพเป็นสำคัญ ส่วนที่เหลือสามารถขายเป็นรายได้ ส่วนที่ 2: รายละเอียดโครงการ 5 ในช่วงสถานการณ์การแพร่ระบาดโรคโควิดภายในตำบลที่ผ่านมานั้นโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลเขา ไพรระบุว่าตำบลเขาไพรมีผู้ฉีดวัคซีนครบตามเกณฑ์ ยอดผู้ติดเชื้อลดลงแล้ว แต่มีผลกระทบด้านเศรษฐกิจที่สำคัญ พบว่าประชาชนเกิดความยากลำบากในการดำรงชีวิต ขาดแคลนข้าวสารสำหรับการบริโภคอย่างมาก จึงทำให้เห็น ว่าตำบลเขาไพรขาดความมั่นคงทางอาหารด้านข้าวเป็นอย่างมาก ในปีผลิต 64/65 ตำบลมีการปลูกข้าว จำนวน 48 ไร่ ได้ผลผลิตทั้งหมด 11,520 กิโลกรัม สามารถ คำนวณเป็นข้าวสารได้ทั้งหมด 8,064 กิโลกรัม มีการจำหน่ายข้าวที่ปลูกเองในตำบลจำนวน 5 แห่ง และจากการ ทำที่ตำบลเขาไพรมีประชากรทั้งตำบลจำนวน 2,285 คน สามารถคำนวณเป็นข้าวสารที่ต้องบริโภคในจำนวน 1 ปี เท่ากับ 189,655 กิโลกรัม (นำจำนวนประชากรคูณปริมาณข้าวสารที่คนไทยบริโภคเฉลี่ยต่อคนต่อปีมีค่ากลาง เท่ากับ 83 กิโลกรัมต่อปี) ดังนั้นเราจึงสามารถผลิตข้าวภายในตำบลได้เท่ากับร้อยละ 4.25 ของปริมาณข้าวสารที่ ต้องการบริโภคทั้งหมดเท่านั้น นับได้ว่าเป็นภาวะวิกฤติความไม่มั่นคงทางที่สูงมากสมควรมาร่วมกันรณงค์ให้ ประชาชนในตำบลปลูกข้าวกันให้มากขึ้น ในขณะเดียวกันตำบลเขาไพรมีหน่วยงานสนับสนุนการปลูกข้าวไร่หลายหน่วยงาน เช่น ปฎิรูปที่ดิน สนับสนุนส่งเสริมให้เกษตรรู้รักษ์การใช้คุณค่าของที่ดินในภาคเกษตรกรรมให้เกิดประโยชน์สูงสุด การยางแห่ง ประเทศไทย (กยท.ตรัง) ส่งเสริมสนับสนุนให้เกษตรกรผู้ขอทุนฯ การเพิ่มมูลค่าการใช้พื้นที่ว่างในระหว่างรอ ผลผลิตพืชหลัก เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด พัฒนาที่ดินตรัง ดูแลการจัดการดิน ทำปุ๋ยหมัก/น้ำหมักชีวภาพสูตร ต่างๆ เจ้าหน้าที่เกษตรตำบล ดูแลการจัดองค์ความรู้การเพาะปลูก การจัดการให้ได้ซึ่งมาผลิตที่มีคุณภาพและการ ขึ้นทะเบียนข้าวไร่แก่เกษตรกร สาธารณสุข รพ.สต.เขาไพร อสม. โรงเรียนผู้สูงอายุวัดและโรงเรียนก็ช่วยส่งเสริม สนับสนุนด้านต่าง ๆ เป็นอย่างดี ตำบลเขาไพรมีพื้นที่ปลูกข้าวไร่ 48 ไร่ จากข้อมูลเบื้องต้นจะเห็นได้ว่าข้าวในตำบลเขาไพรยังขาดแคลนอีก จำนวนมาก จึงทำโครงการเพื่อประชาสัมพันธ์เพิ่มสมาชิก และให้สมาชิกเดิมเพิ่มพื้นที่ปลูกข้าว โดยวิธีการปลูก ข้าวไร่ เพื่อให้มีข้าวเพียงพอต่อความต้องการของผู้บริโภค มีการแก้ปัญหาร่วมกัน ประสานความร่วมมือจาก หลายๆ ฝ่าย เช่น ปฎิรูปที่ดิน,การยางแห่งประเทศไทย,พัฒนาที่ดิน,เจ้าหน้าที่กรมส่งเสริมการเกษตร และ หน่วยงานภาคีต่างๆในพื้นที่ มีการเชิญวิทยากรมาให้ความรู้การสืบค้นการจัดการเมล็ดพันธุ์จัดให้มีการศึกษาดู งานข้าวไร่ของกลุ่มเกษตรกรทำข้าวไร่อินทรีย์ การท่องเที่ยวเชิงเกษตร เพื่อนำมาปรับใช้ให้เข้ากับบริบทการปลูก ข้าวไร่เขาไพรต่อไปและเพื่อเพิ่มผลผลิตมีการจัดทำแปลงสาธิตข้าวไร่ ใช้วิธีการบ่มเพาะเมล็ด/ต้นกล้าก่อนลงแปลง สาธิต(ข้าวหอมบอน 2 ไร่ ข้าวเหนียวดำหม้อ 2 ไร่) ใช้ปุ๋ยหมักชีวภาพ, สารชีวพันธ์ เพื่อเลี่ยงการใช้ปุ๋ยเคมีวิธีเก็บ เกี่ยวโดยใช้แรงงานในครัวเรือน/เครือญาติด้วยการใช้แกะเก็บมือ มีเครื่องนวดข้าว ลดระยะเวลา นวดสด และตาก ได้ มีข้าวสดใหม่พร้อมบริโภค ด้วยกรรมวิธีการทำข้าวไร่ด้วยวิธีหว่านเมล็ดพันธุ์ลงแปลงจะทำให้มีสิ้นเปลืองต้นทุน อันสืบเนื่องมาจากหลายๆปัจจัย ได้แก่ เปอร์เซนต์การงอก ( ดิน ฟ้า อากาศ/ศัตรูพืช) เกษตรกรผู้ทำข้าวไร่ตำบล เขาไพรได้จัดหาพื้นที่ปลูกได้แล้วไม่น้อยกว่า 100 ไร่ ปลูกข้าวไร่หอมบอน เป็นหลัก ซึ่งเป็นข้าวไร่ที่มีคุณสมบัติ นิ่ม และหอม เตรียมการแก้ปัญหาของการปลูกข้าวไร่ นก, โรคพืช, และพื้นที่ที่ต้องหมุนเวียน เมื่อเพิ่มพื้นที่ปลูกจะ สามารถลดปริมาณนกได้, โรคพืชได้รับการแนะนำให้ใช้การหมักสารชีวพันธุ์จาก สถานีพัฒนาที่ดินใช้ในการฉีดพ่น เพิ่มเทคโนโลยีเข้ามาช่วยในการทำข้าวไร่ เพื่อให้สมาชิกเห็นว่าการทำข้าวไร่ง่าย ต้นทุนต่ำ รสชาติดี การปลูกข้าว ไร่กินเองจะเห็นได้ถึงข้อดี คือ ยามเกิดโรคภัยพิบัติต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากธรรมชาติ เราก็สามารถดำรงชีวิตได้อย่าง ปกติ อยู่บนความมั่นคงทางอาหาร
วัตถุประสงค์/ตัวชี้วัดความสำเร็จ | ขนาดปัญหา | เป้าหมาย 1 ปี | |
---|---|---|---|
1 | เพื่อพัฒนากลไก คณะทำงานความมั่นคง ทางอาหารในภาวะวิกฤตโค วิด : ข้าวตรัง ในระดับ ตำบล 1.1 คณะทำงานประกอบด้วยภาคีดำเนินการ เช่นอปท. เจ้าหน้าที่เกษตร รพ.
สต. ท้องที่ ตัวแทนกลุ่มนาแปลงใหญ่ ตัวแทนกลุ่มนาอินทรีย์ ตัวแทนกลุ่มข้าวไร่
กลุ่มองค์กรภาคประชาชนในพื้นที่ |
||
2 | เพื่อพัฒนาสร้างความมั่นคง ทางอาหารในภาวะวิกฤตโค วิดด้วยการฟื้นฟูข้าวตรัง ปลอดภัย ผ่านกระบวนการ ผลิต การตลาดและการ บริโภค 2.1 พื้นที่ปลูกข้าวตรังในตำบลเพิ่มขึ้นอย่างน้อยร้อยละ 20 จากพื้นที่ปลูกข้าวที่
มีอยู่เดิม |
||
3 | เพื่อส่งเสริมให้ประชาชน ชาวตรังได้บริโภคข้าวตรัง ปลอดภัย 3.1 จำนวนครัวเรือนของผู้บริโภคข้าวตรังในชุมชนเพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 10 |
กลุ่มเป้าหมาย | จำนวนที่วางไว้(คน) | จำนวนที่เข้าร่วม(คน) | |
---|---|---|---|
จำนวนกลุ่มเป้าหมายทั้งหมด | 125 | ||
กลุ่มเป้าหมาย | จำนวนที่วางไว้(คน) | จำนวนที่เข้าร่วม(คน) | |
ผู้บริโภคข้าวปลอดภัยใน ต.เขาไพร และ ต.หนองบัว | 100 | - | |
สมาชิกเกษตรกร(เกษตรอินทรีย์ สปก.) | 25 | - |
ลำดับ | กิจกรรมหลัก | งบประมาณ | มิ.ย. 65 | ก.ค. 65 | ส.ค. 65 | ก.ย. 65 | ต.ค. 65 | พ.ย. 65 | ธ.ค. 65 | ม.ค. 66 | ก.พ. 66 | มี.ค. 66 | เม.ย. 66 | พ.ค. 66 | มิ.ย. 66 | ก.ค. 66 | ส.ค. 66 | ก.ย. 66 | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | พัฒนากลไกคณะทำงานความมั่นคงทางอาหาร(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 25,850.00 | |||||||||||||||||
2 | พัฒนาข้อตกลงดำเนินงานสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับตำบล(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 10,500.00 | |||||||||||||||||
3 | การพัฒนาสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤติ(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 42,850.00 | |||||||||||||||||
4 | ประชาชนชาวตรังสามารถเข้าถึงข้าวตรังปลอดภัย(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 17,300.00 | |||||||||||||||||
5 | ประชาชนชาวตรังบริโภคข้าวตรังมากขึ้น(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 3,500.00 | |||||||||||||||||
6 | ส่วนที่ สสส. สนับสนุนเพิ่มเติม(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 20,000.00 | |||||||||||||||||
7 | บัญชีธนาคาร(1 มิ.ย. 2565-31 มี.ค. 2566) | 0.00 | |||||||||||||||||
รวม | 120,000.00 |
1 พัฒนากลไกคณะทำงานความมั่นคงทางอาหาร | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 30 | 25,850.00 | 5 | 13,154.00 | |
1 - 30 มิ.ย. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 1 | 0 | 605.00 | ✔ | 605.00 | |
1 - 31 ก.ค. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 2 | 0 | 605.00 | ✔ | 865.00 | |
1 - 31 ส.ค. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 3 | 0 | 605.00 | ✔ | 420.00 | |
1 - 30 ก.ย. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 4 | 0 | 605.00 | ✔ | 350.00 | |
1 - 31 ต.ค. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 5 | 0 | 605.00 | - | ||
1 - 30 พ.ย. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 6 | 0 | 605.00 | - | ||
1 - 31 ธ.ค. 65 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 7 | 0 | 605.00 | - | ||
2 ธ.ค. 65 - 1 ต.ค. 66 | ศึกษาดูงานเพื่อ พัฒนาศักยภาพด้านการผลิต | 30 | 19,800.00 | ✔ | 10,914.00 | |
1 - 31 ม.ค. 66 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 8 | 0 | 605.00 | - | ||
1 - 28 ก.พ. 66 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 9 | 0 | 605.00 | - | ||
1 - 31 มี.ค. 66 | ประชุมคณะทำงานครั้งที่ 10 | 0 | 605.00 | - | ||
2 พัฒนาข้อตกลงดำเนินงานสร้างความมั่นคงทางอาหารในระดับตำบล | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 0 | 10,500.00 | 0 | 0.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | ประชุม คณะกรรมการความมันคงทาง อาหารในภาวะวิกฤต ตำบลเขา ไพร ครั้งที่ 1 | 0 | 3,500.00 | - | ||
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ประชุม คณะกรรมการความมันคงทาง อาหารในภาวะวิกฤต ตำบลเขา ไพร ครั้งที่ 2 | 0 | 3,500.00 | - | ||
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ประชุม คณะกรรมการความมันคงทาง อาหารในภาวะวิกฤต ตำบลเขา ไพร ครั้งที่ 3 | 0 | 3,500.00 | - | ||
3 การพัฒนาสร้างความมั่นคงทางอาหารในภาวะวิกฤติ | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 0 | 42,850.00 | 3 | 25,260.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | การจัดทำแปลง สาธิตเพื่อการเรียนรู้ข้าวไร่กับ ความมั่นคงทางอาหาร 2 แปลง | 0 | 19,100.00 | ✔ | 12,100.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | ธนาคารเมล็ด พันธุ์ข้าวไร่ | 0 | 11,600.00 | ✔ | 11,600.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | การพัฒนาการ ดูแลแปลงข้าวไร่แบบGAP | 0 | 12,150.00 | - | ||
23 ม.ค. 66 | ศึกษาดูงานการแปรรูป และการตลาดเครือข่ายวิสาหกิจชุมชน | 0 | 0.00 | ✔ | 1,560.00 | |
4 ประชาชนชาวตรังสามารถเข้าถึงข้าวตรังปลอดภัย | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 73 | 17,300.00 | 1 | 13,750.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | เวทีผู้บริโภคข้าว ในตำบล และรับรองข้อตกลง เพื่อความมั่นคงทางอาหารใน ภาวะวิกฤต | 73 | 17,300.00 | ✔ | 13,750.00 | |
5 ประชาชนชาวตรังบริโภคข้าวตรังมากขึ้น | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 0 | 3,500.00 | 0 | 0.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ส่งผลผลิตข้าวไร่ ไปตรวจคุณภาพ | 0 | 3,500.00 | - | ||
6 ส่วนที่ สสส. สนับสนุนเพิ่มเติม | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 0 | 20,000.00 | 6 | 10,636.00 | |
1 - 15 มิ.ย. 65 | ปฐมนิเทศโครงการย่อย | 0 | 1,700.00 | ✔ | 1,424.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | ARE ครั้งที่ 1 | 0 | 1,700.00 | ✔ | 848.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 1 | 0 | 1,700.00 | - | ||
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 2 | 0 | 1,700.00 | ✔ | 1,424.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | พัฒนาศักยภาพ ครั้งที่ 3 | 0 | 1,700.00 | ✔ | 1,940.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ป้ายปลอดบุหรี่ | 0 | 1,000.00 | - | ||
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | นิทรรศการ | 0 | 2,000.00 | - | ||
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | จัดทำบัญชี | 0 | 2,000.00 | ✔ | 2,000.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ประสานงานและจัดทำโครงการ | 0 | 3,000.00 | ✔ | 3,000.00 | |
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ARE ครั้งที่ 2 | 0 | 1,700.00 | - | ||
1 ต.ค. 65 - 31 ก.ค. 66 | ARE ครั้งที่ 3 | 0 | 1,800.00 | - | ||
7 บัญชีธนาคาร | กลุ่มเป้าหมาย (คน) |
งบกิจกรรม (บาท) |
ทำแล้ว |
ใช้จ่ายแล้ว (บาท) |
||
วันที่ | กิจกรรมย่อย | 0 | 0.00 | 1 | 500.00 | |
1 มิ.ย. 65 - 31 มี.ค. 66 | ค่าเปิดบัญชีธนาคาร | 0 | 0.00 | ✔ | 500.00 | |
โครงการเข้าสู่ระบบเมื่อวันที่ 12 ก.ย. 2565 17:11 น.